Brieven uit Yalanhuitz

November 2004

Telefoon

Hanne:

Deze maand voelden we ons prinsesjes en secretaresjes ter zelfde tijd! We konden het regelen om een telefoonlijn van Mateo over te kopen. En zo loopt nu een kabel van het huis van Mateo naar het kliniekje (232meter). De kabel hangt zo’n 5 meters hoog in de lucht op 7 houten pilaren. Dus als je nu 00502 7861 12 22, belt zal je Eva of mij horen zeggen: hola hola, en la clinica! Allé, ten minste als de telefoon aan ligt, want als Mateo gaat middagmalen of in de Chuj gaat of ’s avonds om 7 uur gaat slapen, dan legt hij z’n telefoon af.

Ook zijn we ten volle in de regenmaanden... nog tot januari, februari... en als de zonnepanelen de batterijen niet genoeg kunnen opladen, dan zal je de bezettoon horen. Blijf proberen als je ons wilt bereiken, ooit lukt het wel.

Het plaatsen van de telefoonpalen in de gietende regen

1 en 2 november: Allerheiligen en Allerzielen. Geen gemakkelijke dagen en toch was het feest op het kerkhof in Yalanhuitz. Marimba-muziek, schieting, vele kaarsjes en heel schoon versierde grafstenen met kleurrijke linten en palmbladen, verkoopstandjes van snoepjes en frisdrankjes en vele spelende lachende kindjes, en volwassenen in vakantiestemming.

Men viert een dag speciaal voor hun overleden dierbaren, en dit vind ik schoon, maar de verhalen over elk hun familieleden, zijn O zo pijnlijk!

Feest op het kerkhof

Op 2 november was er een misviering op het kerkhof, tussen de rode planten die als grafsteen dienen en de andere graven van cement. Het was eenvoudig en mooi, en 'k genoot van die intense momenten samen met de mensen van Yalanhuitz en de zovele dierbare mensen in gedachten.

Toen ik op maandag in de namiddag nog eens terug ging gaan naar het kerkhof, kwamen er twee kleine meisjes vragen om een 'injeciòn' om een kindje te laten geboren worden. Oei, oei, een bevalling.

Angelina was al twee dagen in arbeid. Ze had bijna volledige ontsluiting en ze hield zich sterk bij elke wee. Alleen door zweetdruppeltjes op haar voorhoofd te zien tevoorschijn komen, kon ik aan haar zien dat er terug een wee was. Ongelofelijk! Met haar ene voet tegen de koffiemolen, en haar andere tegen de houten planken van hun huisje probeerden we samen het kindje eruit te persen wanneer de ontsluiting volledig was. Ik zelf wat heen en weer gekronkeld om te kunnen helpen duwen en uiteindelijk het kindje te helpen geboren worden. Het was een strakke navelstrengomstrengeling en dit was waarschijnlijk wel de reden waarom de bevalling zo lang had aangesleept. Het kindje werd geboren met een ferme bol op haar hoofdje van zolang geprest te zitten in het baringskanaal, maar dit is niet erg, dat verdwijnt heel snel. Het kindje had wat tijd nodig om te bekomen, maar ze is een flink en sterk meisje. De familie was heel blij met de 'eindelijke' verlossing.

Angelina na de geboorte van een flinke dochter

Ondertussen was Yalanhuitz druk in de weer om het kippenhok in elkaar te timmeren want op 9 november was het zover!! De eerste 1000 chiewiechiewies zijn toen toegekomen! Zo’n piepkleine kuikentjes, allemaal op elkaar geprest om zich warm te houden! Ongelofelijk! Het project verloopt eigenlijk ook heel heel goed! De kippetjes hebben de eerste moeilijke dagen goed overleefd en nu zijn ze sterker en al zeer flink aan het groeien!

Jorge had Danny meegebracht, een student die zijn praktijkervaring aan het opdoen is met het kippenproject! Danny is gans de week in Yalanhuitz gebleven en heeft echt veel gewerkt! Yalanhuitz zelf heeft ook een kippencomité en twee mensen die er vast werken, elk om de beurt 24 uur.

Het kippenhok in aanbouw

Aankomst van de eerste kuikentjes

class="naam">Eva:

Donderdag 11 november kwamen ze ons halen om te gaan kijken naar een jongetje dat zou sterven... We wisten niet precies wat er gebeurd was. Matisch (jongetje van 4 jaar) was met z'n grootvader Baltazar hout gaan halen. Baltazar liep een beetje voor hem, met een grote stapel hout op z'n rug (aan z'n hoofd vastgemaakt), waardoor hij z'n kleinzoontje niet kon zien.

Plots kwam er een man naar Baltazar gelopen met Matisch in z'n armen. Matisch was bewusteloos. Er was een grote boomstronk op hem gevallen. Z'n hoofdje was vervormd (scheef en gezwollen) en hij werd eerst niet wakker en reageerde op niets. Beetje later kwam hij bij bewustzijn, maar hij kon niet meer praten. Hij keek strak in m'n ogen, maar 't had iets vreemd, alsof hij dwars door me keek. We belden een vliegtuigje, maar die konden pas de volgende dag komen.

Matisch en enkele mensen van de familie bleven die nacht in 't kliniekje. 's nachts deed 'k niets anders dan bidden voor een mirakel. Kon hij maar terug spreken en lopen!!!! Hantje en ik stonden elk om beurt op om te kijken hoe 't met hem ging. Rond 1u kwam hantje me zeggen dat hij gesproken had!!! Een eerste pak van m'n hart.

De volgende dag brachten we hen naar Ixquisis en vandaaruit vlogen ze naar Huehuetenango. Intussentijd weten we dat hij een hersenbloeding en een schedelbreuk heeft gehad. De medicatie die hij krijgt helpt hem blijkbaar wel goed. Vandaag of morgen komt hij terug naar yalanhuitz. Zijn linkerbeentje is verlamd, maar z'n linkerarmpje kan hij al ietsje meer bewegen. 'k denk dat het nooit meer helemaal goed komt, tenzij er nog een groter mirakel gebeurt, maar we blijven hopen!!!

Woensdag 17 november vertrok hantje, met een paar patienten, naar Huehuetenango. Juana is een meisje van drie jaar, die bij haar geboorte geen anus had. In het ziekenhuis werd ze geopereerd, waardoor ze nu al drie jaar een kunstmatige anus (stoma) had. Juanatje had ook het syndroom van Down (mongooltje).

Haar mama en grootouders kwamen sinds al die tijd bijna maandelijks op consultatie met Juanatje. Sinds 1 en een halve maand heeft de mama van Juanaatje een tweeling bij. Eén van de twee babietjes is erg klein en heeft veel extra zorgen nodig...

Sinds de geboorte van de tweeling ging Juana enorm achteruit. Ze raakte enorm ondervoed en kreeg een zware infectie van haar stoma en kreeg die laatste dagen nog een longontsteking... Hantje bracht hen woensdag naar het ziekenhuis in Huehuetenango. In de nacht van woensdag op donderdag is ze gestorven. (...)

Hanne:

Toen ik de volgende dag ging helpen met de patiënten die op externe consulta moesten, zag ik de grootouders van Juanitatje buiten zitten, naast het ziekenhuis en daarmee wist ik onmiddellijk dat er iets niet juist was!

Ze vertelden me dat Juana gestorven was en er moest vanalles geregeld worden voor een kistje en papieren om ze nog te mogen vervoeren naar Yichkakchin. Het was niet eenvoudig omdat de begrafenisondernemers die naast het ziekenhuis hun zaak hebben, er probeerden veel geld voor te krijgen.

Gelukkig konden we uiteindelijk de prijzen krijgen die de sociale dienst als vaste prijzen hebben. Het meisje kreeg een schoon in wit bekleed kistje wat zeker en vast een uitzondering is voor de mensen in de dorpen die steeds zelf de kisten timmeren. Maar ik was blij dat Juanitatje dit mocht krijgen want ze verdiend het om in een prinsessenkistje te worden begraven!

Tijdens en na het regelen van dit kistje hielp Magnolia (een verpleegster) me ook met de andere patiënten. Tegen de middag konden we uiteindelijk vertrekken naar Yalanhuitz. Het werd een zeer stille triestige rit!

In Yichkakchin stonden velen ons op te wachten. Het overhandigen van het kistje was een moment van intriestige machteloosheid! Momenten die door merg en been gingen.

Engeltje juanaatje