Lieve vrienden en sympathisanten

Na een intense en boeiende reis naar Pojom en Yalanhuitz, delen we graag onze vooruitzichten voor ons gezondheidsproject Vivir en Amor. Het was een bezoek van ontmoetingen, overleg en vooral hoopvolle perspectieven voor de toekomst van Vivir en Amor.

Ontmoeting met Health & Help: een mogelijke nieuwe toekomst...

In september mochten we in de clinica van Pojom met veel warmte Victoria en Sam van de organisatie Health & Help verwelkomen. Deze ontmoeting stond in het teken van kennismaken, luisteren, overleggen en samen dromen over de toekomst.

Health & Help werd opgericht door onder andere Victoria Valikova. In 2014 werkte zij als vrijwilligster bij Vivir en Amor, waar ze diep geraakt werd door de inzet en het model van duurzame gezondheidszorg in afgelegen dorpen. Die ervaring inspireerde haar om verder te bouwen aan diezelfde missie: toegankelijke, kwaliteitsvolle zorg brengen naar plaatsen waar de nood hieraan groot is.

Gedurende 8 jaar is Health & Help uitgegroeid tot een sterke organisatie, gedragen door een enthousiast team en ondersteund vanuit verschillende landen. Ze werken met gebundelde krachten en veel toewijding in Momostenango (Guatemala) en Santa Clara (Nicaragua), waar ze lokale gemeenschappen helpen om een goede gezondheidsstructuur op te bouwen.

Toen Victoria en haar team vernamen dat Vivir en Amor het project in Pojom tegen het einde van dit jaar zou afronden, gaven ze meteen aan dat ze dit werk graag wilden verderzetten en versterken. Hun wens is om de gezondheidspost in Pojom, en op termijn misschien ook in Yalanhuitz, verder uit te bouwen, in het belang van de vele patiënten in deze regio.

Sinds enkele maanden leerden we elkaar beter kennen, deelden we heel wat informatie uit over Vivir en Amor en Health & Help en planden we uiteindelijk dit gezamenlijk bezoek in Pojom. Ook Inti en Ann gingen met ons mee. Inti, vroedvrouw uit Antwerpen, met roots uit Nicaragua, was op het zelfde moment als Victoria vrijwilligster in Pojom 11 jaar geleden. Dat was het begin van een mooie vriendschap tussen hen twee. Ideaal om als link tussen Vivir en Amor en Health & Help deze missie te ondersteunen. Ann, zelfstandig verpleegkundige op pensioen, ging ook met ons mee. Ze wou heel graag eens van dichtbij ervaren hoe het leven er aan toe gaat in Pojom en wou meer te weten komen over ons gezondheidsproject in Guatemala. Tegelijk vonden wij het enorm boeiend om mee te kijken door haar ogen, haar oprechte verwondering over het eenvoudige en o zo andere leven in Pojom.

Tijdens het bezoek in Pojom konden we tal van waardevolle gesprekken organiseren, zowel gezamenlijk als individueel met onze gezondheidspromotoren van Vivir en Amor, en met de dorpsautoriteiten van Pojom en Yalanhuitz. Er werd teruggeblikt op ervaringen en hindernissen uit het verleden, maar vooral vooruitgekeken naar een nieuwe start vol vertrouwen. Het belang van goede communicatie, transparantie en samenwerking werd door iedereen onderstreept.

Sam en Victoria (Health & Help), Inti en Hanne

Inti en Ann, klaar voor een groot avontuur

Health & Help heeft de intentie om in de gezondheidspost van Pojom de dagelijkse consultaties verder te zetten, onafhankelijk van de overheid, met voldoende medicatie en ondersteuning. In de nabije toekomst willen ze ook een arts ter plaatse voorzien en opleidingen voor de lokale promotoren organiseren, bijvoorbeeld rond het gebruik van specifieke onderzoeksmethoden zoals een echo-toestel.

De gemeenschap van Pojom wil zeker dat deze vorm van gezondheidszorg blijft bestaan en kijkt hoopvol uit naar deze nieuwe samenwerking die wil verder bouwen op wat de voorbije jaren werd verwezenlijkt. Tijdens het bezoek konden we ook de dagelijkse werking van de kliniek van dichtbij volgen tijdens de dagelijkse consultaties en enkele spoedgevallen.

Afsluitende vergadering met het lokale bestuur in Pojom

Vrouwen op wacht voor een consultatie in Pojom

Een bevalling die medische hulp vereiste, herinnerde ons er opnieuw aan hoe cruciaal dit werk blijft. Het moment toonde niet alleen de toewijding en paraatheid van het team, maar ook de blijvende nood aan degelijk materiaal en regelmatige aanvulling van medicatie.

De promotoren werken nog steeds met veel inzet, volgens een beurtrolsysteem, wat met hun team van vier medewerkers goed werkbaar blijkt. Ze gaven unaniem aan dat ze zich graag blijven inzetten voor deze missie, ook onder de vleugels van Health & Help, zodat de zorg in deze afgelegen regio verzekerd blijft.

De promotores Lucia, Anna Baltasar, Anna Tomas en Carlos samen met Inti

Groepsfoto met de promotores

Bezoek aan Yalanhuitz

Op weg naar Yalanhuitz, met zicht op Isquisis

Vele besprekingen, zelfs op weg naar Yalanhuitz

Het bezoek aan Yalanhuitz verliep wat minder gestructureerd. De gemeenschap was niet klaar voor een gezamenlijk overleg, maar we konden wel individuele gesprekken voeren, en de clinica en lokale zorgverleners bezoeken zoals Reyna en Maria. We kregen vele dankbare boodschappen alsook van Francisco, ex-gezondheidswerker van Vivir en Amor. Het was erg mooi om te merken dat de zaadjes door Vivir en Amor ooit geplant, zich nog steeds ontplooien en tot bloei komen.

Overleg met de burgemeester van Yalanhuitz

Francisco, oud-medewerker van Vivir en Amor, poseert trots voor zijn taxi

De clinica in Yalanhuitz wordt vandaag gebruikt voor dagelijkse consultaties uitgevoerd door personeel van de overheid. Er is echter geen spoeddienst aanwezig, wat de beperkingen van de huidige werking wel duidelijk maakt.

Het bezoek in Yalanhuitz liet bij iedereen een gemengd gevoel achter: dankbaarheid dat er gezondheidszorg blijft bestaan, maar ook bezorgdheid over de beperkte middelen en de noden die er nog zijn. De deur blijft ook in Yalanhuitz open voor een nieuwe samenwerking in de toekomst, wanneer de omstandigheden dit toelaten, zowel vanuit de gemeenschap als voor Health en Help die vooreerst zou opteren om vanuit Pojom te starten.

Tijdens onze reis beleefden we nog enkele memorabele momenten, zoals een sauna ritueel in de plaatselijke zweethut (Chuj), het bezoek aan de laguna in Yalanhuitz, de veranderingen in de dorpen met meer en meer bebouwing, verkeer en taxi’s. Maar bovenal blijft het weerzien en de ontmoetingen met de vele dankbare mensen die allemaal als familie aanvoelen het meest hangen!

Met metekindje Anita, dochter van Reyna, nu hulpverpleegkundige via de overheid in Yalanhuitz

Bezoek aan Reyna

Onze Vivir en Amor-reis eindigde in Huehuetenango. We hadden daar een afspraak met de Area de Salud, het Ministerie van Gezondheidszorg waarmee Vivir en Amor 25 jaar heeft samengewerkt. We vonden het belangrijk om hen persoonlijk te informeren over onze toekomst plannen. Dit werd erg geapprecieerd en er werd veel waardering in beide richtingen uitgesproken.

Met een hoofdverantwoordelijke vroedvrouw van de Area de Salud; zij volgt alle programma's voor de comadronas op

Mensen van de overheid van Huehuetenango, waarmee we in het verleden veel samengewerkt hebben

In Huehuetenango verbleven we ook even in Ixmucané, een educatief project dat meisjes ondersteunt om studies in de stad te ondernemen. Telkens opnieuw zijn we verwonderd van dit mooie en waardevolle project opgericht door Celia en Colocha uit Spanje.

Uitkijken naar een nieuwe start

Health & Help heeft ondertussen bevestigd dat ze met alle opgedane informatie, groenlicht kunnen geven om het project in Pojom verder uit te bouwen onder de vleugels van Health & Help! Waw, hoe mooi is dat?

Momenteel worden er vele praktische voorbereidingen getroffen om helemaal klaar te zijn om in januari deze nieuwe fase officieel te kunnen ingaan. In december volgt alvast een nieuw bezoek van Health & Help om alles praktisch af te stemmen. Niet alle promotoren zullen voltijds kunnen verder werken, maar het belangrijkste is dat de clinica open blijft en de zorg kan verder voorzien worden!

Om de overgang soepel te laten verlopen, kunnen jullie ook het werk van Health & Help ondersteunen. In de komende maanden, terwijl het team werkt aan het opzetten van een stabiele werking in de clinica, zullen er essentiële middelen moeten worden aangeschaft, zoals extra babyweegschaal, Starlink installatie, extra bedden…

Steunen kan je doen door te doneren op de rekening van Vivir en Amor (BE87 4748 1880 2194) of rechtstreeks via de website van Health & Help via de link: https://he-he.org/donations/pojom_vea/

Aangezien we onze vzw Vivir en Amor ter ondersteuning voor Health en Help toch nog actief zullen houden in België, kan je dit jaar en ook in 2026, fiscale attesten blijven ontvangen voor alle giften die op onze Belgische rekening van Vivir en Amor worden gestort.

Dit betekent dat uw bijdrage de gezondheidszorg in Guatemala blijft ondersteunen, en jij hierbij de gebruikelijke belastingvoordelen krijgt.

Health & Help zal heel graag ook volgend jaar contact met jullie blijven houden en belooft alle updates te delen over het werk binnen de clinica en het leven in Pojom.

Bijwonen van de consultaties

Afsluitend overleg met de promotores

Tot slot

Voor ons, Vivir en Amor België, is een belangrijk hoofdstuk afgesloten, maar daarmee nog niet het volledige boek. Want met H&H beschikken we over een partner die duidelijk de intentie uitgesproken heeft om zich ten volle te engageren voor een duurzame gezondheidszorg in Pojom en omgeving. We geven dus vanaf januari 2026 graag de fakkel door aan Health & Help..

Vivir en Amor blijft ook volgend jaar nog bestaan als ondersteunende vzw, om vanop de achtergrond mee te helpen waar mogelijk, en om wie wil, de kans te geven om het werk van Health & Help verder te steunen via onze structuur.

Dankzij de inzet van velen, toen en nu, hier én in Guatemala, vertrouwen we dat het verhaal van leven in liefde (Vivir en Amor) verder zal groeien in deze nieuwe handen van Health & Help.