Juni 2007

Hola,

In tussentijd is het alweer een maand geleden dat ik jullie schreef. De tijd vliegt... en terzelfdertijd blijft het duren tegen dat het 10 juli is, de dag dat Ludo toekomt...

De voorbije maand is er zodanig veel gebeurd dat ik jullie enkel de -voor mij- meest aangrijpende of meest intense belevenissen zal schrijven.

De vorige keer dat ik jullie schreef was op 15 mei. Die dag was Johanna naar het kliniekje gekomen met contracties, één maand te vroeg... Enkele dagen later, op 18 mei, hadden we 't grote geluk te mogen helpen bij de bevalling van hun zoontje. Alles verliep perfect en het vulde ons (Eugenia & mij) met een gelukzalig gevoel! Voor Eugenia was het één van de eerste bevallingen die ze zag en voor mij was het een rustige perfecte bevalling na alle bevallingen met complicaties van de laatste maanden. Traditiegetrouw dronken we na de bevalling een glaasje appeljenever om dat nieuwe leven te vieren. Nu een kleine maand later heeft 't babietje nog geen naam. Uit dank voor onze hulp kwam Betho de volgende dag wat onkruid weg doen in onze tuin en bracht hij 7 wortelen.

Eugenia aan het werk bij één van de consultaties

19 juni kwam Daniela toe in Yalanhuitz. Daniela is een Italiaanse dokterstudente. Ook met haar valt het heel goed mee. Ze is bescheiden, lief, erg behulpzaam, opgewekt,...

Dinsdag 22 mei ging 'k samen met Eugenia naar een vergadering in Yalambojoch met Hanne & Kurt, Per, Celia & Colocha over de steun die elk van de drie projecten kan bieden aan jongens en meisjes die willen verder studeren. Dit jaar zijn er twee meisjes van Yalanhuitz die hun eerste jaar middelbaar studeren in Yalambojoch (school opgestart door Per & Colocha). Van Pojom zijn er twee meisjes en twee jongens. Ixmucane zorgt voor studiebeurzen en kost en inwonen voor de meisjes en Leven in Liefde betaalt een deel van de kosten voor de jongens. Vanaf volgende maand zullen we er werk van maken om nieuwe gemotiveerde meisjes en jongens te vinden die volgend jaar willen verder studeren. Hopelijk vinden we een paar meisjes die later verpleegkunde willen studeren... dan kunnen ze in het kliniekje werken. Dat zou een droom zijn...

Vrijdag 25 mei werd ik om 5u 's morgens gewekt door de papa van Mateo, een dertienjarige jongen, heel erg ondervoed, uitgedroogd, z'n ogen diep weggezonken... Mateo had sinds een week bloederige diarree. We namen hem op in het kliniekje, staken een infuus en gaven hem een ontwormingsmiddel en medicatie tegen amoeben. Diezelfde dag al kwamen er 4 grote wormen uit. De volgende dag kwamen er een stuk of 13 grote ascariswormen uit zijn tengere lichaam. Ook de derde dag kwamen er nog een paar wormen uit, die Mateo's papa me telkens trots kwam tonen, tot ik hem zei dat hij 't me gewoon mocht zeggen zonder ze me te laten zien. Niet te doen hoe die verdomde beesten zoveel kapot maken vanbinnen, want hij bleef nog een aantal dagen echt veel bloed hebben in de stoelgang. Benauwelijk! Mateo bleef een ganse week bij ons in 't kliniekje. Gelukkig gaat alles nu goed met hem en zag hij er bij z'n vertrek uit t kliniekje al stukken beter uit.

Eva met Mateo in het kliniekje

Zondag 27 mei , rustdag, werd er 's morgens vroeg op de deur geklopt... spoedgeval... Een dronke man was goed toegetakeld door z'n vrouw en vijf dochters. Met een manchette had de vrouw een stuk van z'n lip gesneden, hem twee grote open wonden in z'n hoofd en een gebroken arm bezorgd en nog wat kneuzingen hier en daar. Jawadde, dat was dan eens (1ste keer in 6 jaar) niet een man die z'n vrouw mishandelde maar omgekeerd.

Hij was nog wat dronken, wat als grote voordeel had dat hij amper iets voelde en af en toe in slaap viel terwijl ik de wonden naaide.

Wonden naaien

In de nacht van zondag op maandag werd er om 3u15 op de deur geklopt. Anna, de mama van m'n metekindje Myriam, kwam me zeggen dat haar man (Mateo) haar voor de zoveelste keer had geslagen en dat ze bij hem weg wilde. Mateo was ladderzat met de bus van drie uur 's morgens vertrokken naar San Mateo. Anna smeekte me dat ik haar zou voeren naar Soloma, een dorp op vijf uren rijden van Yalanhuitz, waar haar oudste dochter (17 jaar) woont. Ik kon haar onmogelijk naar Soloma voeren aangezien er om 7u 's morgens een aantal patiënten zouden komen, met wie ik naar Huehuetenango zou vertrekken voor onderzoeken in het ziekenhuis. Ze ging terug naar huis, pakte haar weinige bezittingen bij elkaar (twee jutezakken) en kwam met haar zes kleinste kinderen bij me slapen. 's Morgens maakte 'k mosh (havermoutpap) voor Anna en de kinderen. Ze bleven stilletjes in een kamer zitten, aangezien ze door niemand wilden gezien worden. Ze wilde zelfs niet dat haar vader of zussen wisten waar ze naartoe gingen. Met een volgeladen auto met drie patiënten, twee familieleden van de patiënten, Anna en de zes kinderen... (met mij erbij 13 mensen), reden we naar Huehuetenango. 'k bracht Anna en de kinderen naar een guesthouse (herberg) en ging met de patiënten naar de nodige dokters.

Van de ene wachtzaal naar de andere, van de ene dokter naar de andere... uren wachten en veel weg en weer rijden met de patiënten... Tegen 't einde van de dag wisten we dat Elizabeth cysten had op de eierstokken, maar nog niet zou worden geopereerd en dat Gaspar een letsel had aan de ogen waaraan hij ook pas binnen enkele maanden zou worden geopereerd.

De volgende dag zette 'k Anna en de kinderen op de bus naar Soloma. Anna vroeg me of 'k meter wil worden van Andy, haar zoontje van 7 maanden!!! 'k Had mezelf voorgenomen geen meter meer te worden van kindjes in Guatemala omdat 'k het gevoel heb me er niet voldoende voor te kunnen geven door tijdgebrek... maar door de ganse situatie met Andy's papa, wil ik het wel doen als steun voor Anna. Dit wordt m'n zesde metekindje, derde in Guatemala. 'k Vind het nog altijd iets heel speciaals om meter te worden en wil er echt m'n best voor doen. Anna zei me dat Ludo mag peter zijn, als hij dat wilt.

Pedro is een jongen (16jaar) van Yalambojoch (dorp op 1uur rijden van Yalanhuitz) die sinds 2 jaar een zeer hoge stem heeft. De dokter in Huehuetenango zag een gezwel in de keel (mogelijks kwaadaardig zei hij) en stuurde ons naar Xela (stad op 2u1/2 rijden van huehue) voor een magnetische resonantie van de nek/hals. Op die magnetische resonantie kon men niets vinden, waardoor de dokter van Huehuetenango vermoedde dat het om een neurologisch probleem ging en ons doorstuurde naar een Neuroloog in Xela. De neuroloog stelde een soort verlamming vast, waardoor hij een magnetische resonantie wilde van de hersenen + speciale testen van gehoor & zicht + eeg. Alle resultaten waren negatief... wat langs een kant een grote opluchting was: geen hersenletsel, geen tumor, ... Maar wat was er dan wel?

Na vier volle dagen niets anders te doen dan van de ene dokter naar de andere en van het ene onderzoek naar 't andere te rijden, in wachtzalen uren te doden, Pedro met een schriftje waarin hij tekeningen maakt en verhaaltjes in schrijft en ikzelf met een aangrijpend boek (Paula van Isabel Allende)... stonden we even ver als maandag en wisten we niets meer en toch kreeg Pedro van iedere specialist die hij te zien kreeg een lijstje medicatie voorgeschreven. Mijn hoofd sloeg er tilt van... wie moest ik nu geloven... waren al die onderzoeken nu voor niets... was dit geldklopperij? ...

Uiteindelijk kreeg ik de vrijdag te horen dat er toch een Mexicaanse neus-keel-oorspecialist was in Huehuetenango. Gelukkig (per uitzondering) nog een afspraak gekregen. Vijf uren gewacht in de wachtzaal. Maar deze keer niet voor niets... Na een laringoscopie zagen ze dat de stembanden enorm gezwollen en ontstoken waren, dit waarschijnlijk door een 2 jaar aanslepende sinusitis. Nu moet Pedro twee dagen per week naar Huehuetenango voor een behandeling. Als alles goed gaat zou z'n stem al veel beter moeten zijn binnen een maand.

De week samen met Pedro was soms erg confronterend en op andere momenten grappig en deugddoend. Wat mij met momenten triestig maakte, was dat hij sinds de eerste dag van de week al zei dat hij geen geld had om zijn eten te betalen (het enige wat "leven in liefde" niet betaalt), terwijl hij wel genoeg geld bij zich had en op het einde van de week grote boodschappen deed met het "uitgespaarde geld" van alles wat ik voor hem betaald had. Hij keerde terug naar huis met een zak vol ajuinen, gel voor in z'n haar, deodorant en nog een ganse boel prullen waar de meeste mensen geen geld voor hebben... Soms geeft zoiets me 't gevoel dat ze ons zien als 'een witte wandelende zak geld'... Gelukkig hebben we ook nog plezante momenten beleefd bv toen we samen naar Pollo Campero gingen en hij voor 't eerst in z'n leven frietjes at... dan doet het me deugd om hem zo enthousiast en versteld te zien van die totaal andere wereld.

Vrijdagavond laat kwam 'k terug toe in Yalanhuitz. Zaterdag veel consultaties.

Zondagmorgen belde Juana (traditionele vroedvrouw) me op om te zeggen dat haar zusje zou bevallen. Rosa was 13 jaar en haar man Rafael 14 jaar. Ze had sinds twee dagen contracties, maar de vliezen waren niet gebroken. We konden geen harttoontjes vinden. Toen de vliezen braken was er veel meconium en hangde de blauw geworden navelstreng uit de baarmoederhals. Toen wist 'k zeker dat het babietje al gestorven was en zijn we onmiddellijk vertrokken naar Huehuetenango. 'k had er nog even over gedacht om de bevalling gewoon in Yalanhuitz te doen, maar om geen risico's te nemen, vertrokken we toch... wat ik me nadien wel beklaagde.

5 uren later, in het ziekenhuis, behandelden ze Rosa ongelofelijk slecht. Ze kreeg van iedere dokter en iedere verpleegster te horen dat het haar eigen schuld was... waarom ze ook zo vroeg kinderen had gewild? ... De dokterstudenten bleven een half uur aan een stuk, zonder zich ook maar iets aan te trekken van de sterke persweeën die Rosa onderging, zoeken naar de harttoontjes van de baby, tot ik hen vroeg er alsjeblieft mee op te houden en hen ervan te verzekeren dat ze nu echt geen harttoontjes zouden vinden. Doordat Rosa wat onrustig was, bonden ze haar vast aan de bevallingstafel en na drie keer persen werd er al geknipt (episiot.)... 'k vond het vreselijk en 'k stond de ganse tijd te twijfelen of 'k haar beter uit het ziekenhuis weghaalde en zelf de bevalling deed in een rustig kamertje. Maar wat als er dan iets mis ging... dan kon 'k niet meer terug naar het ziekenhuis... dus bleven we en doorspartelde 'k samen met Rosa deze afschuwelijke situatie. Sommige momenten kreeg 'k echt de tranen in m'n ogen. Die jonge dokterstudenten lachten, riepen en beledigden Rosa constant. Terwijl één van hen Rosa aan het naaien was, zei ze me dat het onmogelijk is om goed werk te leveren in Guatemala als je "dit soort patiënten" (waarmee maya's bedoeld werd) op een zachte manier behandeld!!! Ik zei haar dat ik hoopte dat ze evenveel pijn zou hebben als Rosa als zij ooit haar eerste baby krijgt. Rosa's babietje was blijkbaar reeds een paar dagen gestorven.

De volgende dag zochten we een kistje en regelden alle papieren om Rosa en de baby terug mee te kunnen nemen naar huis.

De daaropvolgende dagen verliepen redelijk rustig. Veel consultaties, maar Daniela en Eugenia zijn een grote hulp.

Zaterdag 9 juni zouden we tegen de middag naar Yalambojoch vertrekken voor wat "rust", waar we alle-drie echt nood aan hadden, maar...

Om zes uur 's morgens stond er een auto aan de deur met Sebastian, een jongen van 21 jaar, die sinds de vorige dag z'n ogen en mond niet meer had geopend. We onderzochten hem en alle meest uitzonderlijke ziekten flitsten door onze gedachten... misschien tetanus, misschien meningitis, misschien ... Hij reageerde heel raar. Soms heel spastisch en dan weer heel slap... maar z'n bloeddruk, pols, hart, ... bleek allemaal perfect in orde te zijn. Alleen zijn bloeddruk steeg plots fel toen we spraken over een spuit geven... We gaven hem een spuit diazepam en nog geen twee seconden later kon hij praten en reageerde perfect normaal op alles. We hielden hem tot de middag in observatie.

Net nu we eens weg wilden van Yalanhuitz stond er nog een ganse rij van 17 patiënten aan de deur...

Net voor het donker werd geraakten we toch nog bij de Laguna Brava, een adembenemend mooi meer op twee uren stappen van Yalambojoch. We zwommen en maakten daarna een vuurtje om op te koken. Jammergenoeg begon het te stortregenen waardoor ons vuur doofde en maakten we vanbinnen in de cabaña (hut) waarin we sliepen een vuur om op te koken.

Volgende morgen opgestaan en in 't water gesprongen. Zalig!!! Het voelde alsof het water al m'n zorgen met zich meenam. Zo'n paradijs!!! Het mooiste geschenk uit de hemel dat ik nu kon krijgen!!! We zwommen het ganse meer over (was eigenlijk verder en vermoeiender dan we voorzien hadden) en kwamen bibberend van de kou en van de honger drie uren later pas terug aan land bij de cabaña. Het korte weekend vloog voorbij en we moesten terug... Al waren we er maar zo kort geweest vond ik het moeilijk er weg te gaan en terug onder mensen, drukte, geluiden, ... te komen. Zeker voor herhaling vatbaar.

We bleven nog een nacht in Yalambojoch slapen. Blanca, vrijwilligster in schooltje van Per die ook mee was gegaan naar het meer, werd die nacht ziek. De volgende dag keerden we vroeg terug naar Yalanhuitz om er optijd te zijn voor de consultaties. Eén voor één werden ook ik, daarna Eugenia en daarna Daniela ziek. Waarschijnlijk van het water uit het meer dat we dronken (hoewel we het gekookt hadden).

Maandagavond werden we opgebeld voor een spoedgeval. Mateo, jongen van 35 jaar, had maagpijn maar verder konden we eigenlijk niets ernstigs vinden... De ganse familie was bezorgd en deed net alsof hij zou sterven. Toch een raar fenomeen tegenwoordig hier in de streek... als mensen ziek zijn doen ze er vaak nog een grote schep bovenop en doen alsof ze zullen sterven om meer medelijden te wekken (denk ik???). Terwijl anderen zich zo ijzersterk houden... Dat maakt het heel moeilijk voor ons om in te schatten wat echt en niet echt is. Mateo werd opgenomen in 't kliniekje en de volgende dag voelde hij zich zo goed als genezen en mocht terug naar huis.

Woensdag 13 juni kwam Inna - Duitse dokterstudente - toe en vertrok Eugenia (nog steeds ziek). We missen haar nu al!!!

In de nacht van woensdag op donderdag werd 'k om 2u wakkergeklopt... Sebastian was er terug... met dezelfde ingebeelde ziekte... ogen hard dichtgeknepen, mond dicht geklemd, 'kon' (?) niet praten... tot ik de ganse familie naar buiten liet gaan en alleen met Sebastian in de kamer was en een uur op z'n bed naast hem bleef zitten wachten tot hij me wat zou vertellen en hem vragend wat er scheelde, waarom hij zo deed... waar 'k natuurlijk niets van reactie op kreeg tot m'n geduld op geraakte en ik hem zei dat hij z'n spel beter zou opgeven en hem ervoor waarschuwde dat ik anders ook een spel met hem kon spelen... dat het van zijn reacties afhangde welke dosis medicatie en hoeveel spuiten ik hem zou geven... enkele seconden later was hij plots klaar wakker en zei dat hij zich al beter voelde en dat hij naar huis wilde. Nu is hij nog steeds opgenomen in het kliniekje en geven we hem spuiten zonder medicatie in (fysiologisch water), in de hoop dat hij het hier goed beu wordt en z'n familie niet opnieuw zo in paniek brengt... Langs een kant ben ik bang dat er misschien toch echt iets scheelt met hem, maar langs de andere kant staat 't op z'n gezicht te lezen hoe hij plezier beleeft aan zijn "spel" waar de ganse familie in loopt... hij moet zich constant inhouden van lachen. We zullen zien... en hopen dat het 'maar' een 'spel' is!!!

Vandaag is het een rustige dag met een blauwe lucht, zon, alles groener dan groen, ... Daar geniet 'k zo van!

Ik hoop dat het met elk van jullie ook heel goed gaat!!!

'k stuur jullie nog veel liefs & zoenen. Vaya con Dios.

eva