Brieven uit Yalanhuitz

Mei 2003

Bezoek van de Rotary Mercurius

Eva:

Dag lieve zonnegenieters

Deze keer schrijf ik jullie vanuit Yalanhuitz. 't is een ander gevoel en ik weet nog niet of het goed zal lukken want computers horen hier precies niet thuis. Het lijkt alweer een eeuwigheid geleden dat ik jullie schreef.

Zondag 27 april kwamen de mensen van de Rotaryclub van Roeselare toe in Huehuetenango. Drie rotarymannen met hun vrouwtjes. Maandagmorgen vertrokken we samen met hen naar Yalanhuitz. Ze hadden een busje gehuurd in Guatemalastad. Een mooi busje, nog maar een jaar oud, met air-conditioning en alles erop en eraan, alleen geen 4x4... Alles ging goed tot in Yalambojoch (op 2u van Yalanhuitz). Daar zorgde de goddelijke voorzienigheid voor een bus die net op tijd passeerde...

In de terminal (waar de weg normaal gezien eindigt) konden we onze ogen & oren niet geloven... We konden met de jeep tot in Yalanhuitz rijden!

Het aankomen in Yalanhuitz was een heel emotioneel moment voor ons en voor vele mensen in Yalanhuitz. Mensen die voor de eerste keer een auto zagen... voor anderen de eerste auto in hun dorp... voor ons, een nieuwe ommekeer in ons leven! We waren slechts 5 dagen weg geweest en toch voelde het weer zo hartverwarmend aan om thuis te komen.

De rotarymensen waren maar voor 1 weekje in Guatemala, en dus maar 1 volledige dag en twee nachten in Yalanhuitz. Kort maar intensief bezoek aan Yalanhuitz. Woensdag vertrokken we alweer met hen naar Huehuetenango voor vergaderingen met de Rotaryclub van Huehuetenango.

Hanne:

Donderdag 1 mei gaf Ricardo Boma nog een rondleiding in de Zaculeu, de Maya-ruines van Huehuetenango. Tegen de middag reden we met het mini-busje en Kicky richting Panajachel. Daar werden we uitgenodigd om in het allermooiste hotel te slapen, hotel Atitlan. 't Deed heel raar, van het arme Yalanhuitz naar de volle rijkdom. Iedereen stond erbij stil, maar we probeerden er toch van te genieten. Het hotel had een mooi interieur in koloniale stijl, en er was een prachtige tuin rond.

Zicht op de Maya-ruines van Zaculeu. Op de achtergrond is het Cuchumantanes-gebergte te zien. Daarachter ligt Yalanhuitz.

Vrijdagmorgen kregen we ook de gelegenheid om een bedrijf te bezoeken dat groenten en fruit diepvriest en dan uitstuurt over gans de wereld, o.a. ook naar Ardooie, het bedrijf van Ignacio y Olivia.

Het was echt indrukwekkend om die mensen daar te zien werken aan de “band”, broccoli snijdend met een onwaarschijnlijk tempo. De kunst dit te kunnen is prachtig, maar om zo dag in, dag uit, 8 uren aan een stuk door te draaien… brrr, daar kom ik zenuwachtig van als ik eraan denk. Die mensen moeten toch inwendig helemaal uitgeput zijn, om zich steeds zo op te jagen en te haasten! Ook hun houding, zo 8 uren rechtstaan en met gebogen hoofd naar beneden kijkend. Blijkbaar staan ze aan de 2 kanten van de band wel om wat te kunnen babbelen, maar met zo’n werksnelheid, denk ik niet dat ze daar veel tijd voor hebben.

(...) Het interessante aan het bezoek was verder dat Ignace contacten legde met de landbouwingenieur, om eventueel eens tot in Yalanhuitz te komen en te onderzoeken welke oplossingen er zouden kunnen zijn, om groenten en fruit te kunnen kweken in Yalanhuitz en omstreken.

Kort na de middag, vrijdag in Antigua, was de tijd gekomen, om alweer afscheid te nemen. Jammer, maar heeel dankbaar voor de interessante en mooie week samen met jullie, Kris en Sofie, Felipe en Mieke, Ignace en Lieve. We hebben ervan genoten.

Ondertussen waren ook Jenny en Annouschka toegekomen in Guatemala. Jenny en Annouschka zijn de mama en de zus van Koenraad Verbeke. 't Was een heel leuk weerzien. Samen zijn we dan terug gereden naar het Yalanhuitz, naar ons paradijsje bij de Mexicaanse grens.

Moederdag

Eva:

Donderdag 8 mei was het groot feest in Yalanhuitz voor moederdag. 't Lijkt altijd een groot familiefeest als er feest is in Yalanhuitz. Iedereen kent elkaar, iedereen is in een uitgelaten stemming. Overdag kwamen er veel voetbalploegen van andere dorpen spelen. 's Middags waren we uitgenodigd om te gaan eten bij Antonio & Eulalia (goede vrienden van ons - antonio zorgt altijd voor Halcon & is een gezondheidswerker aanwie ik opleiding geef) Hun zoontje Alonzo (die heel erg ondervoed is en waar we steeds enorm bezorg om zijn) werd vandaag 5 jaar! Ze hadden een kippetje gedood en een drankje gemaakt van zuurgeworden, gegiste mais. Verder werd het een heel rustige namiddag, waarbij ik voor het eerst in mijn leven 'voetbal' leerde te appreciëren. Zoveel mensen die samen een spel spelen met zo'n enorme gedrevenheid... 'k Had er nooit vroeger bij stilgestaan. 's Avonds werd er goed gedansd.

10 mei werd moederdag gevierd in Ixquisis (dorp waar er de zondag markt is - op 1 u 20min stappen van Yalanhuitz). 't Was een groot feest waar mensen van heel veel verschillende dorpen samen kwamen. Aangezien ze al ferm opgeschoten waren met de weg vanuit Yalanhuitz naar Ixquisis gingen we er, samen met nog enkele mensen van Yalanhuitz, met de auto naartoe. We konden met de auto rijden tot op een 3-tal km van Ixquisis. Daar lieten we Kiki achter en gingen we tevoet verder... met kindjes op de rug, op de schouders,... 't Gaf me een echt familiegevoel (wat me nog meer doet denken aan mijn enige echte familie thuis, die 'k soms zo erg mis!).

(...) 't Feest in Ixquisis was onbeschrijfelijk! We moesten ons constant inhouden van lachen, want het zag er echt uit als in een cowboy-film. Meisjes met spijkerbroeken (letterlijk met spijkers) en riemen met veel leren slierten aan, bloesjes die nog net de borstjes bedekken, mannen met jeansbroeken die spannen aan hun billen, cowboybotten en -hoeden. Een Mexicaans groepje kwam "Ranchero-muziek" spelen & zingen. Slechts op enkele kilometers afstand van Yalanhuitz en toch zo'n andere wereld. We bleven eerst toeschouwers van wat er allemaal gebeurde, maar waren enkele uren later niet meer van de dansvloer weg te slaan. De wegenwerkers leerden ons op ranchero-muziek dansen en ook de muziekanten van het Mexicaanse groepje kwamen met ons dansen.

Juan

Hanne:

De laatste tijd is het opnieuw aan het regenen in Yalanhuitz. De wegenwerkers zijn volop bezig met hun machines de weg te verbeteren, maar als het regent kunnen ze niet verder werken.

Donderdag 29 mei moesten we zeker en vast vertrekken omdat we een patiënt dringend naar het ziekenhuis wilden brengen. Maar 't had al gans de nacht geregend en ’s morgens was het nog niet gedaan! We besloten het er toch maar op te wagen. De wegenwerkers hadden beloofd ons te helpen.

Reeds van in het begin was het spannend op die glibberige modderweg, en gelukkig kwam er al gauw een tractor om Kicky voort te slepen naar boven. Brrr, 't was wel heel spannend.

Juan, de patiënt die mee was en z’n vrouwtje, waarschijnlijk voor haar een eerste ritje in een auto, zullen ook wel vanalles gedacht hebben. Z’n vrouwtje werd dan ook misselijk en moest overgeven. En Juan, heeft eigenlijk een ernstig probleem. Hij kon al verschillende dagen niet meer urineren. We hadden geprobeert om te sonderen, maar ’t lukte ook niet. Zo hebben we gans de weg van Yalanhuitz, tot in Hueheutenango vele keren gestopt om hem wat ‘overloop-urine’ te laten plassen, maar 't was meestal puur bloed dat eruit kwam. Ieder bultje in de weg moet voor hem verschrikkelijk geweest zijn.

Donderdagavond zijn we veilig en wel in de spoedgevallen toegekomen in het nationaal ziekenhuis. Juan was ook enorm opgezwollen, van zijn middel naar zijn voeten! In de emergentie hadden ze verdovende crème en zo lukte het na lang proberen wel om de sonde heel diep door te duwen en werd hij verlost van zijn opgestapelde urine. Zeker 2 liter liep er af in de korte tijd dat wij nog bij hem bleven. Juan moest opgenomen worden en zo zochten we dan ook een klein hotelletje voor zijn vrouwtje.

Over die dagen in het ziekenhuis van Huehue zou ik uren kunnen schrijven. De indrukken die we daar hebben opgedaan zijn gewoonweg ongelofelijk en verschrikkelijk! De mensen worden gewoon aan hun lot overgelaten!

De vrijdag moesten we met Juan voor bloedonderzoeken naar ’t stad, naar een labo en daarna naar een privé-hospitaal voor een echo. We hadden geluk dat we Kicky hebben, en dat we wel gelukkig geld hebben om dit te kunnen laten doen. Maar mensen die zo van de dorpen komen, kunnen zomaar niet naar ’t stad gaan, en kunnen die onderzoeken niet betalen. Dan zouden ze gewoon ‘pendiente’ (= wachtend) blijven en na korte tijd ontslagen zonder iets.

Toen we dan voor die echo gingen in het privé-ziekenhuis, konden ze geen echo doen, omdat Juan een sonde had en z’n blaas dan leeg was. Maar ze deden een rectaal onderzoek en zeiden direct dat de prostaat veel te groot was en eruit moest. Ze vertelden dat ze dit nooit zouden opereren in het Nationaal Ziekenhuis omdat er geen geld voor is. Aan de ene kant konden we het gemakkelijk geloven omdat we al vanalles gehoord hebben van het ziekenhuis, maar aan de andere kant, zo zonder onderzoeken direct opereren bijna een paar uur later, betrouwden we ook niet goed.

Uiteindelijk hebben we de laatste dagen nog vanalles geprobeert, en gisteren 6 uren in het ziekenhuis van de ene naar de andere dokter gelopen, en t was zo moeilijk om te beslissen wat het beste zou zijn. De directeur van het ziekenhuis deed er alles voor en hielp mij de laatste twee uren constant om ervoor te zorgen dat Juan toch zou blijven in het nationaal ziekenhuis, maar t beste dat hij kon doen, was afspraken maken voor bijkomende consultaties. (...) en niemand kon verzekeren wanneer die zouden gebeuren...

Dus straks binnen een uurtje gaan we Juan en zijn vrouwtje gaan ophalen bij hun hotelletje bij het nationaal ziekenhuis en naar het privé-ziekenhuis voeren. Daar hebben de dokters beloofd om alleen de ziekenhuis kosten aan te rekenen, en dat ze zelf niets zouden vragen voor hun werk uren. Het zou tussen een 2500 en 3000 Quetzal (maal 5.5 naar Belgische frank) zijn, een beetje afhankelijk van wat hij nodig heeft. We hebben al gevraagd om zeker niet boven die maximum prijs te gaan, want hier weet je nooit, 't zou evengoed tot 5OOO kunnen uitlopen… Maar we zien wel, we proberen het goedkoopste en als het dan toch meer wordt, dan zal het zijn omdat het niet anders kon. Naar het schijnt is die vooropgestelde prijs super goedkoop., we zullen zien wat het wordt.

Eva:

Zaterdag 1 mei. Ik lig nog in mijn bed. 'k Heb een verschrikkelijke nacht gehad. Overgeven & diarree. Nu gaat het al wat beter, maar 'k voel me nog wat suf en misselijk. De voorbije maand zijn we allebei regelmatig wat ziek geweest. Niet erg hoor, maar wel lastig. We wisselden elkaar altijd af. Eerst ik een paar dagen, daarna Hantje, nu ik terug... we hopen dat we morgen fit en gezond zijn. Hanne is deze morgen de auto gaan binnenbrengen in de garage. Kicky (jeep) kraakt en piept en ruttelt langs alle kanten. Door altijd op zulke slechte wegen te rijden, komt alles wat los te hangen...

Binnen een uurtje gaan we hem terughalen en daarna gaan we terug naar het ziekenhuis om te zien hoe het gaat met Juan (en met zijn vrouwtje).

Vandaag, zondag 1 juni, voel ik me stukker beter dan gisteren. Mijn buik is nog niet 100% in orde, maar dat komt wel.

Vandaag zullen we Deborah & Bart zien. Deborah is een goeie vriendin die we kennen van de cursus tropische geneeskunde. Zij en haar vriend Bart blijven in Yalanhuitz tot september! We kijken er enorm naar uit om hen te zien en denken dat ze een echte grote hulp voor ons zullen zijn in Yalanhuitz!

Enkele dagen geleden is ook Geert toegekomen. Geert komt ons gedurende een maand helpen in yalanhuitz... We zien het goed zitten, want het zien er stuk voor stuk weer lieve & enthousiaste mensen uit.

Groetjes

Bedankt voor de positieve energie die velen van jullie ons sturen, we hebben ze nodig & 't helpt ons enorm om hier - op dit eiland, zo ver van jullie & van zoveel - kracht te vinden om na ieder vallen terug op te staan en verder te gaan...

con amor & cariño para la vida y para ti
(met liefde & warmte voor het leven en voor jou) Eva xxx

Alvast heeeel veel liefs en groetjes aan iedereen, waarschijnlijk tot eind deze maand, rond de 25ste juni ongeveer. Besitos y abrazo’s en tot de volgende keer, we denken veel aan jullie!!!!

Hasta pronto, Hannexxx