11 oktober 2003
Drukke tijden
Eva
Hola queridas
Eerst en vooral wil ik jullie vertellen dat alles heel goed met "ons" gaat!!! 7 september is Hantje terug toegekomen in Guatemala! Vivir en Amor is weer compleet!
Eva en Hanne terug verenigd in Guatemala.
Even denken waar 'k de vorige keer gebleven was...
Eind augustus:
afscheid van de dokteresjes. Alleen terug naar Yalanhuitz...
De terugtocht naar Yalanhuitz was weer gevuld met voldoende atracties. Wie weet was dit Gods taktiek om me de mogelijkheid om te piekeren en alleen te voelen te ontnemen. Vertrokken met de bus, daarna met de moto, nog platte band... Maar da's al niets speciaals meer. Het aankomen in Yalanhuitz voelde heel erg raar aan. Ik denk dat het een van de eerste keren was dat ik helemaal alleen toekwam in een leeg kliniekje. Het voelde dan ook "leeg" aan. Had enkel en alleen zin om te wenen. Maar het is een goeie ervaring. 't Is goed om nog maar eens extra te beseffen hoe Hanne en ik elkaar nodig hebben. Het gemis en het verlangen naar haar terugkomst werd alsmaar groter! Gelukkig kreeg 'k 's avonds altijd veel bezoek van mensen van Yalanhuitz, die me probeerden af te leiden.
Op maandag 25 augustus kreeg ik ook nog bezoek van Celia (een spaanse vrouw die een heel mooi project heeft voor kinderen van de dorpen dankzij hen de mogelijkheid krijgen om te studeren) en van Lore & Veerle (twee Vlaamse vroedvrouw-studentes die hun stage doen in het nationaal ziekenhuis van Huehuetenango. Ze waren een grote hulp voor me. Vooral de laatste avond voor hun vertrek. Rond twaalf uur 's nachts gingen we slapen. Om 12u45 werden we al wakkergemaakt door een man die hulp kwam vragen bij de bevalling van zijn dochter. Toen we er aankwamen leek het echt onbegonnen werk... Maar zoals jullie al weten, lopen onze verhaaltjes toch altijd goed af he, dus geen paniek. De mama die moest bevallen was een meisje van 16 jaar die haar eerste kindje zou krijgen.
Toen we in hun huisje aankwamen volgde eerst een lange discussie voor we mochten "kijken & voelen". Eens we de toestemming kregen was het nog niet simpel, want Juana (mamaatje) duwde haar benen zo krampachtig dicht... Ai, ai, ai, 't leek me een groot raadsel, hoe de baby zo ter wereld kon komen. Gelukkig bleven Lore en Veerle zeer kalm (grote gave van een vroedvrouw). Ik kwam tot het besluit geen vroedkunde te studeren eens ik terug in België ben, want die gave heb ik helemaal niet en ik vind bevallingen supermooi, zelfs 't allermooiste ter wereld, maar ik vind het veel te spannend en neem de verantwoordelijkheid veel te veel op mij. Al bij al werd er om 3u30 's morgens een prachtig & gezond jongetje geboren!
Om 4u15 waren we terug thuis. Ontbeten en ons klaargemaakt om om 5u te vertrekken. Om 5u 's morgens stonden Lore & Veerle op wacht aan de kant van de weg, in de hoop dat er een auto zou passeren (5u = meest hoopvolle moment van de dag om auto te vinden). We hadden geluk. Er kwam een auto die naar de terminal reed (boven aan de berg, vanwaar busje rijdt naar Yalambojoch). Alles verliep perfect. We waren net op tijd aan de terminal om de bus te nemen.
Na een 11 uren durende tocht per bus, pick-up, camion, nog een pick-up, nog een bus, kwamen we goed en wel, maar doodmoe aan in Huehuetenango. Ik was met hen meegekomen naar Huehuetenango om de auto op te halen (in de hoop dat hij hersteld zou zijn). Het zou te mooi & te gemakkelijk geweest zijn...
Dinsdag 26 augustus: stukje uit m'n dagboek van die dag:
'k Ben sinds maandagavond in Huehue. Gisteren was een drukke dag. Ben naar het Nationaal
ziekenhuis geweest om patiente te bezoeken die nu al twee weken in 't
ziekenhuis is, maar waarschijnlijk één van deze dagen zal sterven. Gisteren kwam de zoon
zijn moeder ophalen en wou haar meenemen naar huis zodat ze thuis kon
sterven. Hij wou haar meenemen op de bus en dan van Yalambojoch tevoet
verder want de bus rijdt deze week niet meer naar de terminal door teveel
storm en regen en modder... Kun je 't je voorstellen?! En aangezien onze
auto nog niet direct hersteld zal zijn kan ik haar nog niet naar Yalanhuitz
brengen. Gelukkig kon ik hen overtuigen om nog een weekje in het
ziekenhuis te blijven. Toen ik beloofde een auto te zoeken en haar zelf te
vervoeren naar Yalanhuitz (in 't geval ze zou sterven deze week) waren ze
akkoord nog wat te blijven. 't Is soms zo moeilijk ... 't leven, je staat
er zo machteloos tegenover!
Een andere patient heeft een ijzersplinter in
zijn oog gehad die al heel veel kwaad heeft gedaan aan zijn oog, waardoor
hij nu niets meer kon zien. 'k Ben met hem naar de oogarts gegaan
en hij werd gisteren namiddag nog geopereerd, waardoor hij terug wat zal kunnen zien.
Da's dus wel goed nieuws!
De auto is er nog wat slechter aan toe dan we gedacht hadden. De
vervangstukken voor de motor vallen nog duurder uit dan een nieuwe motor.
Deze morgen hebben we een andere motor gevonden en een maatschappij die hem
kan vervoeren vanuit Guatemalastad naar Huehuetenango. Als alles goed gaat
dan komt de motor hier morgenavond toe en hebben we de auto
zaterdagnamiddag... Juist op tijd om Hantje te gaan halen in Guatemalastad.
Woensdag: vertrokken naar San Mateo, voor een vergadering met het ministerie van de gezondheidszorg en ook om medicatie op te halen. De lange busritten bevallen me eigenlijk wel. Gezellige sfeer op de bus en er valt altijd wel iets te beleven. Als je voor 5 of 6uren met zoveel mensen op elkaar geplakt zit, ontstaat er een gevoel van éénheid. Alsof je samen opreis gaat. En ... niet alleen Kicky (jeep) en Turut (moto) hebben altijd en overal platte banden, ook de bus kreeg deze keer een lekke band.
Toen ik in San mateo aankwam bestond mijn eerste taak erin de dokter van 't ministerie wakker te maken... (4u in de namiddag). De vergadering ging niet door en de medicatie konden ze me niet geven aangezien er teveel werk was & ze de dozen met toegekomen medicatie nog niet geopend hadden. Na lang aandringen & zagen werd ik met vijf kleine doosjes vitamientjes weggestuurd.
Volgende dag terug naar Yalanhuitz. Nog eens een eenzame thuiskomst, maar te veel zieken in Yalanhuitz om me daar zorgen in te maken en Hantjes terugkomst nadert!!!
Moedertjes met hun kinderen, wachtend op de weging
Dominga
Eva
Vrijdag 29 augustus werd er om vijf uur dertig op de duur geklopt. Vanuit ons duplexbed vroeg ik wat er was. Een man zei dat hij kwam voor een consultatie. Ik vroeg nog of het een spoedgeval was, maar de man zei van niet... dus zei ik dat ze binnen enkele uren mochten terugkomen. Toen ik opstond en de slaapkamerdeur open deed, lag er aan mijn voeten een tienjarig meisje op de grond. Ondervoed, uitgemergeld & gedehydrateerd. Haar oogjes fel uitpuilend in de diep ingezonken oogkassen, haar armpjes en beentjes te dun om zichzelf recht te houden. Het deed me onmiddellijk terug denken aan het tehuis voor stervenden in Calcutta. Mijn ziel werd overspoeld door schuldgevoel. Hoe is het mogelijk dat ik hen nog twee uren zo voor mijn deur op de grond heb laten liggen... Dominga had daar ter plaatse voor de slaapkamerdeur kunnen sterven, terwijl ik in mijn bed lag! Ze werd opgenomen in het kliniekje en 'k heb haar onmiddellijk een infuus gegeven en behandeling gestart. 't Was seffens duidelijk dat ze zo snel mogelijk naar het ziekenhuis in Huehue moest worden gebracht.
Diezelfde morgen kreeg ik telefoon van een dokter van het nationaal ziekenhuis, die me belde om te zeggen dat Helena (patient in Huehue) convulsies gekregen had en waarschijnlijk niet langer dan 1 a 2 dagen meer te leven had. De familie wou haar zo snel mogelijk thuis (op 1u van Yalanhuitz) krijgen. Ik belde de brandweer en nog een tiental andere mensen op om een auto te zoeken om vandaag met Dominga naar het ziekenhuis te gaan en morgen met Helena terug te keren naar Yalanhuitz. Uiteindelijk vond ik een auto die bereid was diezelfde namiddag nog te vertrekken naar Huehue. Nog enkele uren overrompeling van patiënten die consultaties wilden en dan goed & wel vertrokken met Dominga naar huehuetenango. Dominga werd onmiddellijk opgenomen en Helena zag er stervende uit.
Zaterdagmorgen 30 augustus vertrok de pick-up terug naar Yalanhuitz met Helena en haar man. Helena lag op een matrasje in de laadbak van de pick-up (die gelukkig goed dichtgemaakt was met een zeil). Ze lag er tussen de zakken mais en koffie. Goed verdoken, voor het geval ze de lange tocht niet zou overleven, zodat de chauffeur niet veel problemen zou krijgen met politie. Aangezien ze geen papieren had, zou het heeeel moeilijk geweest zijn toelating te kunnen krijgen om een overledene te vervoeren. De chauffeur vertrok met een bang hart en ik nam met een even klein hartje voor de laatste maal afscheid van Helena. Helena heeft de lange tocht overleefd en is de dag nadien verlost van haar pijn. Ze is op een rustige manier Thuis gestorven.
Ik vertrok diezelfde namiddag nog naar Antigua, waar 'k Bartolo & Deborah terug zag.
Zondag 7 september kwam Hantje toe in guatemalastad! Emotioneel & zeer blij terugzien! Het voelde als een gans pak dat van m'n schouders viel... alle verantwoordelijkheid weer gedeeld. En 'k ben zo gelukkig dat hantje er zo gezond en stralend uitziet. Het Belgische zonnestralen, het eten, de vrienden... hebben haar goed gedaan!!!
Een nieuwe start
Hanne
Hier ben ik dan weer, in Guatemala, in Yalanhuitz 'el paraiso'! Blij, en content opnieuw te kunnen starten met nieuwe energie! België heeft me goed gedaan, heel heel goed zelfs! 't Was zalig om een tijdje bij jullie te zijn, mijn familie, vrienden, collega’s, kennissen... in die prachtige warme zomer met alles erop en eraan! Mijn batterijtjes zijn weer goed gevuld, en mijn buikje ook! Perfecto! Een herinnering die me altijd heel dierbaar zal blijven!
Maar mijn hartje riep toch al snel terug naar Yalanhuitz, Vivir en Amor, onze droom waar we elke dag opnieuw ten volle kunnen aan werken. En 't doet zo’n deugd dit opnieuw te kunnen doen samen met Eva.
't Vertrek naar Guatemala voelde aan alsof het de eerste keer was… oeee, zo nerveus dat ik was! (...)
In Guate (Guatemalastad) geland, liep 'k zo snel ik kon door, door de controles en naar de bagage… die snel kwam… maar rood doordrenkt was en naar lekkere rode wijn rook. (...)
Ja ja, huppel huppel snel snel naar de uitgang van de luchthaven... Geen Evatje te zien op ’t eerste gezicht... Eva had me ook niet herkend 't eerste moment door m'n lange haren (die er ondertussen al voor de helft af zijn)… en ja… toch vonden we mekaar met vele traantjes en we lieten mekaar de eerste 5 minuten niet los. Eindelijk terug samen... een nieuwe start, een verder leven in liefde, op een andere manier... we hebben mekaar ferm gemist en 't voelt zalig aan om er terug samen tegenaan te gaan!
Naar Antigua mochten we meerijden in een busje, gehuurd door, een Amerikaanse zakenman. Hij trakteerde ons op enkele Gallo's (de Jupiler van Guatemala, nvdr.) die ik met een grote glimlach aanvaarde. Onderweg hadden we bijna geen tijd en adem genoeg om al zoveel mogelijk te vertellen aan mekaar. We werden bij de deur afgezet van ons vertrouwd hotelletje 'Tienda Negris'. 'k Was doodmoe, maar door onze woordenvloed en curiositeit naar alles wat we apart hadden meegemaakt ging de moeheid over en was het toch 4 uur voor we gingen slapen. De volgende dag hadden we afgesproken om te ontbijten in Ricky’s samen met Deborah en Tulum... en 't was zalig om hen nog eventjes te kunnen zien hier in Guatemala, voor zij enkele dagjes later terug naar België vertrokken.
Maandagavond 8 september. Om 14u30 zwaaiden we vanuit de bus naar Tulumtje en Deborah en vertrokken we richting Huehuetenango waar we bij Celia en Colocha (krulletje) gingen slapen. Zij zijn twee Spaanse vriendinnen die hier in Huehue een mooi project uitvoeren om meisjes vanuit de dorpen kans te geven om te studeren. De bus had een stukje vertraging door een accident onderweg, maar Mariella zou ons komen ophalen en naar Celia en Colocha voeren, waar we altijd mogen verblijven als we in Huehue zijn. 'k Vond het al wat laat om nog op zo’n uur binnen te vallen, maar Eva stelde me gerust dat ze wisten dat we gingen komen. Bij de deur dacht ik de auto van Boma te zien, maar Eva zei me dat het de zijne niet was… Mariella lachte even en niets vermoedend mocht ik op de deur kloppen en als eerste binnengaan…. SURPRICE …. BIENVENIDA… niet te geloven, gans onverwacht een prachtig welkomsfeestje! 't Deed deugd, echt super, ontroerend en met veel traantjes traantjes. Boma was er, Colocha en Celia, Pepe, Lore en Veerle die ondertussen Laura en Perla geworden waren door hun stage voor vroedvrouw in het Nacional ziekenhuis in Huehue, Magnolia en haar dochter, een verpleegster in het ziekenhuis die ons veel helpt met patiënten, Simon een jongen van Oostenrijk die hier ook 6 maanden geweest is, en nu samen was met zijn liefje, en nog 2 vrouwen die ik eigenlijk minder goed ken, maar toch al verschillende keren gezien heb als vriendinnen van Mariella. 't Was tof en heel lekker... een echte mooie welkomsavond!
Welkomsfeest in Huehuetenango.
De volgende dagen wilden we eigenlijk zo snel mogelijk vertrekken naar Yalanhuitz, maar als we nog eventjes geduld hadden, konden we Kicky bevrijden uit z’n revalidatieperiode van meer dan een maand en met hem vertrekken.
En zo reden we op donderdag 11 september naar Yalanhuitz, samen met de papa en het broertje van Dominga. Zalig zalig, echt waar... Die schitterende natuur, één en al bergen en groen, lachende en zwaaiende mensen onderweg, prachtige wolkenschilderijen, en 't verwonderlijke o zo andere, zware, dagelijkse leven van de mensen in de dorpen.
In Yalanhuitz was het net donker geworden en waren ze aan het bekomen van hun 3 derde en laatste feestdag van het jaar… de onafhankelijkheidsdag van Guatemala. Of zou er nog een extra vierde feestdag komen rond 19 oktober???
Terug in Yalanhuitz.
Bij ’t kliniekje aangekomen, mocht ik weer als eerste de deur openmaken en binnen gaan… Amaai… 't was mooi en lief! De keuken hing vol kleurrijke ballonnen als welkomscadeautje! Verder voelde het kliniekje, ons kamertje, de keuken en zo, onmiddellijk weer vertrouwd aan. Evatje had ervoor gezorgd dat alles netjes en op orde was, wat een rustig gevoel gaf! Dank je meisje voor het zovele!
Planning
Eva
Er kwamen serieuse veranderingen in ons eet- & werkschema in Yalanhuitz. Onze voornemens en de raadgevingen van vele mensen om beter voor onszelf te zorgen, hebben we nu in een serieus plan uitgewerkt en leven we strikt na. Elk om beurt zijn we verantwoordelijk om gezond en gevarieerd te koken. We doen nu echt ons best om het zo lekker en aantrekkelijk mogelijk te maken voor de ander, en dat werkt heel erg stimulerend.
We hebben ook ons werkschema aangepast. We werken in shiften: elk om beurt hebben we voormiddag-, namiddag- of avonddienst. Zo hebben we iets meer tijd om ons met persoonlijke dingen bezig te houden, te kuisen, te koken, in de tuin te werken, bezoekjes te brengen in de huisjes van de mensen, ... Het lijkt misschien een kleine verandering, maar 't is een grote verandering in ons leefpatroon en het geeft ons veel meer rust, voldoening en ruimte.
Toen Celia in Yalanhuitz was vertelde ze me dat er, volgens bepaalde wijsheden, drie dingen zijn die je moet gedaan hebben in je leven. 'k Heb er maar 1 van onthouden en da's een boom planten. 'k Heb die deze maand nageleefd. 'k Heb drie boompjes geplant. Een citroen-, een appelsien- en een mangoboompje. Citroenen en appelsienen zouden we volgend jaar al kunnen eten, de mango's pas binnen vijf jaar... ('k ben al benieuwd of ik ooit 1 van die mango's zal kunnen proeven?)
Hanne
Ja ja ... mijn nieuwe spierwitte sportschoentjes heb ik al ingezegend! 'k Zou heel graag volgend jaar meelopen met de collegaatjes van de Materniteit van het HHZ van Roeselare en de vele vrienden en sympathisanten op de sponserloop t.v.v. Vivir en Amor. (...) 'k Probeer elke dag te lopen, behalve op zondag, en ook niet als we naar de dorpen gaan of als er opleiding is. (...)
Mijn doel is naar Isquisis te lopen. Isquisis ligt op 4 km, maar 't lijkt nog o zo ver weg en lachwekkend als ik het vertel aan mensen die weten waar Isquisis ligt. In het begin was het: helling af, helling op, helling af en terug, en nu is het al: helling af, helling op, helling af, helling op en een stukje redelijk plat en terug. 't Lijkt wel een beetje een utopie, maar als ik telkens een paar meters verder loop... wie weet... geraak ik er ooit eens. (...)
Maar 't is echt een droom om daar te mogen lopen, 't zijn echte gelukkige momenten, daar in die o zo machtige natuur en met zo’n prachtig doel van de sponserloop eind mei! (...)
Als ik alleen ben, probeer ik nu ook gitaar te leren spelen. Met een CD’tje voor de 'moderne gitarist' die eigenlijk wel verschrikkelijk grappig is. Na een paar keer oefenen op 3 akkoorden, kon ik mijn allereerste liedje spelen én zingen. 'Amazing grace'. 'k Heb het zelfs met ons camaraatje eens opgenomen om mezelf eens bezig te zien en te luisteren naar het resultaat. Aha... juist geraden, een filmtje goed genoeg om alle triestige mensen een slappe lach te laten krijgen.
Een nieuw doel is ook Q’anjobal te leren bij Mariaatje. Q’anjobal is één van de 2 Indiaanse talen die er in Yalanhuitz en de dorpen rondom gesproken word. Un dos tres cuatro cinco: jun cap osjep wahep canep... maar ’t kan ook canep wahep zijn... 't Is een beetje moeilijk om het te onthouden! 'k Ben eigenlijk nog maar 1 keer naar de les bij Mariaatje geweest, maar mijn doel is om dit wekelijks te doen. (...)
Maria en haar kinderen
Ik ben ook gestart met de cursus voor de vroedvrouwen in opleiding op computer te zetten en er later een bundeltje van te maken voor hen. Dit is iets wat ik al zó lang wilde doen, maar dat er nooit van kwam. Veel ben ik nog niet opgeschoten, maar 'k heb al een begin... en 'k zie er naar uit om er aan verder te werken.
De opleiding zelf deze maand, verliep onverwachts toch veel beter dan ik eerst vreesde. Er waren slechts 2 vroedvrouwen, maar 't was een intensieve, en ik denk interessante les voor hen. 'k Wou hen graag wat meer uitleg geven over de zorgen aan een pasgeboren baby. De apgarscore vond ik interessant, en uiteindelijk was het heel tof dat ze de 5 puntjes op hun manier, zelf hebben gevonden! (Bij een pasgeborene worden er punten gegeven om aan te geven hoe het kindje ter wereld is gekomen, nvdr.)
Bij de promotoren bij Eva ging het over bronchitis en longontstekingen…
Twee vroedvrouwtjes, aandachtig de instructies volgend tijdens de opleiding
Met Maria en de kinderen op stap
Eva
Woensdag 18 september deed ik een nieuwe poging om medicatie op te halen in San Mateo (vier uur rijden van Yalanhuitz). Deze keer had ik verschillende keren proberen te bellen naar San Mateo om te vragen of de dokter er was en of ze me de medicatie zouden kunnen geven. Woensdagmorgen kreeg ik verbinding met een gezondheidswerker van 't ministerie van de gezondheidszorg, die me beloofde dat de dokter er zou zijn.
Mariaatje, een gezondheidswerkster aan wie ik opleiding geef en goeie vriendin van ons, had gevraagd of ze mee mocht naar San Mateo, samen met haar baby en jongste dochtertje van 2 jaar 6 maanden. Toen we zouden vertrekken stond ze daar met gans haar kroost, zes kinderen. 'k Kon er zo moeilijk eentje of twee achterlaten, dus gingen ze allemaal mee. 't Was een plezant avontuur voor hen en ook voor mij. 't Was de allereerste keer dat ze in een auto zaten en de eerste keer in hun leven dat ze verder kwamen dan Yalambojoch. Alles was nieuw voor hen, de andere landschappen, andere teelt, andere bloemen, sommige dorpen met elektriciteit, schapen, geiten, veel meer auto's samen, huizen met twee verdiepingen, appelbomen, westers wc's, ...
Maria met haar kinderen op weg naar San Mateo.
Ieder nieuw iets wat de kinderen zagen riepen ze verwonderd naar hun mama "mira mama mira mira mira mira, mira este mira este este este este esta". 't was zalig voor mij om dit te mogen meemaken en hen te mogen meenemen naar een andere wereld (die eigenlijk niet zoveel anders was, geen straten, geen grote winkels, ...). 't Viel me ook zo op hoe braaf de zes kinderen waren in de auto. Ze waren gefascineerd door alles en weenden of zaagden nooit, enkel veel vragen en opgewonden roepen.
In San Mateo kreeg ik al direct te horen dat de dokter er niet was en dat er niemand de sleutel had van de opslagplaats waar de medicatie bewaard wordt. Gelukkig was er juist groot festival in San Mateo, waardoor we ons daar wel konden bezighouden. We konden in het huis van CECI (guatemalteeks organisatie) slapen, maar moesten wachten tot Efrain (jongen die voor CECI werkt) in San Mateo toekwam met de sleutel van dat huis. Hij zat vast langs de weg en belde ons ieder uur op om te verwittigen dat het nog wat langer zou duren... Zo bleven we wachten tot 10u 's avonds! Maria en het oudste dochtertje kregen niet genoeg van de feesten en vonden het wachten doordoor helemaal niet saai (gelukkig maar). Zoveel mensen hadden ze nog nooit samen gezien. We raakten een zoontje kwijt. 'k Stond net op het punt naar de politie te gaan, toen we hem met grote verwonderde oogjes zagen rondlopen & kijken naar het ganse gebeuren... niet bewust van het feit dat hij al een gans eindje vermist was.
Daarna sliepen de kindjes - in kleine bolletjes gedraaid - in de auto. Het slapen in een huis met licht, toilet en televisie was voor hen ook een ganse belevenis. Om vier uur dertig 's morgens was iedereen klaar wakker en kindjes amuseerden zich geweldig met licht aan en uit te doen en aan de sjas van het toilet te trekken. De televisie wisten ze gelukkig niet hoe ze die aan moesten steken, anders was mijn verdere nachtrust helemaal om zeep geweest, maar ze waren al gelukkig met het kijken naar en het tasten aan dat zwarte scherm. 's Morgens gingen we samen ontbijten: kip, frietjes, eitjes & gebakken banaan. Ik genoot er evenveel van als zij. Daarna moest 'k nog een autoband laten herstellen. 'k Zette de ganse familie af aan de markt en we spraken af dat ik hen na een half uurtje terug zou ophalen op dezelfde plaats. Maar maria en haar kroost waren spoorloos. Ze hadden wat rondgewandeld en vergeten waar ik hen had afgezet, dus hadden ze zich in een willekeurige straat (een eind van de markt) op de stoep gezet. Gelukkig vond ik hen (na 27 toertjes te rijden) toch terug.
Zaterdagnamiddag 21 september zouden Hantje en ik, na de consultaties, op uitstap vertrekken naar een meer. Terwijl Hanne de laatste consultaties deed had ik een picknic klaargemaakt. We vertrokken met de auto, maar toen we aan de terminal kwamen begon de auto al te chaufferen. We dachten dat het kwam door water te kort in de radiator (?). We vonden water, vulden die aan en lieten de auto afkoelen. Na een klein half uurtje reden we door, maar na 10 minuten rijden hadden we 't zelfde probleem. Een man langs de weg zei ons dat de radiador kapot was en dat de motor empaque (?) verbrand was. Zowieso moesten we toch ergens naartoe dus reden we voorzichtjes verder, terwijl we om de 10 minuten water in de radiador goten. Zo geraakten we goed en wel tot in Yalambojoch. In plaats van onze vakantiedag aan het meer, hielden we picknic in de auto en sliepen we in Yalambojoch in een klein kotje op houten planken.
Maandag 23 september: consultaties in twee verschillende dorpen.
Eva onderzoekt een zwangertje
Hanne (met korte haren) in volle consultatiegesprek
Dinsdag 24 september bleef Hanne in Yalanhuitz en vertrok ik met de auto naar Huehue om die te laten herstellen. Om de tien minuten begon de auto te verhitten. De rivier die 'k een goeie maand geleden vervloekte voor de autoproblemen die hij ons bezorgde, was 'k nu dankbaar om het water, waarmee 'k de waterbidon en de radiator kon vullen. Langzaam maar zeker geraakte 'k in Nenton (eerste echte grotere dorp - halfweg naar Huehue). Daar stuurde God enkele engelen op mijn pad. De mensen van Ceiba met wie we vroeger samenwerkten (vóór Yalanhuitz). De logistieker van Ceiba weet heel veel van auto's af en controleerde alles. Hij ontdekte een gat in een buis tussen de radiator en de motor. In Nenton lieten we die buis herstellen en het ganse probleem was opgelost! Wat een opluchting! (...) Morgen om zeven uur breng ik hem terug binnen in de garage voor een paar kleine herstellingen. Daarna vertrek 'k naar San Mateo... derde poging om medicatie op te halen.
Belorio
Hanne
26 September was het net een jaar geleden dat Evitatje is gestorven! Er was een 'belorio', een herdenkingsviering de ganse nacht met marimba in haar huisje. Zelf zijn we er tot rond middernacht ongeveer gebleven omdat we de dag erna opleiding gegeven hebben. 't Is ongelofelijk, 't lijkt aan de ene kant lang geleden en aan de andere kant nog de dag van gisteren. Evita, was een meisje van 6 jaar, die uiteindelijk ferm ondervoed was, steeds ziek en niet meer kon lopen door een spastische verlamming op haar beentjes en armpjes. 't Meisje zal nu wel verlost zijn van deze beperkingen… en glimlachen naar ons allemaal die nog steeds dichtbij haar in gedachten zijn.
Jammer genoeg, is het ook de gewoonte dat mensen bij zo’n gelegenheid af en toe teveel alcohol drinken en dan rare dingen doen ’s nachts! Zo werden we om 2 uur wakker van een hels lawaai van waarschijnlijk een steen op ons ijzeren golfplaten dak, en daarna een ferm geklinkel van iets dat gesprongen was… We waren een beetje bang, maar het kliniekje is beveiligd met een alarmsysteem die onmiddellijk de plaatselijke politie verwittigd… neen grapje, we hebben nu wel een heel klein apparaatje dat een sirene doet afgaan als we op het knopje duwen… superluid is het wel niet, maar t heeft misschien dan wel geholpen… (dank je mama). 's Morgens zagen we dat er een venster was stukgeslagen met een steen. Nu loop ik hier rond in Huehue met een nieuw glas op de juiste maat gesneden.
Het wel en wee van Yalanhuitz… daar voelen we ons nu echt wel een deel van. Een deel van deze mooie behulpzame familie… We voelen ons steeds minder in de belangstelling en méér als twee leefgenoten van hen, wat veel deugd doet!
Verjaardag
Hanne
Op Zaterdag 3 oktober werd ons Evatje 26 jaar! En dat hebben we gevierd! Al van de woensdag hadden we bezoek van Laura en Perla die twee enthousiaste vriendinnen hadden meegebracht, Nele en Caroline. Met 6 west-vlaamse meisjes en een onverwachts bezoekje van een Canadees was het wel heel gezellig. Het was ook de verjaardag van Perla en op 4 oktober deze van Caroline. Dus hebben we het driedubbel gevierd. Voor de verjaardag van Eva had ik geprobeerd hier en daar wat af te spreken met de mensen van Yalanhuitz, maar geheimpjes bewaren, daar zijn ze blijkbaar echt wel niet sterk in! (...)
's Middags zijn we samen naar de laguna geweest! Het kleinste van de 2 meren die naast Yalanhuitz liggen. Al die tijd hadden we ze nog nooit bezocht! Ongelofelijk, hoe prachtig! Daar zijn geen woorden genoeg voor. En slechts op een klein halfuurtje stappen. Eerst langs de rivier en daarna eventjes klauteren door de jungle naar beneden. Van daaruit konden we al het helgroene water zien schitteren! We kwamen uit bij de watervallen die misschien wel 30 meter hoog waren. Witte bloemetjes aan de oevers, luchtbelletjes van de regen op het water… zalig. We hebben het meer overgezwommen en genoten van dat extra stukje paradijs dat we nu ontdekt hadden, zo dicht bij Yalanhuitz.
’s Avonds hebben we lekker gegeten en gedronken, gebabbeld, gezongen, gelachen en ervan genoten!
Ontspanning! Genieten van het prachtige water van de lagune
De volgende morgen, om 5 uur vertrokken Perla, Caroline, Nele en de Canadees Jan te voet naar de terminal, waar ze dan de bus hebben genomen naar Huehuetenango. Hun bezoek was kort, maar 't was heel tof! Zij zouden naar Tikal gaan, en Laura bleef nog even bij ons omdat ze Tikal al bezocht had. We moesten allemaal nog eventjes bekomen van het verjaardagsfeestje van de dag ervoor… maar daar waren de mensen opnieuw voor hun consulta en zo ging ons Yalanhuitz-leventje opnieuw rustig verder.
Dinsdag 7 oktober was het nog een raadsel of we eerst naar San Mateo zouden kunnen gaan om de medicamentjes van augustus en september op te halen, of dat we rechtstreeks naar Huehue zouden gaan. Maar Evatje was al 3 keer tevergeefs geweest en nu konden we die dokter ook niet bereiken en in Yalambojoch hebben we dan besloten om het er niet op te wagen, want de kans dat de dokter er zou zijn, was klein, en blijkbaar was San Mateo niet te bereiken door vrachtwagens die de weg blokkeerden omdat er ééntje motorpech had. Op de verdere weg van San Mateo was de weg ook afgesloten door aarde en steenbrokken die door de hevige regens van de berg waren gegleden. Dus rechtstreeks naar Huehue.
Lucia en Lore waren ook mee. Lucia is een vrouwtje van Yalanhuitz die 4 maanden en een half zwanger is, en al meer dan een maand koorts had, hoge koorts. Ze heeft enorm veel Dafalgan's geslikt en we hebben haar 3 kuren antibiotica gegeven. Niets hielp blijkbaar, en daarom was ze nu mee naar de 'casa materna' voor verder onderzoek. Daar werden we heel vriendelijk ontvangen en de Cubaanse dokteres dacht op malaria… hoewel dit normaal in de streek van Yalanhuitz niet voorkomt. Bij opname had Lucia slechts 37.5 °, wat al veel minder was dan ervoor. Ze zouden bloed afnemen bij haar wanneer ze een koorts opstoot deed. Wonder boven wonder… er is geen meer gekomen en morgen gaat Lucia opnieuw mee naar Yalanhuitz. De dokteres zei dat de antibioticas blijkbaar toch geholpen hebben. Laat ons hopen dat het zo blijft. Het verblijf in de “casa materna†was voor Lucia niet zo erg, want eigenlijk is het er heel gezellig. Allemaal zwangere vrouwtjes die aan het aftellen zijn… Mooie kamers, goed eten, een salon met televisie, een mooie tuin en hele vriendelijke verpleegsters. 'k denk dat het ook goed is voor Lucia of voor de eventuele andere zwangere vrouwtjes van Yalanhuitz met problemen.
Woensdag 8 oktober hebben we een ONG-vergadering gehouden en die is goed verlopen. We waren met z'n vijven. Juan-Carlos en Evatje waren er niet. 't Was raar en eigenlijk was het niet zo leuk om dit te doen zonder Eva.
De verkiezingen in Guatemala staan voor de deur, en je kan er nergens om heen kijken! Zelfs in Yalanhuitz niet! Wat dit allemaal inhoud, zal ik sparen voor een andere keer, want mijn ogen beginnen echt al toe te vallen.
Afscheid
Hanne
Mis queridos, 'k ga jullie laten, 'k ben blij na zo lange tijd, opnieuw eens te kunnen schrijven. Volgens de planning kom ik rond de 4-de november opnieuw naar Huehue.
Muchos besitos y abrazitos, hasta pronto, y que les vayan super super bien!
Liefs, Hanne x x x
Eva
'k hoop echt dat alles goed gaat met elk van jullie. Weet dat 'k je in mijn hart draag. Het spijt me dat ik geen persoonlijke mailtjes schrijf... maar jullie ginder en wij hier, veraf en toch dichtbij!!!
Tot volgende maand, 20 oktober.
Vive en amor y vaya con dios, Eva x x x