Februari 2004

Nieuwe start!

Eva:

Hola hola Belguita,

Hier zitten we dan in Panajachel... terug aan het wennen aan alle blanke gezichten. Hantje is al vertrokken naar Guatemalastad aangezien haar ouders vanavond toekomen. Ik ben nog een dagje in Panajachel met Julie.

Laatste keer dat ik jullie schreef zou 'k net vertrekken naar Yalanhuitz met de Canadese oogartsen. Ze deden er prachtig werk! Veel mensen die al jaren rondlopen zonder zich bewust te zijn van 't feit dat ze slechts een vierde van de wereld rond hen zien... Zovelen die een bril van - 5.00 of - 6.00 nodig hadden, die nu voor het eerst een bril zullen toegestuurd krijgen van de Canadese dr. Ben Doz. Er werden ook twee mensen geopereerd van cataract in Yalanhuitz. Die mensen krijgen zo'n groot stuk levenskwaliteit terug dankzij deze dokters. De waarde van hun bezoek was dan ook indrukwekkend en onbetaalbaar!

Onderzoek van de ogen door één van de oogartsen.

Woensdag 28 januari vertrokken de oogartsen. Hantje ging ook naar Huehuetenango, aangezien niet alle apparatuur in hun auto kon. De rest van de week was 'k alleen met Nicola in Yalanhuitz. Nicola is een studente geneeskunde van Duitsland die ons komt helpen tot rond de 15de maart. Ze is zeer zelfstandig en gemotiveerd en is dan ook een zeer grote hulp voor ons.

Woensdagavond kwam Fransisco ons halen aangezien zijn vrouwtje (Isabela) zou bevallen. Isabela verwachtte haar 6de kindje. Ze had al enkele dagen regelmatig voorweeën en veel pijn. Ze was het wachten moe en had een sterk concentraat van kruiden gedronken die volgens hen de contracties zouden versnellen. Daarbovenop had ze een halve liter "flor de caña" (sterke drank) gedronken om de pijn te verzachten. Toen we bij haar kwamen zat ze gehurkt pogingen te doen om te persen. Ze had slechts vijf centimeter opening. 'k was langs de ene kant ongerust over wat ze allemaal gedronken had en de effecten daarvan op de baby. Langs de andere kant was 'k wel gelukkig dat ze nog maar vijf centimeter opening had, zodat ze nog wat tijd had om te ontnuchteren vooral ze echt zou moeten persen. Normaalgezien zouden we haar nog enkele uren alleen laten (met de familie) en teruggaan op het moment dat ze al meer opening heeft, maar aangezien 'k bang was dat ze nog meer zou drinken, besloten we in hun huisje (op een houten plank) te slapen. Een vier a vijf uren later, kon ze haar ogen toch al ietsje meer openhouden, had ze volledige opening en was 't moment gekomen om het water te breken. 2 keer persen en floep... daar was de adembenemend mooie Elias (ik mocht de naam kiezen). Hij was eerst een beetje slapjes, maar kwam gelukkig al snel tot 'leven'. 't moet een aparte ervaring geweest zijn voor dat klein ventje, zo in zatte toestand zijn intrede doen tot deze wereld.

Vrijdag 30 januari. Ze kwamen ons 's nachts halen voor een bevalling. Angelina (de zus van isabela) verwachtte haar vijfde kindje. Twee jaar geleden hielpen we haar bij de bevalling van een "evatje". Nu twee jaar later zat 'k hier weer, op dezelfde houten planken, met het zelfde kaarslicht en dezelfde vredevolle rustige sfeer. 'k herinnerde mij nog dat de vorige bevalling heel goed verliep en dat maakte mezelf veel rustiger. Angelina was zo nuchter als 't maar kan en was een echte "bijou" wat het persen betreft. Een ontroerend wonder met vingertjes en teentjes! Rond vier uur dertig 's morgens kwamen we thuis en dronken een mini-jenevertje (reeds een elftal maanden gespaard voor een zeer speciaal moment) op dit nieuwe leven.

Zaterdag 31 januarikwam Mateo op bezoek. Mateo vroeg me om meter te zijn van hun dochtertje Myriam. Myriam is een uitzonderlijk buitengewoon schattig kind. Ze is 11 maanden en is zo mooi en tenger en wijs! Ik kon er onmogelijk neen tegen zeggen en was dolgelukkig. 'k Ben nog steeds in de zevende hemel van mijn metekindje. 't is ongelofelijk welke grote invloed ze heeft op mijn leven in yalanhuitz. Bijna iedere dag zien we elkaar. 'k ga met haar in Chuj (zweethut), 'k ga regelmatig op bezoek bij haar en als ik ziek ben komt ze bij ons met haar mama... 't Brengt me veel dichter bij het echte Yalanhuitz-leven dan dat 'k voordien ooit gestaan heb. Zondagnamiddag hielp 'k met 't ganse gezin met 't sorteren van de koffie. Samen werken brengt mensen zo dicht bij elkaar en 't geeft me nog meer 't gevoel een "gelijke" aan hen te zijn.

Zaterdagavond kwam Hantje terug toe in yalanhuitz. Diezelfde dag waren de werken aan de weg volledig beëindigd. Groot feest in Yalanhuitz voor de inzegening van de weg!!! 't is voor ons nog altijd zo ongelofelijk dat we met de auto tot aan het kliniekje kunnen rijden. We zijn wel content dat we 't nog een periode anders meegemaakt hebben. De invloed van een weg op het ganse leven van de mensen (ook qua voeding, werk, tijd...) is zo onbeschrijfelijk groot! (...)

Donderdag 5 februari is Diego Lucas Bartolo gestorven. Een zeer wijze oude man, vermoedelijk de oudste man van het dorp. Hij had diabetes en moest eigenlijk dagelijks insulinespuitjes krijgen, maar aangezien we nog geen koelkast hebben, konden we die nooit geven. Hij was al meer dan twee jaar in behandeling bij ons voor zijn suikerziekte. We deden ons best om zijn abnormaal hoge bloedsuikerwaarden toch iets naar beneden te krijgen met gewone diabetesmedicatie. De laatste zes maanden werd hij zeer mager en erg ziek. Donderdag is hij in coma gegaan en gestorven. Diezelfde nacht was er belorio (soort nachtwake bij de gestorven persoon). Aangezien Diego veel familie had in San Mateo, zou hij daar begraven worden. Normaalgezien worden de overledenen de volgende dag begraven, maar aangezien hij naar San Mateo vervoerd moest worden zou hij pas na twee dagen begraven worden. Daardoor werd hij ook in een (voor ons) "normale" doodskist begraven. Een kist met een raampje en alles erop en eraan... iets spectaculairs voor de Yalanhuiteken! Die kist had diego blijkbaar twee jaar geleden reeds gekocht. We gingen Diego bezoeken in de namiddag, 1uur nadat hij gestorven was. Onderweg zeiden hantje en ik nog tegen elkaar "hopelijks is hij niet gestorven..." maar seffens erna "en als hij gestorven is, laat het dan een bevrijding voor hem zijn". En zo was het...

Zondag 8 februari vertrok 'k met een pick-up vol patiënten naar Huehuetenango. 'k had de zeven dringendste patiënten mee... enkele epilepsiepatienten, een kindje wiens voetje geopereerd moet worden, jongen met beenbreuk,... Onderweg kreeg één van de patiënten een epilepsieaanval. De meeste epilepsiepatiënten die we kennen van Yalanhuitz & omstreken, lopen na een aanval ver weg in de bossen (jungle) om te bekomen en vinden dan hun weg wel terug. Hij probeerde uit de auto te springen en de weg op te lopen, maar we konden hem gelukkig nog net tegenhouden. pak van ons hart... 'k heb m'n les weer geleerd; volgende keer beter kinderslot op de deur! Sinds 1 maand hebben we een sociaal werkster (Angelita) die ons ongelofelijk goed helpt in Huehuetenango. We betalen haar per dag dat ze voor ons werkt en ze gaat met de patienten overal rond voor RX-foto's, scanner, EEG, labo-onderzoek, consultaties in het nationaal ziekenhuis van huehuetenango. Ze heeft 15jaar in het nationaal ziekenhuis gewerkt en kent daardoor alle dokters en de directeur van het ziekenhuis. Ze wordt door iedereen gerespecteerd en op handen gedragen en bekomt daardoor het onmogelijke voor "leven in liefde". Vroeger liepen we zo vaak gestresseerd rond in Huehuetenango en hadden we onze handen meer dan vol aan de patiënten, waardoor het mailen en zulke zaken altijd verschoven werden en 'nachtwerk' waren. Met Angelita zijn we gered!!! 'k liet alle patienten in de goede handen van Angelita achter en kon met een gerust hart naar Guatemalastad vertrekken.

Maandagmorgen 9 februari vertrok 'k al heel vroeg naar Guatemalastad om de auto te laten smeren. (...) 'k Had een afspraak in het kankerziekenhuis met een patiënt die nu haar derde week radiotherapie start. Ze voelt zich erg eenzaam in Guatemalastad, terwijl al haar familie in Ixquisis. Ze was dan ook zeer emotioneel toen ze me zag. Ik zag haar voor het eerst zonder sjaal op haar hoofd en ze zag er zo broos uit. Toen 'k terug vertrok van het kankerziekenhuis stapte 'k in de auto en had 'k ongeluk en terzelfdertijd zoveel geluk! Een man wou de auto stelen, stapte in de auto, zag dat ik de sleutels had, stapte uit, ik zette mijn keel open, hij ging weg... de politie stond erop te kijken, maar volgde hem niet, ik stond te bibberen, maar had niets verloren, Rigoberta (kankerpatient) kwam al lopend en wenend op me af, oud vrouwtje gaf me een snoepje, ander meisje gaf me nog een snoepje, iemand anders wou me tortillas geven (maar 'k had daar toen niet zoveel zin in)... Dat is het verloop ongeveer, in 't zeer kort. 'k mag er niet aan denken hoe het anders had kunnen lopen... 't enige wat ik met zekerheid kan zeggen is "gracias a dios"!

Gelukkig was er diezelfde dag toevallig nog een vriend in Guatemalastad die me opbelde en om het kwartier bleef opbellen om te weten of alles goed met me ging. We spraken af en 'k was bereid om die dag overal mee te gaan waar hij ging, om maar niet alleen te hoeven zijn. Ook Rigoberta belde me nog op om te horen of alles goed ging. 't doet zo'n deugd om je omringd te voelen door lieve bezorgde mensen. (...)

12 februari was het de doop van onze metekindjes. Ik werd meter van Myriam en Hanne werd meter van een naar haar genaamd "Annatje". Volgens de gewoonten van de cultuur, gingen we om 7u 's morgens naar het huis van ons metekindje om haar om te toveren in een engeltje. Ze zag er zo teer, lief & heilig uit!!! Samen met de ouders en de broertjes en zusjes gingen we naar de kerk. De priester van San Mateo komt 1x per 3 à 6 maanden naar Yalanhuitz om er de kindjes te dopen en koppels te trouwen. De priester zou om 10u komen, maar kwam naar guatemalteekse gewoonte een paar uren later. Eerst was er een misviering, daarna biecht en later in de namiddag de doop. Er werden een twintigtal kindjes gedoopd. Ze zijn allemaal engeltjes, maar myriam 't meest. 'k ben zo trots meter te mogen zijn van haar en 'k vind het een grote verantwoordelijkheid! De papa van myriam vertrekt rond 15 april naar de usa om te werken (om rond de komen met zijn gezin van 7 kinderen). Hij blijft er minimum een 3 tal jaar. Als meter ben je dan ook voor een groot stuk mee verantwoordelijk voor de opvoeding van 't kind. 'k ga er echt voor en slaag er momenteel nog redelijk goed in mijn voornemens t.o.v haar na te komen.

Na de doop werd de auto gezegend. Aangezien de pick-up voornamelijk dient om patienten te vervoeren, vond de priester het belangrijk dat het een dorpsgebeuren zou zijn. Er werd luidop gebeden door vele mannen & vrouwen van Yalanhuitz en de auto werd d.m.v een bosje wilde bloemen, besprenkeld met doopwater. De priester sprak een ontroerend mooie zegen uit over de auto, de patienten die ermee zullen vervoerd worden en ons.

De kinderen van Yalanhuitz staan altijd klaar voor een ritje met de nieuwe pick-up.

Dezelfde dag van de doop kwamen Maike & Florian (duitse studenten geneeskunde) met de bus aan in Yalanhuitz. Wat een verrassing! We dachten dat ze veel later pas zouden komen. Ze waren ondersteboven van de eerste indrukken van Yalanhuitz. Ook julietje, die haar eerste dag in Yalanhuitz doormaakte, werd onmiddellijk in de guatemalteekse, yalanhuiteekse cultuur ondergedompeld. Julie blijft bij ons tot 1 april, dan komen we samen naar belgie. Maike en Florian, komen ons helpen met de consultaties tot rond 16 maart. (...)

Wat de consultaties betreft zijn we deze week echt met ons gat in de boter gevallen. De duitse dokterstudenten staan te popellen om consultaties te doen, dus hebben wij eindelijk 'ns tijd om 1001 dingen te doen, waar we anders zelden toe komen o.a. schilderen, foto's om de computer zetten, papieren van het ministerie in orde brengen, extra bezoekjes aan pasbevallen vrouwtjes en aan onze metekindjes, enz...

Het blijft zo frustrerend te zien dat vele patienten zoooo bang zijn om naar het ziekenhuis te gaan. Ze gaan soms nog liever dood! Zo was er deze week een zwangere vrouw (7m1/2) met zwangerschapsintoxicatie. Ze had een hoge bloeddruk, duizeligheid, .. In India hebben hanne & ik ooit 't zelfde meegemaakt en dat was zoooo benauwelijk! Die vrouw kreep stuipen en had voor 't zelfde geld haar leven en dat van de baby kunnen verliezen, maar ginder waren de afstanden niet zo groot als hier... Als er nu iets gebeurd, is "een valiumspuit die 9 jaar overdatum is" het aller-enige wat we voor handen hebben!!! Juana (zwangere vrouw) is zooo bang om in de auto te zitten, om te verongelukken, om misselijk te worden, dat ze NIET naar het ziekenhuis of naar "casa materna" (tehuis voor vrouwen met risico-zwangerschap, waarbij ze schitterend verzorgd en opgevolgd worden) wil! We staan er zo machteloos tegenover. Met handen en voeten proberen we hen dagelijks te overtuigen toch met ons naar het ziekenhuis te gaan, maar tevergeefs... we kunnen hen niet "dwingen".

Zondag 22 februari vertrokken we met 8 patiënten en hun familie naar het ziekenhuis in Huehuetenango. De pick-up was weer goed gevuld. We zaten met z'n drieën vooraan, met vier volwassenen en drie kindjes op de achterbank en alle bagage en zes patiënten in de laadbak! Olé. Gelukkig hadden we hen allemaal een pilletje gegeven voor we vertrokken... anders worden de vrouwen gegarandeerd misselijk (aangezien het van de meerderheid de eerste keer is dat ze in een auto zitten). Deze keer hadden we een babietje met hazenlipje, een man met een kogel in zijn been, twee vrouwen met gyneacologische problemen, twee mensen voor oogoperatie en alonzo die erg ondervoed is en een jongen met een (voor ons nog steeds) onverklaarbare ziekte, mee. We lieten hen allemaal achter in de goede handen van Angelita.

Nu is Hantje al door naar Guatemala-stad aangezien haar ouders binnen een half uurtje aankomen! Ik ben nu in Panajachel met Julie. We genieten volop van de vakantiestemming, maar zitten alle-2 al de ganse dag achter de computer, aangezien er elektriciteitsproblemen zijn, waardoor de computer van tijd tot tijd uitvalt... maar... we kunnen zeker niet klagen, want we gaan opreis! Morgen gaan we samen met Hannes ouders voor 4 dagen naar Honduras! Nu Nicola, Maike & Florian in Yalanhuitz zijn kunnen we er met een gerust hart even tussenuit! Zalig!

Ik laat jullie nu. Hoop dat het heel heel goed gaat met elk van jullie! We verlangen al om jullie terug te zien ... vanaf 2 april!!!

vaya con dios, besos y abrazos
con todo mi corazon

Hanne & Eva