Brieven uit Yalanhuitz

31 augustus 2003

Zomer in Guatemala

Eva:

Dag liefste comoyotjes,

Na bijna twee maanden niets van me te laten horen ben ik hier terug met veel zoet en zoute waar gebeurde verhalen...

Begin juli, ik herinner me er maar de helft meer van, waren de dagen gevuld met consultaties in Yalanhuitz en de omliggende dorpen. Hantje net terug van een weekje ertussenuit in Honduras. Terug in Yalanhuitz... We bleven allemaal ferm last hebben van amoeben en allerhande maag en darmbeestjes.

Maria, vrouwtje van 23 jaar - 4 kinderen, was nu bij ons opgenomen in het kliniekje. Ze werd vorig jaar geopereerd aan haar baarmoeder en heeft tuberculosis. De wonde van de operatie is nooit toegegroeid en was nu een grote super-geinfecteerde open wonde. Afschuwelijk. Hantje reed met haar de volgende dag naar 't ziekenhuis in Huehuetenango, waar ze opnieuw geopereerd zou worden. Een kleine week later mocht ik haar ophalen en leek alles in orde te zijn... Ze zou nog twee weken bij ons opgenomen blijven in het kliniekje.

De ganse maand juli waren Bart en Deborah er nog. Bart hielp met vanalles en nog wat. Koken, kuisen, moestuin, ... en Deborah was de perfecte persoon om ons af te lossen van het werk als het voor ons soms allemaal een beetje teveel wordt! Ook Christian (student geneeskunde van Duitsland) was er sinds 1 juli tot nu. Hij leerde sommige dingen van ons en wij leerden heel veel van hem! Nu "leven in liefde" gevuld was met zoveel helpende handen, vonden Hantje en ik het de ideale gelegenheid om te ontsnappen van ons zo paradijselijke, maar soms zo geisoleerde Yalanhuitz.

De derde wereld

Van 14 tot 21 juli gingen we op reis naar Monterico! Zaliger kon het niet! We hebben er zo immens veel van genoten! Echt wat we nodig hadden... zon, zee, palmboompjes, ijsjes, dansen, zwemmen, ...

We vertrokken vanuit Yalanhuitz samen met Mateo (man van de telefoon in Yalanhuitz) en zijn vader Diego. In de maand mei kreeg mateo een telefoonrekening van 70.000 fr, wat eigenlijk 18.000 fr had moeten zijn. Alles werd onderzocht en het bleek een fout in de computer te zijn. In de maand juni kreeg Mateo opnieuw een veel te hoge telefoonrekening, maar deze keer werd er niet veel nagegaan en moest hij onmiddellijk het volledige bedrag betalen. Hij kon niet onmiddellijk betalen dus werd zijn telefoonlijn afgesloten. Ik belde verschillende keren met de telefoonmaatschappij, want 'k vind het zo verschrikkelijk hoe grote companies met veel geld hun macht gebruiken en vooral misbruiken tegenover armere mensen van de dorpen. Mateo, de goeie ziel, stelde voor aan de telefoonmaatschappij dat hij zijn volledige opbrengst ook aan hen zou geven. Meer... kon hij niet. Zo onderdanig zijn de mensen in de dorpen, dat ze het bijna normaal zouden vinden dat ze hun eigen welverdiende opbrengst gewoon afstaan voor een fout van de maatschappij! De telefoonlijn werd uiteindelijk terug geactiveerd, maar Mateo moest persoonlijk gaan praten met iemand van "Telefonos del Norte" in Guatemalastad. Vandaar dat hij en zijn vader met ons meekwamen.

We wilden graag in 1 dag doorrijden van Huehuetenango naar Guatemalastad, maar 's morgens had het nog wat geregend, waardoor de weg heel modderig lag en we pas later konden vertrekken. We kwamen veel later dan gepland aan in huehuetenango en besloten die dag enkel naar Xela (2u van huehue - richting hoofdstad) door te rijden.

Onderweg droomden we al over wat we zouden doen die avond in Xela. Mateo en Diego hadden nog maar enkele keren een televisie gezien en van het woord cinema hadden ze nog nooit gehoord! De enige cinema in Xela ligt in een supergroot nieuw shoppingcenter.

Diego en Mateo op weg naar ... de derde wereld.

We waren een beetje laat voor de film, dus liepen Hanne en ik tussen alle mooi opgeklede mensen door recht naar de cinema. De twee mannen hadden geen ogen genoeg voor al die overvloed en al die vervrouwelijkte mannen (geen cowboyhoed, geen botten, geen machettemes, wel mooi gelaktte schoentjes en een wit gestreken hemdje).

We lieten hen kiezen welke film ze wilden zien. Ze kozen een film die net vijf minuutjes begonnen was. We kwamen in de zaal. Pikdonker, groot scherm, enkel nog plaats helemaal vooraan in de zaal... De mannen waren verschrikt door het donker, de luide acoustic en de flitsende oorlogsbeelden vlak voor hun gezicht. De film was in 't Engels met Spaanse ondertitelling. We beseften dat mateo en diego er niet veel van zouden begrijpen en dat het hen misschien zou herinneren aan de gruwelijke gebeurtenissen van de burgeroorlog in Guatemala. We besloten naar een andere film te gaan kijken. Een klein half uurtje later begon "Buscando Nemo" een Wald Disney-tekenfilm over een verloren visje. Vanaf de eerste seconde zaten ze gefascineerd te kijken naar het scherm. Terzelfdertijd genietend van een grote zak popcorn.

Na de film vroeg Mateo heel serieus, hoe het kwam dat die vissen konden babbelen, want de vissen in Ixquisis en in Yalanhuitz kunnen niet praten. Diego (vader) zei dat ze waarschijnlijk in de buik van iedere vis een machientje gestoken hadden, waar een stem uitkwam. Ze vonden het leven onder water zo adembenemend mooi en stelden ons nadien constant vragen over de kleuren en de verschillende soorten vissen en hun karaktertrekjes. Ze wisten ook niet dat vissen slimmer zijn dan mensen. Echt heel grappig!

Toen we buiten kwamen, passeerden we weer dat rare super-gecommercialiseerde wereldje van het shoppingcenter. Toen we in de auto stapten zei Diego: "dit moet dan de derde wereld zijn". Ik was een beetje verrast en vroeg wat hij daarmee bedoelde. Hij zei dat dit zo'n totaal andere wereld was, anders dan de andere twee werelden die ze kenden. Zijn eerste wereld is Yalanhuitz, zijn tweede wereld de markt in Ixquisis (1u stappen van yalanhuitz) en sinds die dag bestond er voor hen een "derde wereld"!

Volgende dag reden we door naar Guatemalastad, waar we Mateo en Diego achterlieten. 'k voelde me een bezorgde moeder die haar kinderen niet graag achterlaat in zo'n grote stad. We overdonderden hen met tips en waarschuwden hen voor alle gevaren van de stad...

Afscheid nemen van Hanne

We kwamen nog voor 't donker toe in Monterico. Zalig strandje!!! We gingen recht naar "El delfin" een mooi hotelletje waar we vorig jaar onze auto onder een palmboom, naast het zwembad en aan zee, mochten zetten. We konden voor 25Q (150fr) per dag de douches, het zwembad en alles van het hotelletje gebruiken en in onze auto slapen. Perfect!

We begonnen onze vakantie met een lekker ijsje. 's avonds zouden we niet meer eten, maar de werkers van het hotelletje nodigden ons uit om samen met hen heerlijke verse vis te eten. We kwamen nog maar toe en we werden alweer zo vertroeteld! Na het eten was hantje misselijk. De mensen van het hotelletje vonden het onverantwoord dat we zo in de auto zouden slapen. We kregen een luxekamer met prive-badkamer. 't was zeker en vast een paar maanden geleden dat ik nog zo goed geslapen had! Zeelucht, vakantiegevoel, hantje en ik nog eens wij-2 alleen,... 't doet zo'n deugd!

De ganse week deden we niets anders dan zwemmen in zee, zwembad, lekker eten, boekje lezen, ...

Hantje bleef last hebben van misselijkheid en vooral amoeben. Sinds we van belgie teruggekeerd zijn zie 'k haar met de week en met de dag vermageren. We maken ons alle-2 veel zorgen en hebben besloten dat het beter is dat Hantje voor eventjes terug naar belgie keert om op krachten te komen.

21 juli 's morgens nog lekker ontbijt in Monterico en dan naar Guatemalastad. Onderweg hadden we nog een platte band, maar daar zijn we al echte ervaren experts in geworden. In de namiddag naar de luchthaven. Pijnlijk afscheid van Hantje! 'k voel me zo leeg als ik zonder haar achterblijf...

Helpende handen

Gelukkig was ik niet lang alleen, want op 1 1/2 uur rijden van guatemalastad stond Dieter (heel goeie vriend) op me te wachten. We reden diezelfde nacht nog door naar Huehuetenango om de volgende dag samen naar yalanhuitz te vertrekken.

‘k Ben zo gelukkig terug in yalanhuitz toe te komen! Ook Saar en Geert kwamen dezelfde dag in Yalanhuitz toe. Het kliniekje is weer goed gevuld met helpende handen en positiefingestelde zieltjes die elk op hun manier een "steen verleggen" en een blijvende herinnering zijn voor Yalanhuitz.

Gerardo, Sarita, Bartolo, Deborah, Dieter, Christian & Eva

Mariatje (die 10 dagen geleden geopereerd werd) is nog altijd bij ons ‘t kliniekje opgenomen. Ondanks de vele wondverzorgingen en de zware medicatie blijft de wonde geinfecteerd en wil opnieuw niet sluiten (waarschijnlijk ook te wijten aan haar TBC). We willen graag met haar opnieuw naar het nacionaal ziekenhuis gaan, zodat ze de wonde opnieuw kunnen sluiten, maar de vader van Maria gaat er niet mee akkoord. Iedere dag opnieuw is het een gans gevecht om hen toch maar te proberen overtuigen om naar het ziekenhuis te gaan. We willen haar niet zo zien vermageren en afzien. De wonde verslechtert niet, maar sluit gewoon niet (hoewel het tijd is om de draadjes eruit te halen). Het is soms zo moeilijk! Langs de ene kant kunnen we niemand verplichten om naar het ziekenhuis te gaan, maar langs de andere kant kunnen we toch niet onverschillig blijven bij haar toestand.

Dieter zou normaal slechts enkele dagen in Yalanhuitz blijven. Daarna zou zijn vrouwelijk gezelschap (vrouwtje, vriendin en schoonzus) op bezoek komen naar Yalanhuitz en zouden ze samen verder reizen. Dieters vrouwen kwamen niet naar Yalanhuitz doordat er iemand ziek was en door de te grote afstanden. Dieter bleef wat langer in Yalanhuitz (Hij is een goeie dweiler en oliekookkunsten heeft hij ook!!!

Wachten op medicatie

29 juli vertrok ik ‘s morgens met Dieter naar San Mateo om medicatie op te halen. Afscheid van Geert en Saar en ook van Deborah en Bart, die de volgende dag zouden vertrekken. We waren pas vertrokken toen het begon te regenen. Ik wist dat het een groot risico was of we al dan niet door de modder zouden geraken met de auto, maar tot nu toe waren we er altijd doorgeraakt, dus konden we ‘t maar proberen.

Aan de laatste bocht voor de terminal (waar iets betere weg begint) bleef de auto in de modder vastzitten. Eerst legde ik me er een beetje bij neer om in de auto te zitten wachten tot het opklaarde en tot de modder opdroogde om dan verder te rijden. Gelukkig passeerden er juist mensen die we kennen van een muggenproject. Het duurde anderhalf uur voor dat we de auto boven kregen, maar met de hulp van een tiental mannen en een laatste gebedje van Dieter slaagden we erin.

Eva met Dieter vol moddersproeten.

In de namiddag kwamen we aan in San Mateo. Koud en regenachtig. Bij het ministerie van de gezondheidszorg (waar we altijd onze medicatie ophalen) zeiden ze dat ze heel veel werk hadden en nog een inventaris van alle medicatie moesten maken, maar ze beloofden ons de medicatie de volgende morgen te geven. We telden de uren af dat we nog in San Mateo moesten blijven. De auto was de warmste plaats in gans San Mateo die we konden vinden, dus maakten we ‘t ons een beetje gezellig in de auto en voor Dieter is ‘t geen enkel probleem om voor een beetje animatie te zorgen.

De volgende morgen vertrokken Saar en Geert en Deborah en bart om 5u vanuit Yalanhuitz naar de terminal om daar de bus te nemen van 6u30. De bus kwam niet. Ze bleven wachten op de bus of op een auto... Hun geduld werd goed op de proef gesteld… maar als beloning kwam er om 5u30 in de namiddag een auto voorbij!

Dieter en ik waren nog in San Mateo. Ook ons geduld werd op de proef gesteld, want van 8u ‘s morgens tot 12u ‘s middags zaten we op een bankje te wachten op de medicatie. Om 12u kregen we te horen dat we om 5u in de namiddag mochten teruggaan. ‘t zag er al niet meer naar uit dat we de medicatie diezelfde dag nog zouden krijgen. Dieter moest de volgende dag de bus nemen naar Guatemalastad, dus moest hij zeker nog die dag in Huehue zien te geraken. Er was een bus om drie uur en een laatste bus om 4u. We hoorden de bus van 3u voorbij rijden, maar we hadden nog geen zin om afscheid te nemen en besloten nog een uurtje samen in de auto te zitten (nog altijd warmste en droogste plaats). De bus van 4u kwam niet af, was vastgeraakt in de modder. De eerst volgende bus (met veel geluk) was om 3u ‘s nachts. Uiteindelijk kon Dieter meer met een vrachtwagen die naar Huehuetenango reed. Alweer tranen in mijn ogen en dat lege gevoel van alleen achterblijven...

De volgende morgen kreeg ik een klein beetje medicatie mee (misschien een vijfde deeltje van wat we hadden aangevraagd). ‘t Is schandalig en corrupt! De dokter die ons de medicatie moet geven zou naar ‘t schijnt een groot deel van die medicatie verkopen en zo blijft er heel weinig over voor ons... Ik werd weggestuurd met de troost dat ik volgende week nog wat medicatie mag komen halen.

Naar yalanhuitz gereden om een patientje (Pascual) en Christian op te halen en dan zelfde dag nog naar Huehuetenango. Doodmoe toegekomen na 9u autorijden.

Comoyotes

Pascual is een jongetje van 5 jaar. Hij kwam een week geleden voor de eerste keer naar het kliniekje op consultatie voor een soort abcessen die hij had op zijn buikje en zijn penisje. Iedere dag verzorgden we die wondjes. Tot er plots een wit puntje naar buiten kwam. Ik trok er aan en floep... er kwam een gans beestje uit, met kopje en al. Dat beestje noemt comoyote. Het zou afkomstig zijn van een soort vliegen die larven onder de huid leggen en die larven groeien dan... heel vies!

De comoyotes in zijn buikje kregen we er zelf uit en ook eentje van zijn penisje, maar daar was het zooo pijnlijk voor dat ventje… zijn penisje stond al 3 a 4 keer zo gezwollen en je zag de beestjes gewoon onder de huid bewegen. De overige comoyotes zouden cirurgisch moeten weggehaald worden. Soms reageerde pascual helemaal niet meer en leek hij bewusteloos te zijn door de pijn. Dus reden we met hem recht naar het nacionaal ziekenhuis. Er werd eerst geprobeerd om de beestjes eruit te krijgen met tabac en met basilicum, maar ‘t was al snel duidelijk dat hij geopereerd moest worden.

Pascual geplaagd door comoyotes

De volgende dag keerden we terug naar Yalanhuitz. De vier studentes geneeskunde van Gent, waren intussentijd al toegekomen in Yalanhuitz en hadden er hun weg al wat gevonden. Toen we aankwamen waren ze al bezig met consultaties. Femke, Stefanie, Beatrijs en Eva zijn 4 mooie meisjes, die met de dag nog mooier werden. De goddelijke voorzienigheid was weer oneindig groot! Sinds hantje er niet is voel ik me vaak alleen en ik mis haar ongelofelijk veel, maar ‘k ben zo gelukkig dat ik niet alleen ben, maar omringd door lieve mensen die zo’n grote hulp voor me zijn! Niemand kan Hanne vervangen. Het is zo anders als je alles vanaf de eerste dag samen hebt meegemaakt en beleefd, met veel tranen - soms van miserie, maar ook heel vaak van ontroering en geluk! ‘k verlang tegen dat ze terug komt!

Pascual zou maandag 4 augustus geopereerd worden, maar door een bijkomende infectie werd de operatie nog een paar dagen uitgesteld. Intussentijd was er in Yalanhuitz nog een meisje van 19 jaar (familie van Domingo die vorig jaar gestorven is) met een grote infectie op haar voet. Dinsdagavond 6 augustus kwam het broertje met een briefje waarop stond dat Maria heel erg ziek was en waarbij ze vroegen of we naar hun huisje konden gaan. Haar voet was heel erg gezwollen en ijskoud en zag er heel donker uit. Het deed me onmiddellijk aan Domingootje denken en ik werd er echt bang van. We gaven haar een spuitje penicelina en ‘k besloot de volgende dag nog eens de 6 uren-trot naar het ziekenhuis in Huehuetenango te doen.

Helena

De ganse nacht stortregen, waardoor ik niet voor de middag weggeraakte uit Yalanhuitz. Dat kwam al bij al nog goed uit, want we hadden nog een man van 80 jaar op consultatie die vertelde over zijn vrouwtje Helena.

Helena lag reeds drie maanden in haar bed met een halfzijdige verlamming en haar man Gaspar was de enige die haar verzorgde. Naar zijn beschrijving had ze grote doorligwonden en hij wilde graag met haar naar het ziekenhuis gaan. We zeiden dat ze diezelfde dag nog meekonden komen. Hijzelf is zeer slechtziend en wandelt heel moeilijk.

Op het uur dat we afgesproken waren op een bepaald punt (zo dicht mogelijk bij zijn dorp, tot waar weg loopt) kwam er een vrouwtje verwittigen dat ze op komst waren. Heel emotioneel en pijnlijk om te zien hoe hijzelf met zijn vrouwtje op zijn rug kwam aangestruikeld. Voetje voor voetje… zijn laatste krachten gevend aan haar. Van het eerste moment dat ik haar zag, wist ik zeker dat ze het nooit meer zal halen.

Ik vroeg Gaspar of hij zeker naar het ziekenhuis wilde gaan met haar, ook als ze ginder zou sterven… Hij zei dat hij heel triestig zou terugkeren als ze ginder zou sterven, maar dat hij zichzelf dan geen verwijten kon maken. Het zou Gods wil zijn. Haar ganse rug lag enorm open. Haar benen gezwollen en bloedend. Ter hoogte van haar bekken kroeide het van de wormpjes die uit haar tengere lichaam kropen. Ik begrijp het niet, hoe een persoon met zo’n wegrottend lichaam toch in leven kan blijven… Haar ziel moet heel sterk zijn. Da’s de enige verklaring die ik ervoor kan vinden!

Ik twijfelde er echt aan of ze die ganse rit naar het ziekenhuis zou halen. Ik denk dat ik nog nooit zo voorzichtig en langzaam naar Huehuetenango gereden ben. Ik keek bijna meer achter mij dan voor mij… soms draaiden haar ogen weg en bleef ik kijken of ze nog leefde. Een veilige en aangename rit is anders.

Mariaatje met haar voet, begon na 10 minuten rijden op de slechte wegen al over te geven en was slingerziek tot we aankwamen in het ziekenhuis. Helena kreunde van de pijn en als ze niet meer kreunde maakte ‘t mij nog meer ongerust. Gelukkig kwamen we goed en wel toe in ‘t ziekenhuis.

Helena en Maria werden onmiddellijk opgenomen. Over Helena werd er onmiddellijk gezegd dat ze een zeer slechte prognose had. Toch was het goed dat ze in het ziekenhuis was, want zelfs in het kliniekje in Yalanhuitz zouden we haar geen menswaardig einde meer kunnen bieden. De verzorging zou veel te pijnlijk zijn.

De volgende dag zouden de wonden gereinigd en verzorgd worden in de operatiezaal. Dankzij de hulp van een heel lieve verpleegster en een paar welwillende dokters konden we bekomen dat Gaspar ook in het ziekenhuis mocht blijven. Dat was een gans pak van mijn hart, want hier in Huehuetenango was die man helemaal gedesorienteerd en verward en hij zou nooit de weg naar de zaal waar Helena ligt terugvinden.

Donderdag 7 augustus werd Maria al terug naar huis gestuurd. Pascualtje werd net dezelfde dag ontslagen uit het ziekenhuis, dus vertrokken we samen terug naar Yalanhuitz. ‘k Was alweer zo gelukkig om thuis te komen in Yalanhuitz na een paar vermoeiende dagen van vele uren rijden en vooral van veel zorgen om de patiënten.

9 en 10 augustus was er medisch weekend (jornada medica). Juan Carlos Hurtado (gyneacoloog) en Carlos Salorzano (oogarts) kwamen consultaties doen. Ze zagen elk een vijftigtal patiënten. Alles verliep heel vlot. De twee dokters waren zot-enthousiast over Yalanhuitz en over ‘t project en de patienten waren heel gelukkig met het bezoek van de dokters en met de consultaties.

De toestand met Maria blijft aanslepen. De wonde sluit niet en voor TBC-medicatie moet haar man naar Huehuetenango gaan om dan met een bepaald doktersattest naar het ministerie van de gezondheidszorg te gaan, waar ze vervolgens een pakket van TBC-medicatie meegeven voor een gans jaar. Haar man wil niet naar Huehue gaan en ziet het belang van die medicatie niet in. Mariaatje vermagert met de dag en haar haar wordt alsmaar dunner. Juan Carlos heeft de draadjes uitgehaald. De wonde is niet meer geinfecteerd, maar is open… vanaf ‘t moment dat de draadjes eruit waren, opent de wonde zich nog dagelijks een halve centimeter meer. We voelen ons zo machteloos in die situatie en zijn gewoon radeloos.

Dinsdag 12 augustus terug naar San mateo voor medicatie. De dokter zei eerst dat er niets van medicatie was, maar na lang babbelen raakte hij in zijn nopjes en kreeg ik ganse dozen medicatie mee en zelfs nog vanalles wat we nooit gevraagd hadden bv waspoeder, dweilen, enz… een goeie dag voor "vivir en amor"! ‘k Keerde met een tevreden gevoel terug naar Yalanhuitz.

Donderdag 14 aug. gingen we consultaties doen in Bella Linda en Platanar. Ik beseft nog maar eens dat consultaties in de dorpen het mooiste deel van ons werk in Guatemala is. We beginnen onze dag met een stevige wandeling van een paar uur, over de prachtige bergen en doorheen helderblauwe rivieren. Daarna enkele uren consultaties, die je het gevoel geven echt nuttig te zijn. En bij valavond terug naar yalanhuitz. Daarna bezweet en hongerig thuiskomen. ‘t is intensief maar het geeft me telkens zo’n voldaan gevoel. Da’s echt hetgene waar ik me aan optrek als het eens wat moeilijker gaat!

mucho mala suerte

Vrijdag 15 augustus zouden Christian en ik een weekendje naar Jacaltenango gaan. De leraars van Yalanhuitz zijn van Jacaltenango en hadden ons uitgenodigd om naar de jaarlijkse feesten van Jacal te gaan. Christian en ik hadden er allebei enorm naar uitgekeken om eens echt onze gedachten te verzetten.

We vertrokken vrijdagmiddag vanuit Yalanhuitz, samen met de twee leraars (Manuel en Cheppe), de broer van Manuel (Efrain), het vrouwtje en kindje van Manuel (Rosi en Lizandro), Christian en ik. Doordat we met zoveel waren hadden we de moto ook mee. Ik vond het spannend om nog eens met de moto te rijden, na een half jaar niet meer gereden te hebben! ‘k Had nooit gedacht dat het me nog zou lukken op die slechte wegen vol putten en modder.

Na een klein halfuurtje rijden viel ik voor de eerste keer, maar gelukkig zachtjes. ‘t was helemaal niet erg en dat gevoel van vallen kende ik nog goed van de vorige jaren. Een eindje verder moesten we door een rivier omdat er een brug op instorten staat. De rivier was nogal diep, maar we hadden geen andere mogelijkheid. Het water liep over de motorkap en de auto viel midden in de rivier stil. We probeerden de auto uit de rivier te duwen, maar door de grote stenen in de rivier en door de helling was dat heel moeilijk. We gingen andere mannen zoeken om ons te helpen. De ganse auto begon vol te lopen met water… Help alles nat!!!

Mannen om te helpen trekken hadden we gevonden, maar we hadden nog geen touw… het enige wat we toevallig in de auto liggen hadden, was een elektriciteitskabel. Dan maar daarmee. Het lukte. De auto geraakte uit de rivier en een tiental mannen bekommerden zich om de auto en overdonderden mij met tips en raadgevingen. We zagen dat de olietank ontploft was, waarschijnlijk door de warmte van de motor en de koude van het water… De olie was nu helemaal gemengd met water, dus lieten we de olie eruit en deden er nieuwe olie in, maar het gat was te groot… Sowieso wou de auto toch niet starten.

Er passeerde een busje en we vroegen hen of ze ons naar het volgende dorp konden trekken. We stonden daar doorweekt (van het water in de rivier) in Yalambojoch. Gelukkig hielp Efrain enorm om alles te regelen en hij kon uiteindelijk een camionchauffeur overhalen om diezelfde avond nog met de auto in de camion naar Huehuetenango te rijden voor een redelijke prijs. Met touwtjes werd alles precies afgemeten en Kiki (auto) zou (mits afvijzen van spiegels en portebagage) perfect in de vrachtwagen passen met langs de vier zijden telkens 10 cm overschot!!!

Alleen de hoogte was nog een probleem. Een paar balken moesten van de camion geschroefd en gezaagd worden, maar die mannen vonden dat blijkbaar geen zo’n groot probleem. Mijn geduld was na drie uren in de kou en in de gietende regen staan toekijken wat ze allemaal uitspookten, toch op, maar het hunne is onuitputtelijk!!! De vrachtwagen is toch wel wat meer dan 1m van de grond, wat het ook niet zo simpel maakte om kiki erin te krijgen. We vonden een verhoogje vanwaarop we planken konden leggen en zo kiki over twee houten plankjes in de vrachtwagen konden duwen.

Brrr heel spannend. Halfweg riep ik tegen al de mannen dat ze ermee moesten ophouden dat het nooit zou lukken, maar ‘t was telaat, de auto stond er al half in en de planken waar weggeschoven, dus konden we onmogelijk nog terug. De daaropvolgende minuten herinner ik me niet perfect, want ‘k denk dat ik dan maar mijn ogen heb toegedaan om de miserie niet te zien, maar dat auto geraakte er perfect in!

Iedereen kroop via het dak van de vrachtwaren en via het raam in de auto (deur kon niet open doordat alles zo krap was). Ik reed met de moto naar Nenton om volgende dag met de moto terug naar Yalanhuitz te kunnen gaan. Om drie uur ‘s nachts kwamen we aan in Huehuetenango. Nat en bibberend van de kou… avontuur verzekerd!

Om vier uur lagen we in ons bed. Volgende morgen brachten we de auto naar de garage. Christian en ik waren allebei ziek. Koorts en griep. We gingen vroeg slapen en vertrokken de volgende morgen met de bus naar Nenton (op weg naar Yalanhuitz). In Nenton haalden we de moto op (waar we hem vrijdagnacht hadden achtergelaten), na drie minuten rijden hadden we al platte band. Weekendje Jacaltenango veranderde in mucho mala suerte (brute pech). Gelukkig is er voor alles altijd wel een oplossing. De band werd hersteld en we geraakten die avond nog (tegen ‘t donker) in Chacula. Volgende dag deden we nog consultaties in twee dorpen, op weg naar Yalanhuitz. Alweer zo gelukkig om veilig en wel thuis te komen (zelfs zonder vallen met de moto!) De auto moet minimum nog een week in de garage blijven, want er zijn een aantal stukken van de motor gebroken, die besteld moeten worden in guatemalastad.

Oogjes als sterren

Woensdag zouden de vier dokteresjes en Christian naar Huehuetenango vertrekken en zou ik alleen achterblijven in Yalanhuitz. Ik liep al een paar dagen zenuwachtig rond bij deze gedachte. ‘k besloot uiteindelijk toch mee te gaan naar huehue om hen uit te zwaaien en terzelfdertijd nog eens te gaan kijken hoe het gaat met Helena (in het ziekenhuis) en naar de garage voor de auto.

Vanuit Yalanhuitz konden we mee vanachter in een pickup, naast een groot roze varken… een lekker knusse gezellige rit.

Vandaag vertrek ik terug naar Yalanhuitz, samen met Celia (spaanse vriendin).

Binnen een weekje kom ik terug naar Huehuetenango om de auto op te halen.

‘k Laat jullie nu vlug, anders mis ik de bus… abrazo fuerte y besito eva x