27 april 2003

Terug thuis ... in Guatemala

Eva:

Op 4 april was het zover. Het einde van onze 'vakantie' in België en terug een nieuwe start voor een jaartje Yalanhuitz! Met even grote vraagtekens alsof ik voor de eerste keer vertrok. Wat staat er ons nog te wachten? Wat zal er dit jaar allemaal gebeuren? Hoe zal het verder verlopen in Yalanhuitz? Hoe is het met onze liefste Yalanhuiteekjes? Hopelijk is toch alles goed met hen? Toch niet teveel mannen die vertrokken zijn naar de Verenigde Staten? De nieuwe weg? Wanneer? Hoe zullen we ons voelen? Geen sprookje meer, of kan dit toch nog? O help hierboven, laat het aub een jaartje zijn van een tussenweg ... een weg naar de toekomst, naar verbetering voor iedereen, kan het? Mag het?

Eva:

Hier zijn we terug... Guatemala, 't land van de eeuwige lente, de warme mensen van maïs, chickenbussen, de bergen, een hemel vol sterren in het dal van Yalanhuitz, de eenvoud, de armoede, geluk en verdriet zo dicht bij elkaar...

Ik vind het moeilijk om de draad terug op te nemen na drie maanden niet meer te schrijven naar jullie.

De twee maanden in Belgie zijn voorbijgevlogen, maar zijn zo intens en goed geweest! 't Geeft me een heel warm gevoel als ik eraan terugdenk (en dat doe ik tot nu toe nog iedere dag). 'k Ben zo blij om me weer voor even heel dicht bij vake en moeke, broers en zussen, neefjes en nichtjes, familie en vrienden gevoeld te hebben! Ik ben jullie zo dankbaar voor de momenten samen, die me de kracht geven om opnieuw van start te gaan, een nieuw jaar vol avonturen en onvoorspelbare mirakels...

Op 4 april, afscheid van België en al mijn liefsten. Afscheid nemen doet zo'n pijn! Ieder jaar denk ik dat het beter zal gaan, dat ik er meer gewoon aan zal raken, maar 't is geen waar... 't is precies 't omgekeerde. Nu beseffen we meer dan ooit wat er allemaal kan gebeuren in een gans jaar en weten we dat Guatemala niet steeds rozegeur en maneschijn is. Dat maakt het er niet gemakkelijker op. We beloven niets, maar we gaan er weer voor... met het volle vertrouwen dat alles altijd goed komt... vamos con dios!

Goed dat Jos en Brigitte en de kinderen mee zijn op 't vliegtuig. Zo hebben we een beetje afleiding en enige reden om niet de ganse reis te zitten snotteren...

Bij het aankomen in Guatemala voelde ik me heel erg gespannen, zenuwachtig, m'n maag kromp ineen, maar al die spanning viel van me af van het eerste moment dat we buiten kwamen... GUATEMALA, waaw, 'k was eigenlijk heel blij er terug te zijn en voelde me er van de eerste seconde terug thuis!

5 april kwamen onze vrienden van Roeselare toe: Christine, Christa, Liesje, Chris en Johan en Wouter, Frans en Katleen. Enkele collega's van Hannes werk en vrienden vanuit Roeselare en omstreken. 't Klikte direct met hen en ook met Jos en brigitte en de kinderen... Een hele toffe bende! We hadden veel geluk met ons bezoek. Stuk voor stuk heel lieve mensen met een groot hart en zeer positief ingesteld. Opweg van de luchthaven naar Antigua werd er al heel wat gezongen, o.a. een lied voor de vrede: El hymno de la paz, een prachtig lied, met veel inhoud!

Op weg naar Yalanhuitz

Hanne:

Op maandag 7 april in Huehuetenango stad aangekomen. Voor de groep was de rit van het “rijke” Antigua naar Huehuetanango, een regelrechte rit naar de armoede toe. In Huehue bezochten wij onze vrienden, en deden nog wat noodzakelijke dingen voor ons vertrek naar Yalanhuitz terwijl de groep de Maya-ruines van de Zaculeo bezochten en kennis maakte met de plaatselijke binnenmarkt. (...)

Vrouw aan het werk in één van de vele slagerijen van de binnenmarkt van Huehue. De geur en de vliegen moet je er maar bij denken.

Dinsdag, de chickenbusdag, een ganse trot tot in Yalambojoch. Wij reden achter, (...) maar 't heeft niet lang mogen duren. De weg die bijna asfaltweg had kunnen worden, maar nog niet zover is, was te hard voor Kicky en bssst een platte band! (...)

Toen Kicky terug in orde was, kwamen we al snel in La Trinidad aan, waar onze vrienden nog aan het bekomen waren van de paspoortcontrole door een aantal tot de tanden gewapende Mexicaanse militairen. De bus trekt immers eerst naar de grens met Mexico om daar volk af te zetten en keert dan terug om verder naar Yalambojoch te rijden.

Wij zijn de bus niet gevolgd op deze omweg maar reden onmiddellijk door naar Yalambojoch om daar onze vriend Per op te zoeken. Per is een hele lieve man uit Zweden die al 8 jaar in Yalambojoch woont en er een kleuterschool heeft opgestart. Hij heeft er een heel mooi gebouw helpen neerzetten waar een bibliotheek is ondergebracht, alsook een plaats waar vrouwen van het dorp elke dag samenkomen en er opleiding krijgen.

Daar mochten we die avond slapen. Het regende en het was al donker. Per (want het leven is meer dan afwassen alleen) was heel vriendelijk en het was een ideale plaats om er te overnachten! De groep kwam eventjes later aan, zodat we al tijd hadden om overal de kaarsjes aan te steken. Ja, het was een belevenis geweest voor hen, de chickenbus. hoe verder hoe donkerder, hoe meer de weg in diepe putten was en de bus heen en weer schudde. Maar we hebben een hele mooie avond gehad, en sliepen in twee groepen. Alleen Lore en Ward sliepen apart. 't Was tof met collega's op een rijtje slapen!

De volgende morgen gingen we ontbijten in zo'n typisch klein, uitgerookt, houten huisje. We zaten met z'n 14 aan een laag tafeltje, op kleine stoeltjes, tegen mekaar geplakt, de helft van het gezin ons aan’t bekijken, kleine soms huilende kindjes, kuikentjes, een klein kampvuurtje in hun huisje, en de typische bruine bonen en tortillas en felgezouten roereitjes, met suikerige slappe koffie! Voor Evatje en ik was alles erop en eraan, terug een zaligheid, echt geluk om zo dicht bij de mooie mensen te mogen leven. Ik denk dat ook de rest van de groep onder de indruk was van het leven en het wonen van de plaatselijke bevolking, en de vriendelijkheid om zomaar met z’n 14 binnen te mogen en er te eten... Op het moment zelf was iedereen heel enthousiast en zeiden ze dat het eten wel meeviel, achteraf… gaven sommigen toe, dat ze toch nog moesten wennen aan de plaatselijke “kost”. Niettemin zongen ze uit volle borst, als dank het liedje paz paz paz.

Met 14 aan tafel. Onze bezoekers maken kennis met de tortilles, bruine boontjes en gebakken eitjes.

Na een dag van alweer trekken en geduldig wachten kwamen we eindelijk aan bij de terminal. Daar beneden lag Yalanhuitz. 't Regende en we haastten ons om Kicky met alle dozen en pakken en zakken binnen te zetten in de casita van Toeroet. Zo typisch de regen... echt terug thuis... De ezeltjes kwamen en droegen al een deel van de zwaarste pakken en zakken en zelf gingen we dan ook door te voet! We moesten ons een klein beetje haasten want het kwam alweer schemerdonker.

Yalanhuitz, het kliniekje, de mensen… opnieuw zo dicht, zo echt, zo... woordenloos... Halcoontje stond er ook naast, en zag er goed uit met z’n lange haren! Cheppe en Manuel, de leraren, waren er ook. Het was een ontroerend weerzien met iedereen ...

't Was reeds helemaal donker, maar binnenin het kliniekje werkten de lichtjes goed, de zonnepaneeltjes worden nu volop opgeladen door het zonlicht van deze tijd in Yalanhuitz! (...)

’s Avonds was het een typiche Yalanhuitz-avond. Met z'n allen in de keuken, ook Cheppe en Manuel en bezoek van Mateo en Antonio Tio die gitaar speelden.

Blij en opgelucht om terug in Yalanhuitz te zijn!

Terug thuis in Yalanhuitz. Cheppe en Manuel zorgden voor een hartverwarmende verwelkoming.

Aan het werk

Eva:

De volgende morgen, donderdag 10 april, had ik bijna onze bezoekers weggestuurd voor een wandelingetje door Yalanhuitz, zodat wij alles terug konden schikken en opruimen zoals het voordien was... Maar zij hadden een beter idee en gingen elk hun gang om allerhande klusjes op te knappen in en rond het kliniekje! Als in een droom!

In de komende dagen werden de zijkanten en de achterkant van het kliniekje geschilderd in mooie felle kleuren (goed passend bij de voorkant die vake en moeke schilderden). Een opbergkotje dat volstond met zakken mais en soyabloem en werkmateriaal werd leeggemaakt en opgekuist. Daarbij kwamen de drie boerezonen tot de zeer jammerlijke conclusie dat meer de helft van de zakken mais rot geworden was en vol zat met beestjes. Heel heel pijnlijk en erg, zeker in deze tijd waarbij er zoveel honger is in Yalanhuitz! De situatie met de dreigende hongersnood is echt erg en om bij te wenen...

In maart is er immers weer een orkaan gepasseerd door Yalanhuitz en heeft er voor de tweede keer in een half jaar de maisvelden en het grootste deel van de oogst verwoest!

Zaterdag 12 april: weging en meting van de kindjes. Van de 160 kinderen jonger dan 7 jaar, waren er 110 kinderen ondervoed. De toestand is verschrikkelijk. Geen wonder dat er weer zoveel mannen vertrokken zijn naar Mexico en naar de VS, waarbij ze hun vrouw en kinderen meestal voor verschillende jaren achterlaten. Het is blijkbaar de enige manier om ook maar iets aan hun situatie te kunnen veranderen en hun familie in leven te houden...

Maandag 14 april. We hebben ons opgesplitst in 2 groepen. De ene groep bleef thuis en zorgde voor een mooie verrassing: 't kliniekje was helemaal geschilderd! (...)

Ondertussen ging ik met de andere helft van de groep (Franco, Johan, Wouter, Chris en Katleen) naar Yichkakchin, een dorpje op een uurtje wandelen! 't Was er heel goed, vele consultas en zo leuk om met 3 vroedvrouwen consultas te doen!

Op consultas in Yichkakchin. Katleen, Chris en Hanne en het ontvangscomité

We hadden er wel een ondervoed meisje dat er tevens erg verwaarloosd uit zag. Ze was zo ondervoed dat haar voetjes blonken van de oedeem (vochtophoping). Het kindje hebben we uitgenodigd om bij ons te komen in het kliniekje, omdat ze dringend hulp en medicatie nodig had.

Haar ouders hebben haar inderdaad gebracht op de donderdag, maar ze zag er zo mogelijk nog slechter uit. We stelden voor haar de volgende dag naar het ziekenhuis in de stad te voeren. De ouders waren akkoord en gingen naar hun dorp terug om één en ander klaar te maken.

Maar om 6 uur werden we wakker gemaakt door haar opa, met de boodschap, dat de papa had gedronken en niet wilde dat ze naar het ziekenhuis gingen. Wij waren er echt niet goed van en probeerden alles om toch iemand mee te krijgen met het kindje naar het ziekenhuis, die dag ... maar 't is niet gelukt! Misschien brengen ze haar maandag met de bus naar het groot ziekenhuis.

dinsdag 15 april: de laatste dag van onze bezoekers. 'k wou nog niet echt denken aan afscheid nemen. De andere groep was naar Yulchen Frontera om er consultas te doen en wij bleven nu in Yalanhuitz om nog een aantal broodnodige klussen op te knappen.

Dinsdagavond zaten we allemaal rond een mega-groot kampvuur, dat Johan geprepareerd had. We hebben nog een laatste keer de favoriete liedjes samengezongen, mogen luisteren naar het pianospel van Wouter en Chris, en een happy birthday liedje mogen horen... gracias!

Eva vergastte het gezelschap op prachtig gitaarspel en schitterende solozang

Spannend!

Eva:

Woensdag 16 april vertrok iedereen terug. We zouden hen vergezellen tot in Yalambojoch. We wilden zo graag de oude weg nog eens tonen, (...) maar deze keer had ik het serieus fout.

Ik liep ongeveer halfweg en op een bepaald moment vroegen de eersten (snelste stappers) langswaar ze verder moesten (aangezien er geen weg meer was), ik zei "altijd rechtdoor". Ze waren eigenlijk aan een punt gekomen waar de weg helemaal weggezakt was door grote machines die bovenaan de berg een nieuwe weg maakten. 't leek een grote ravijn, storthoop met aarde, zand en stenen.

Jos, Frans en Christine waren aan de klim begonnen en raakten redelijk snel boven. Maar voor diegenen die achterkwamen werd het een nachtmerrie. Bij iedere stap die iemand, hogerop de berg, verzette, rolden er kleine en grote stenen naar beneden, al dan niet op diegenen die achterkwamen. Levensgevaarlijk!

Diegenen die al bovenaan de berg geraakt waren probeerden ons tips te geven over hoe we best aan de andere kant van de berg konden geraken, maar bij iedere stap rolden er meer stenen naar beneden.

Op den duur konden we geen voet meer verzetten en er was ook niets om ons aan vast te grijpen. Afschuwelijk gevoel! Christa zag er lijkbleek uit en kreeg constant een volle lading stenen in haar nek. Liesje zat ook vast en riep dat ze flauw viel. Lore zat ook vast maar hield haar heel rustig (supermoedig meisje). Brigitte gleed even naar beneden... en ikzelf hing daar maar te hangen aan de berg en besefte maar half wat er aan het gebeuren was, tot Antonio (vanwaar kwam die opeens???) mijn armen beet nam me meetrok naar de zijkant van de berg waar 't veilig was.

Toen ik een beetje bekomen was, riep ik dat hij moest gaan helpen met Christa en Liesje. Die mannen van Yalanhuitz zijn echte helden! Antonio deed zijn schoenen uit om zo zelf meer grip te hebben op de berg en legde zijn handen op de grond, zodat Christa op zijn handen kon lopen.

Ondertussen waren nog andere mannen bovenaan de berg toegekomen. Ze gooiden hun lasso's naar beneden, zodanig dat er enkelen zich daaraan konden optrekken...

't Is moeilijk om het uit te leggen, maar 'k bedoel maar dat we zonder onze Yalanhuiteekse vrienden misschien niet allemaal levend boven zouden geraakt zijn.

In Yalambojoch kwam de bus niet af; dan maar de pick-up genomen tot in La Trinidad.

Daar kwam de bus juist aan... Snel afscheid... We bleven weer alleen met ons twee achter. Een triest en raar gevoel. We hadden nog maar nauwelijks de kans gehad om stil te staan bij het afscheid van alle liefsten in België, en we moesten alweer afscheid nemen... Ik voelde me plots zo alleen samen met Hanne, alsof we met ons twee zo ver weg waren van alles en iedereen op de ganse wereld. Alleen nog omringd door bergen, op uren afstand van al de rest ... Wat een geluk dat we elkaar hebben. Alleen zou het nooit lukken! We hebben elkaar zo broodnodig!

Matching Grant!

Hanne:

Vandaag, nu rond dit uur, komen ook drie mannen van de Rotary Mercurius uit Roeselare, vergezeld van hun echtgenotes, aan in Guatemala. Zij blijven hier voor 6 dagen.

Morgen komen ze hier aan in Huehuetenango met een gehuurd mini-busje en maandagmorgen vertrekken we met hen naar Yalanhuitz. (...)

Dinsdag blijven we in Yalanhuitz, en woensdagmorgen vertrekken we alweer naar Huehuetenango om een vergadering bij te wonen van de plaatselijke Rotary. De twee verenigingen willen mekaar beter leren kennen om dan in de toekomst beter te kunnen samenwerken in het kader van de Matching Grant. De Matching Grant is een financieringsproject van Rotary International. Dank zij de gezamenlijke inspanningen van de Rotary HueHue en Rotary Mercurius Roeselare komt 'Vivir en Amor' in aanmerking voor een Matching Grant!

Maar nu moet het dossier nog verder samengesteld worden. En daarom lopen we de laatste dagen overal rond, bellen en faxen we om zoveel mogelijk gegevens bij elkaar te krijgen. We zijn bijna klaar, hier en daar nog iets te kort, maar we hebben nog tijd tot morgenavond.

Vannacht heb ik niet veel geslapen, tot 3 uur verder geschreven en al om 6u30 herbegonnen, maar 't doet zo’n deugd wanneer ik nu aan de laatste zinnetjes bezig ...

Bueno bueno, muchismas saludos, un beso y abrazo muy cariñoso, hopelijk gaat alles goed met jullie, Que les vaya bien!!!

Liefs en groetjes, Hannexxx
besito con cariñox eva x