Lente 2005

'Belorios en novenarios', veel verdriet in Yalanhuitz

Hanne:

Hola hola mijn queridos y queridas,

Ik verlang zo om jullie terug te zien!! Het is spannend, het afscheid komt snel, maar ook het terugzien komt dichter bij...

Sinds mijn laatste nieuwsbrief, die ergens begin februari eindigde, lijkt het alweer zo lang geleden en is er alweer zoveel gebeurd.

In die voorbije periode herinner ik het meest het overlijden van Wesley, mijn neef, en het verdriet die dit bij ons allemaal teweeg bracht. Maar ook de verbondenheid, die zo typisch, waardevol en hartverwarmend is, in onze familie!

In februari nam ik contact op met het Heilig-Hartziekenhuis in Roeselare... en ja... na enkele spannende weken, mocht ik begin april nog eens bellen. Ik belde op 1 april (wat onzeker voor de aprilvis), maar had toch vertrouwen toen ik het mooie nieuws hoorde dat ik op 9 mei opnieuw mag beginnen werken op de materniteit bij mijn vroegere collega’s! Waw waw waw, daar ben ik echt wel héél gelukkig om!!! We dronken er ’s avonds een zalig smakend glaasje rode wijn op!

Eva:

Hola amigos y queridos,

De laatste mail stuurde 'k jullie zowat half februari.  De tijd vliegt razendsnel !  Vanaf 1 mei zijn Hantje en ik terug thuis.  Diegenen die Hannes mail kregen, zullen wel al weten dat Hanne beslist heeft om tot januari 2006 in België te blijven.  Ik kom begin juli terug naar Guatemala.  Velen vragen of 'k 't zie zitten voor volgend jaar, alleen in Yalanhuitz... wel 'k heb er echt geen idee van en wil er nu nog absoluut niet aan denken.  Voor de rest probeer 'k te vertrouwen dat de weg die God ons geeft, altijd de beste zal zijn.  En gelukkig komt Hantje terug!

Zoals ik al zei: de tijd gaat heel snel, nochtans zijn de laatste maanden voor mij niet al te gemakkelijk verlopen.

Kort na va en moe's vertrek (15 maart) zou ik terug naar Yalanhuitz gaan, maar ik werd ziek en kon nog niet vertrekken. Dag na dag bleef ik hopen dat ik de volgende dag zou kunnen vertrekken, maar het bleef maar aanslepen.

Een week later, woensdag 22 maart, vertrok ik om 4u30 met de bus vanuit Solola naar Yalanhuitz. Nog geen minuut later besefte 'k dat het een ellendige 13u durende rit zou worden. Toen 'k na een half uur moest overstappen op een andere bus, voelde 'k me zo misselijk da'k besloot terug te keren vanwaar 'k kwam... poco a poco... Uiteindelijk kon ik dan toch op 25 maart samen met Hanne en haar ouders naar Yalanhuitz trekken.

Maandag 11 april had ik een afpraak met een internist om m'n maag en darmen te laten onderzoeken, want ik bleef maar met dezelfde problemen sukkelen. De onderzoeken (endoscopie en coloscopie) waren benauwelijker dan 'k verwacht had. Uiteindelijk heb 'k een maagzweer en hernia en nog 't één en 't ander. 't Waren dus geen amoeben. Nu moet ik medicatie nemen waar ik helemaal misselijk van word en me nog slechter voel dan voordien en een strikt dieet volgen voor 2 maanden. Dus ook nog als ik in België ben (geen melk, kaas, yoghurt, vet, brood of chocolade; fruittaartjes mogen wel). Al bij al ben ik opgelucht te weten wat er scheelt.

Februari 2005

Hanne:

In Yalanhuitz is er heel veel en snel aan het veranderen, maar aan de andere kant blijven er zoveel typische mooie zaken ook nog over! Gelukkig!

Als ik hier nu eindelijk even neer zit om deze nieuwsbrief te starten… besef ik steeds opnieuw hoe gelukkig ik ben dat ik Yalanhuitz mocht leren kennen!

  Ze zijn hier volop aan het bouwen. Allez, ze zijn bezig met het derde huis in cement dit jaar. Meestal met geld van de jonge mannen die sinds enkele jaren naar Amerika zijn getrokken en dit naar hun families opsturen.

Het is triestig aan de ene kant dat er al ontelbaar veel jonge mannen in Amerika zijn, hun familie, vrouw en kinderen voor vele jaren achterlatend, maar om geld te verdienen om dergelijke bouwprojecten te doen, kan het niet anders. Hier in de afgelegen dorpen van Guatemala zullen ze zelden gelegenheden vinden om iets meer te verdienen dan een loon van 1000Q per maand (ongeveer 100 euro).

Rond 14 februari was ik in Guatemala-stad om te trachten een goeie overeenkomst te maken met de grote 'Nestlé-firma' bij het aankopen van speciale ondersteunende melk en voedingsupplementen, voor de ondervoede kindjes hier in Yalanhuitz en omstreken. (Het is zalig nu, om op hun maat en leeftijd iets degelijks te kunnen geven!)

Daarna trachtte ik nog zoveel mogelijk administratieve zaken te regelen in Huehuetenango, wat steeds wel frustrerend is, omdat niets direct opgelost geraakt. Guatemala heeft het minpunt om steeds zaken die geregeld moeten worden zo lang mogelijk uit te stellen, om er zelf vanaf te zijn en jij steeds van hier naar daar te doen lopen of zeker bijna 100 keren te laten ervoor bellen! Onze frigo… is nog steeds niet aangekomen, en de hoop is eigenlijk weg ook, alleen nog een streven naar het betaalde bedrag rest ons nog, en dit lieten we deels in handen van de Rotary Guatemala. De firma blijkt nergens te zijn geregistreerd...

Eva:

Donderdag 17 februari kwam er 's avonds laat een man op consultatie.  Een vriend van hem had in dronken bui zijn neus half afgesneden met een mes (zelf neusbeen door).  In het dorp waar ze wonen (Pojom) liet Mario zijn neus aannaaien door een gezondheidswerker.  Toen ik hem voor 't eerst zag leek alles redelijk ok.  'k Verzorgde de wonde en gaf hem pijnstillers en antibiotica.  De volgende morgen werd hij naar het kliniekje gebracht.  Hij rilde enorm en had een bloeddruk van 210 over 160 (veel te hoog!!!).  Beetje bij beetje vernam 'k dat hij ook schoppen had gekregen, dus wie weet een inwendige bloeding... 'k Belde Roberto op en een paar uren later kwam hij Mario ophalen en bracht hem met het vliegtuigje naar Ixcan.  In het ziekenhuis van Ixcan konden ze Mario niet helpen, dus werd hij overgebracht naar Guatemala-stad.  Een week later was hij goed en wel terug in Yalanhuitz.  Zijn neus staat scheef, maar de draadjes zijn eruit en de wonde is goed genezen.  Ik schreef een brief naar de rechtbank van San Mateo Ixtatan en belde hen op om hen op de hoogte te houden van de toestand van Mario en van de kosten die er waren.  De burgemeester van San Mateo was ook juist in Yalanhuitz om er een volkstelling te houden.  De burgemeester was er duidelijk getuige van dat Mario's neus tot over de helft afgesneden was.  Twee dagen later werd de ganse zaak stilgelegd en werd Mario zelf schuldig bevonden...  met geld onder 't tafel kun je hier veel! 't Is een schande! De dader is vrij en moet geen frank betalen, terwijl Mario voor de rest van z'n leven rondloopt met een scheve neus. 'k Schreef een tweede brief naar een andere rechtbank.  'k Hou jullie op de hoogte van 't vervolg.

Zaterdag 19 februari: opleidingsdag voor gezondheidswerkers en vroedvrouwen. De gezondheidswerkers zijn nog altijd leergierig en content met hun nieuw boek van "donde no hay doctor" (waar er geen dokter is). 't Is een goeie groep die nu al vier jaar opleiding volgt. 'k Ben trots op hen en op wat ze al kunnen en kennen.   

Woensdag 23 februari gingen Hantje, Samira en Josiane naar Bella Linda en ging ik met William naar Platanar om er consultaties te doen.  In Bella Linda waren de mensen niet zo goed verwittigd, dus keerden ze al snel terug.  In Platanar waren er veel patiënten.  De consultaties in de dorpen geven echt voldoening.  Na een paar uren stappen in de bergen, een rij mensen kunnen helpen... en je dag afsluiten met nog een goeie wandeling.  Op zo'n dagen voel 'k me 't meest één met de mensen en met de natuur.  

Donderdag 24 februari bracht Roberto ons met z'n vliegtuigje naar La Gloria, een dorp op een klein uurtje vliegen van Yalanhuitz.  In la Gloria deden we een 70-tal consultaties. 

Maart 2005

Het trieste afscheid van dokter Fisch en vrouw

Hanne:

1 maart: een verschrikkelijke telefoon van Manuel, de leraar van Yalanhuitz, uit Jacaltenango. Hij had gehoord op de radio dat Dokter Fisch en zijn vrouw Virginia dood gevonden waren in hun huis! O nee, geschokt en met duizenden vragen in ons hoofd wilden we zo snel mogelijk naar Jacaltenango gaan om toch nog een laatste keer bij hen te zijn!

Christian Fisch is een Belgische dokter die samen met zijn vrouw Virginia uit Chicago, jaren in Congo werkte en daarna hun 7 kinderen grootbracht in Canada en nu sinds een goeie 10 jaar in Guatemala woonde en de mensen steunde.

Wij leerden hen 4 jaar geleden kennen voor we wisten dat Yalanhuitz bestond. Hij toonde ons een gezondheidsproject dat hij steunde en had graag gehad dat we daar zouden helpen… maar aangezien er al hulp was van een Guatemalteekse dokter en verpleegster, zochten we verder naar een plaats met meer nood.

Dokter Fisch bleef ons volgen en er ontstond een mooie vriendschap met hen en zijn vrouw Virginia en vorig jaar ook met zijn dochter die ons ook kwam bezoeken in Yalanhuitz.

O zo jammer, zo’n lieve mensen, nog vol ideeën en idealen maar toch ook ontgoocheld door vele profiterende mensen en de weinige steun, of beter de vele tegenkantingen van de mensen van Jacaltenango. Na wat we achteraf vernomen hebben, hadden ze beiden meer en meer last van gezondheidsproblemen. Ze wilden niet afhankelijk worden van andere mensen vertelde de dochter van hen. Ze pleegden zelfmoord. Ze dronken vergif! Vreselijk!!

De familie in Canada was niet verrast, ze hadden het verwacht. Celia en Colocha, onze Spaanse vriendinnen uit Huehuetenango, hielpen hen onbewust bij de voorbereidingen! Dokter Fisch en Virginia hadden alles goed gepland en voorbereid, de bankpapieren, hun auto de vrijdag ervoor aan Pär gegeven, Celia en Colocha kregen volmacht op de rekeningen. Ze kochten een stuk grond op het kerkhof. Die laatste vrijdag waren de papieren klaar bij de advocaat, Celia en Colocha moesten ze dringend brengen naar Jacaltenango, ze vierden de 75ste verjaardag van Dr. Fisch en reden met zijn auto naar Pär in Yalambojoch om die te overhandigen. Tegen Celia en Colocha vertelden ze dat ze hoogstwaarschijnlijk plots zouden vertrekken, maar dat het nog niet zeker was… Zij dachten natuurlijk dat ze naar Canada zouden even over en terug gaan. Zij zouden hen voeren naar de luchthaven.

Dokter Fisch en Virginia schreven ook verschillende brieven als afscheid. Alsook voor het dorp Jacaltenango. Daarin dankten ze iedereen die werkelijk van hen hielden. Op het einde stond er ook in, dat het dorp nu niet 'hypocriet' moest zijn en een begrafenis geven; ze wensten om in alle stilte en eenvoud naar het kerkhof te gaan. Maar het was het tegenovergestelde! Aan de ene kant mooi dat ze toch op laatste moeite deden voor hen, maar aan de andere kant passen de woorden van dokter Fisch zelf, wel echt. Ze werden ook niet begraven op de plaats die ze zelf gekozen en gekocht hadden!

Wij bleven vol triest en machteloosheid bij het gebeuren. We konden het niet begrijpen, het was een kille nacht, en een frustrerend intriestig afscheid voor ons aan hen. Hopelijk was het voor hen anders en keken ze gewoon met een hoofdschuddende glimlach vanuit de hemel!

Afscheid aan dokter fisch en zijn vrouw

9 maart: het kliniekje trachtte ik piekfijn in orde te maken voor de komst van mijn meter tante Hilde, en nonkel Roele. Ik vind het steeds zo’n zalig gevoel om Yalanhuitz te kunnen laten zien en voelen aan mensen uit mijn dichte omgeving!

Samen gingen we consultas doen bij de zwangertjes in Pojom, we bezochten de 'laguna' die echt wel ferm aan het uitdrogen is, en gingen toen ook voor het laatst in de chuj bij Eulalia… (daarna is het hier te warm geworden om nog op te warmen in de zweethut). Het was een kort bezoek van slechts enkele dagen, maar zij vonden het zeker en vast de moeite waard zeiden ze.

Daarna gingen we samen richting de grens met Mexico, waar we daar, voor een weekje splitsten. Zij gingen Guatemala wat bezoeken en ik ging naar Cancun in Mexico om mama en papa op te halen op hun trouwverjaardag. Sinds 15 maart zijn ze 30 jaar getrouwd! Het was een blij weerzien! Met de nachtbus keerden we terug naar Guatemala.

Juana, Eliseo en Mateo

Eva:

Na een extra weekje rust voelde ik me al beter want intussentijd waren Hantje, mama en papa en ook nonkel Roele en tante Hilde toegekomen in Panajachel, dat zorgde al voor de helft van m'n genezing.

Vrijdag 25 maart vertrokken we samen, met de auto, naar Yalanhuitz. Toen we 's avonds in Yalanhuitz aankwamen, kwam onze buurvrouw Juana ons vertellen dat Juana (mama van Petronaatje, die twee maanden geleden gestorven is) doodbloedde na de bevalling van haar tweede kindje. Waarschijnlijk door problemen met de placenta. Als 'k niet ziek was geweest, had 'k haar waarschijnlijk kunnen helpen... 'k Had in 't slechtste geval een vliegtuigje kunnen bellen... We zijn allemaal triestig om 't verlies van Juana en 'k voel me gefrustreerd dat 'k dit niet kon (proberen te) voorkomen. Mateo heeft op twee maanden tijd zijn vrouw en dochtertje verloren en blijft nu alleen achter met een pasgeboren baby.

Diezelfde avond kwam een andere Mateo ons zeggen dat zijn zoontje van 7 maanden erg ziek was. Eliseo is geboren in de maand augustus... 't Was een moeilijke bevalling. Eliseo werd geboren op het vliegveld van Ixquisis (net voor 't vliegtuigje van Roberto landde om hen naar het ziekenhuis te brengen). 't Was een mooie gezonde baby.

Twee dagen voor we toekwamen in Yalanhuitz, werd hij ziek. Op 2 dagen tijd was hij helemaal gedeshydrateerd door de diarree. Het lukte ons maar niet om een infuus te steken. We gaven medicatie en rehydratatiedrank, maar hij bleef heel onrustig. De ouders sliepen met Eliseo bij ons in het kliniekje. We besloten elk om beurt te gaan kijken hoe 't met hem ging. Om 1u 's nachts besloten de ouders om samen met Eliseo naar hun huisje te gaan voor een uurtje om er te bidden met de ganse familie.

Om 2u kwam de papa terug met het slechte nieuws dat Eliseo gestorven is. 't Grootste deel van de nacht zaten we bij de familie. Juana (mama) hield zich heel sterk. Als we Eliseo in de armen van z'n mama zagen liggen, leek 't net of hij gewoon sliep. Tot de volgende morgen voelde hij nog warm aan, door de koorts die hij had. Z'n oogjes open, z'n handjes in een heel natuurlijke houding... Zo snel en stil uit het leven geglipt. Hij zag er heel vredig uit, maar 't verlies is zo hartverscheurend. Mateo en Juana hebben reeds 4 kinderen verloren en blijven nu met 2 kinderen over. 'k Kan mij bijna niet voorstellen hoe 't mogelijk is om na 't verlies van 4 kinderen nog te kunnen glimlachen naar 't leven... De mensen hier zijn zó moedig!

De volgende morgen brachten een aantal mannen van Yalanhuitz, Mateo terug naar huis. Nog een andere Mateo. Een even groot drama. Mateo (19 jaar) had de dagen na Juana's dood, volgens traditie, veel gedronken. Na vier dagen drinken, had hij ruzie met z'n papa. Z'n papa zou hem geslagen hebben, in een poging hem te laten ophouden met drinken. De volgende morgen is Mateo in min of meer nuchtere toestand van huis weggegaan. Hij zei dat hij in Mexico ging werken. Z'n jongere zus volgde hem en probeerde hem te overtuigen om thuis te blijven en niet zonder eten en drinken te vertrekken...

Twee dagen later werd hij gevonden in een gardemonveld dicht bij de Mexicaanse grens. Niet meer te herkennen, z'n gezicht helemaal vol bloed, z'n ganse lichaam opgezwollen. Het beeld van Mateo was gruwelijker dan 't gruwelijkste wat Hanne en ik ooit hebben gezien. Erger nog dan de gruwelijkste beelden in griezelfilms. Doordat hij waarschijnlijk al twee dagen dood in de felle zon lag, was de geur zo vreselijk, dat het de volgende dag nog in m'n neus zat. Het laatste beeld van Mateo maakt de ganse situatie nog triestiger! Wat er precies gebeurd is zullen we nooit weten. Hier in de bergdorpen worden sterfgevallen niet aangegeven en wordt er niets onderzocht... . De rest van de dag en daaropvolgende nacht gingen we van het huis van Eliseo naar het huis van Mateo voor de Belorio (nachtwake) en terug... . De volgende middag werd Eliseo begraven in een heel serene sfeer en met weinig mensen. Een paar uren later werd Mateo begraven, met bijna 't ganse dorp die hem voor de laatste momenten omringden.

't Waren zware dagen en nachten voor het ganse dorp. Na drie dagen liepen we nog met een katergevoel rond. 't Verwerken van zoveel verdriet en het tekort aan slaap doen me een wrak voelen vanbinnen.

Belorio bij Mateo

Hanne:

Even bezinnen en tot rust komen.

'Sabado de Gloria', de feestdag in Guatemala tijdens de paasweek, maar in Yalanhuitz gingen de mensen van de ene familie met veel verdriet, naar de andere familie met veel verdriet.

En dan was het Pasen! De verrijzenis! Jezus die zijn leven had gegeven voor ons en verrezen is op de derde dag! Ik had het er eerst heel 'raar' mee. Zoveel mensen die stierven hier in Yalanhuitz, en dan het verhaal van de verrijzenis! Ik had in het begin steeds iets van... ha, maar deze mensen van bij ons die net zijn gestorven, die gaan niet plots hier terug zijn. En toch, kon ik tijdens de misviering in het kerkje van Yalanhuitz gelukkig wat rust, geloof en vertrouwen terug vinden.

Ik besefte opnieuw dat Jezus zijn leven had gegeven, net om ons te tonen dat dit niet het einde is. Dat het leven dan opnieuw nabij is op een andere manier, wie weet nog een intensere manier, want wat verder leeft is de liefde. Liefde die ook terug tot ons komt, en wat o zo mooi is om door te geven.

Moeilijke tocht naar Soloma

Eva:

Dinsdag 29 maart ging 'k met met metekindje, haar mama (Ana), grootvader, broertjes en zusjes naar Soloma (4u1/2 rijden van Yalanhuitz). 'k Had aan Ana beloofd een uitstapje te doen voor de 2de verjaardag van Myriamtje.

Eva met haar metekindje Myriam

Ze wilden graag naar Soloma om terzelfdertijd hun oudste dochter Josepha terug te halen, vanwaar ze woont en werkt. Een klein jaar geleden stuurde Ana Josepha naar Soloma om er 't huishouden te doen in een grote familie. Aangezien Ana alleen staat voor 't onderhouden van 7 kinderen, was er geen andere oplossing. De familie zou 300 Q per maand betalen aan Josepha, maar de betaling werd altijd uitgesteld. Als lepe truk van de familie lieten ze Josepha (17j) trouwen met hun zoon (39j) die voor drie weken in Guatemala op vakantie kwam, maar eigenlijk in de Verenigde Staten woont en er een vrouw en kinderen heeft. Eén week na hun geheime huwelijk vertrok de zoon terug naar de Verenigde Staten en bleef Josepha achter als schoondochter = goedkope werkkracht van de familie. Ana besloot Josepha te overtuigen van de slechte situatie waarin ze zit en haar terug naar huis mee te brengen... vandaar onze familieuitstap naar Soloma. Toen we er aankwamen werden we heel slecht ontvangen en moesten buiten blijven staan. Ana trachtte Josepha te overtuigen om mee te komen naar Yalanhuitz, maar Josepha stond zo erg onder druk van haar schoonfamilie dat ze weigerde nog naar huis te gaan. Na lang discussiëren en een heftige ruzie vertrokken we zonder de beloofde vergoeding en erger nog... zonder Josepha. De schoonouders verweten Ana dat ze geld vraagt voor haar dochter en haar dochter behandeld als een beest enz enz... Resultaat: iedereen triestig en uitgeschud na al die pijnlijke woorden.

April 2005

Ongeval

Hanne:

In deze periode probeerde ik iets meer te lopen dan de voorbije maanden, maar met een andere tactiek. Nu niet meer 11 km, en dit heel zelden, maar een goeie 5 km en méér af en toe. De warmte is hier soms al van 7u30 ’s morgens bijna ondraagbaar om te lopen. Amaai, in België zou ik graag me méér kunnen voorbereiden op de langverwachte en hartverwarmende sponsorloop in de Zilten tvv ‘Vivir en Amor’. Dit gaat door op woensdagavond, 25 mei in Roeselare! Loop je ook mee? Je kan kiezen voor de toer van 14km of voor de toer van 3,5km.

  Tijdens de ‘novenario’ van Mateo (nachtwake nadat hij 1 week was gestorven) besefte ik plots heel intens hoe erg ik de mensen hier zal missen. De ouders van Mateo hadden enorm veel verdriet en dit raakte me zo diep. De mensen van de Marimba-groep van de katholieke kerk speelden, de ondertussen O zo bekende en mooie liedjes in het Spaans en het Qanjobal… De vele Yalanhuiteken opnieuw verenigd om samen hun verdriet te delen en elkaar moed in te spreken. De vertrouwde gezichten, de gemeende lieve glimlachen, de giechelende kindjes en de in slaapvallende kindjes… ze ontroerden me. Er was opnieuw een mis en nog steeds worden we telkens opnieuw bedankt om aanwezig te zijn en met hen mee te bidden.

Tijdens de nachtwake van Mateo speelde en zong Francisco Leon Mateo ook mee als een vertrouwd lid van de Marimba-groep van de Katholieke kerk. Maar 3 dagen later overleed hij tijdens een ongeval met een vrachtwagen van het bedrijf dat gebouwd wordt aan de vliegpiste in Ixquisis. Ze waren met 5 mannen een vracht gaan halen ver weg tot in Masatenango, en in de terugweg dinsdagmorgen 5 april, rond 5u gebeurde het ongeval, juist voor Wasjacana, na Nenton (op een kleine 2 uur van Yalanhuitz). Wat er juist gebeurde zal voor altijd een vraagteken blijven. Ook Gaspar Hernandez Lucas onze bovenbuur van 22 jaar overleed tijdens het ongeval, alsook de chauffeur die niet van Yalanhuitz was, en na enkele dagen overleed de 4de man, iemand uit Ixquisis.

Isabela, de zus van Reyna (mama van mijn metekindje), kwam heel ondersteboven ons vragen om naar daar te rijden. Ze had het juist door de luidspreker gehoord in Yalanhuitz dat dit ongeval gebeurt was en de 2 mensen van Yalanhuitz gestorven waren. Ze (en wij zeker ook niet) kon het niet geloven en wilde zo snel mogelijk gaan kijken wat er met haar man gebeurd was. We namen onmiddellijk de autosleutels vast en gingen vertrekken… maar na enkele momenten begonnen we de zaken meer te beseffen en na te denken of het wel zin had om tot daar te rijden, want waarschijnlijk was er niemand meer ter plaatse. We vroegen hier en daar naar wat men ervan wist en meer en meer beseften we dat Francisco (want die kennen we heel goed) echt wel zou gestorven zijn! Verdorie, dat kan nu toch echt niet waar zijn, hoopten we tevergeefs. Hij was een hele lieve man, de lieveheid zelf! Het was ook zo’n mooi koppel, Isabela en Francisco. Ze hadden 6 kinderen, allemaal jongens. Ze kwamen steeds samen op consulta en er heerste zo’n vredevolle lieve sfeer onder elkaar.

Francisco met Juan op de schoot

Eva:

Met een zestal familieleden van Fransisco (waaronder zijn zoontje) en de vader en broer van Gaspar, onze buurman die in het zelfde accident stierf, reden we dan toch naar Waxacana (op 2u rijden van Yalanhuitz). Toen we er aankwamen waren Fransisco en Gaspar juist overgebracht naar Huehuetenango voor autopsie.

Bij de vrachtwagen vonden we Fransisco's petje en Gaspars sjaal. De harde werkelijkheid begon beetje bij beetje tot ons door te dringen. Bij het zien van die camion konden we pas geloven dat ze écht gestorven waren.

't Is allemaal weer een verdachte situatie. Fransisco en Gaspar werkten voor een project in Ixquisis. Een project van een heel rijke Amerikaan, dat er niet helemaal zuiver uitziet. Sommige mensen vermoeden dat alles met opzet gebeurde door een bomontploffing, anderen vermoedden dat 't om een overval gaat aangezien de chauffeur een geweer en veel geld bij zich had, waar achteraf niets meer van gevonden werd. De chauffeur is ook gestorven. Ook de rugzak van Fransisco en de 400 Q (2000fr) die hij bij zich had, zijn verdwenen.

De Amerikaan en zijn aanhangers beweren dat het om een gewoon accident gaat waarbij de chauffeur in slaap gevallen is... Ook hier zullen we nooit een antwoord op krijgen.

De vrachtwagen na het ongeval

Toen we terug in Yalanhuitz aankwamen, stond het ganse dorp ons op te wachten om snel met de dichtste familieleden naar Ixquisis te gaan om Gaspar en Fransisco op te halen. Ze werden met een vliegtuigje van de Amerikaan naar Ixquisis gebracht.

Fransisco was bijna niet meer te herkennen, z'n gezicht was helemaal verpletterd en verwrongen. Omringd door een massa volk werden Isabela en het vrouwtje van Gaspar verplicht om de kisten te openen en hun man in zo'n toestand te zien (terwijl ze in 't ziekenhuis in Huehue helemaal niets hadden gedaan om hen er iets beter te laten uitzien), om nadien getuige te zijn van 't feit dat hun man gestorven is. 's Avonds en 's nachts gingen we weer van de ene Belorio naar de andere. De volgende namiddag werd eerst Gaspar en daarna Fransisco begraven. We bleven als laatsten bij Isabela en de dichtste familie.

Mijn compadre en Alonzo (broer en schoonbroer van Fransisco) belden me op vanuit de Verenigde Staten. Ze hadden gedronken en terwijl m'n compadre weende aan de telefoon hoorde 'k Alonzo schreeuwen uit onmacht. Ik kan me voorstellen als zoiets gebeurd terwijl je zo ver van huis bent, dat je je nóg ellendiger voelt! Ze hadden zoveel vragen waar 'k geen antwoord op kon geven... wie voor de kinderen zal zorgen, wie de ganse familie zal onderhouden, of ik iets van verantwoordelijkheid op mij zal nemen (m.b.t. de kinderen)...

Met Gaspar de buurman hadden we veel minder contact. We zagen hem altijd dronken voorbij de keuken van 't kliniekje naar huis strompelen.

Vrijdag 8 april belde Alex, een aanhanger van de rijke Amerikaan, op om ons te vragen naar Ixquisis te komen met enkele familieleden van Fransisco en Gaspar, om te praten over de vergoeding die ze hen zullen geven. Aan de telefoon begon Alex me uit te leggen dat hij zijn camion kwijt is en dat hij niet veel geld heeft (hoewel hij piloot is).

Hij drong aan dat we erbij zouden zijn als alles besproken werd, om hem te helpen uit te leggen aan de families dat hij niet veel geld heeft... Ik zei hem dat we juist een vergadering hadden voor de kippenkwekerij en daardoor niet konden gaan, gewoon om ons buiten dit soort zaken te houden, want die rijken hebben zoveel macht, dat als we hen tegenwerken al snel ons kliniekje zouden mogen sluiten. Al bij al werd er een klein bedrag aan de 2 families gegeven en werd de rest uitgesteld... en 'k vrees dat uitstel afstel betekent.

Een spannende dag

Hanne:

Maar zondag 10 april was weer een spannende en drukke dag voor mij. Eva was nog maar net vertrokken of er kwam iemand voor een consulta. Toen ik ging kijken, zag ik dat het een jonge man was, die waarschijnlijk wel dronken was, of geweest was en hij had een ferm bloedende duim. Het bleek al van de avond ervoor rond 10 uur zijn gebeurd en normaal kan je een wonde dan niet meer toenaaien indien er meer dan 6 – 8 uren zijn gepasseerd…. Maar ik ging kijken hoe het er juist uitzag en ging zien wat ik er eventueel nog zou kunnen aan doen of aan naaien...

De jongen wankelde binnen en zag er wel heel bleek uit. Hij rook ook naar de sterke drank. Eerst had ik niet te veel compassie toen ik zijn 'gespleten duim' probeerde proper te maken om te zien hoe het juist zat, omdat ik dacht dat hij met de alcohol in zijn bloed het wel niet te erg zou voelen. Maar hij kreunde erg, werd nog bleker en begon enorm over te geven, wel een derde van een emmer. Hij liet zich achterover hangen zag er echt wel slap uit!

Ik wilde vlug zijn bloeddruk nemen, maar pas bij de onderste cijfers hoorde ik een lichte klop en zag de naald lichtjes bewegen, ook zijn pols was te zwak om te voelen. Ik legde hem vlug op de consultatafel met zijn benen in de lucht en stak vliegensvlug een infuus. Ik liet papa de Duitse meisjes halen om wat te komen helpen en raad te vragen. Hij had zeker een bloeddrukval gedaan en was op het randje van bewusteloos te zijn. Ik realiseerde me dan pas dat hij waarschijnlijk de ganse nacht had gebloed en in zijn dronken toestand veel te veel bloed had verloren. Zelf hadden we maar 1 infuus meer in reserve en omdat hij misschien extra bloed zou nodig hebben dachten we dat het beter was om hem naar het ziekenhuis te laten overvliegen door Roberto.

Net toen ik belde om een bericht naar zijn bieper door te sturen, was er onmiddellijk erna telefoon van Roberto zelf die juist naar ons belde om op bezoek te komen. Toen hij ons nummer draaide kreeg hij ons bericht met de vraag om te komen... een 'toeval'.

De Duitse meisjes legden arm en beendrukken aan bij de jongen zodat het bloed meer in het centrum van zijn lichaam zou circuleren... . Hij zag er nog geler uit dan een mango. Gelukkig dat Roberto kon komen, en zo toevallig dat ze juist met gans het gezin op bezoek zouden komen. Roberto vloog hem zo snel over naar de kliniek in Huehue.

Duitse meisjes met spoedgeval

Eva:

Straks komen we terug naar huis! We zijn heel blij naar huis te komen, maar 't is als ieder jaar zooo spannend... we zullen Yalanhuitz ook heel erg missen! 'k Verlang wel enorm om iedereen die 'k in m'n hart draag terug te zien en te voelen!!!

Tot heel snel!!! Vaya con dios y cuidate mucho ! Alle liefs,

Eva x

Hanne:

Het waren dus echt intense laatste weken, jammergenoeg waarin we veel keren moesten afscheid nemen van jonge mensen. Ik hoop zo van harte dat de moeilijke en triestige periode in Yalanhuitz, de periode van steeds opnieuw verlies, mag stoppen.

Ik hoop ook echt dat alles heel goed gaat bij jullie! Weet dat ik er echt naar uitzie om jullie terug te zien en verlang naar de volgende 8 maanden die zeker en vast heel bijzonder zullen worden!!

Graag wil ik jullie ook echt danken voor de deugddoende steun die we tot hier aan de andere kant van de wereldbol, kunnen voelen!!

Heel veel liefs,
En tot binnenkort in België, é!
Verlangende en spannende groetjes,

Hanne x x x