Eind 2005

Hola Hola,

'k Ben pas sinds enkele dagen terug in Yalanhuitz, maar heb weer 't één en 't ander meegemaakt da'k kwijt wil.

Vrijdagavond 25 november kwamen we toe in Yalanhuitz. Vanuit Huehuetenango kwamen Janneke en Marleen (verpleegkundestudenten) en Myriam (studente geneeskunde) met me mee. Janneke en Marleen komen in Yalanhuitz stage doen voor 3 weken, Myriam blijft tot eind december. 't Was een gezellige thuiskomst. Freija, Jessica en Lars hadden pannekoeken gebakken als verwelkoming voor ons en afscheid van Jessica en Lars, die de volgende morgen zouden vertrekken.

Diezelfde nacht om 4u00 kwam de man van Juana (onze buurvrouw) me halen om te helpen bij de bevalling. Juana had ongeveer 6 cm opening en er was een grote tussentijd tussen de weeën, waardoor 'k veronderstelde dat 't nog wel eventjes zou duren, maar aangezien Juana erg ongerust was bleef'k bij haar. Ze maakte een plaatsje voor mij, naast haar in bed. Eigenlijk wel gezellig!

Toen de echte persweeën begonnen, was Juana helemaal in een andere wereld. Ze zou sterven,ze wilde die baby niet meer,ze wou niet meer persen, sloeg op mij, Uiteindelijk kon 'k haar overtuigen om eventjes op haar knieën te zitten om te persen (volgens hun traditie). Twee keer persen en nog voor 'k een andere handschoen kon aandoen was 't babytje er. Prachtig! Een jongetje. Juana hoopte altijd zo dat ze zou bevallen voor Karen en ik op reis vertrokken. Uiteindelijk was 't niet zo, maar toch leuk dat de baby heeft gewacht op m'n thuiskomst!

Een overgelukkige mama met baby

Vreselijke bevalling

Zaterdagavond 26 november, twaalf uren na de geboorte van Juana's baby, kwam een man me halen om te helpen bij de bevalling van z'n dochter die haar tweede kindje verwachtte. 'k Vroeg aan de man hoelang ze al pijn had. Hij zei "ongeveer een half uurtje, maar de baby wil er al uit".

Myriam was juist bij me in 't kliniekje en kwam met me mee om te helpen bij deze bevalling. Toen 'k onder haar rok keek, was het enige wat 'k kon zeggen "shit". Ik weet, het klinkt niet mooi en 'k gebruik dat woord echt niet veel, maar in zo'n situaties. Een blauw en opgezwollen beentje zat uit. Toen 'k over het koudgeworden blauwe voetje wreef, krulde 't babytje z'n teentjes.

'k Zei aan Magdalena (mama) dat ze zeker niet mocht persen. We controleerden de harttoontjes, die te hoog waren om goed te zijn. 'k Hield de baby zoveel mogelijk omhoog, zodat er geen druk op de navelstreng zou komen. Hanne had ons altijd geleerd dat je bij een stuitbevalling zeker lang genoeg moet wachten, tot je er heel heel zeker van bent dat er 10 cm opening is. Die 10 cm opening had ze eigenlijk wel, maar om geen risico's te nemen dacht 'k eraan om toch nog naar 't ziekenhuis in Comitan te rijden (3 1/2 u rijden)... als de baby onderweg geboren zou worden, zoveel te beter en zo niet, dan waren we toch al opweg naar 't ziekenhuis. Net toen 'k alles aan het bespreken was met de familie, kwam er meconium (eerste stoelgang van de baby), een teken dat de baby in nood is. Drie uren rijden op zulke slechte wegen zou hij zeker niet meer halen. Myriam en ik besloten alles op alles te zetten om de baby zo snel en goed mogelijk geboren te laten worden, want we voelden het leven uit de baby wegglippen. Myriam duwde en ik trok de baby er met alle macht uit. Het armpje zat precies vast en 't ging niet snel genoeg... of weet ik veel wat er allemaal misging, in theorie kenden we allebei de technieken om een armpje dat naar boven zit naar beneden te krijgen, maar de praktijk is helemaal anders. Toen de armpjes vrij waren zat 't hoofdje echt vast. Een half uur nadat 't babytje gestorven was, na veel duwen en trekken, kregen we het babytje eruit. Het voelde zo raar aan om een vinger in het mondje van de baby te moeten steken om hem eruit te krijgen. 't Geeft zo 't gevoel dat je hem kapot zal maken, nu hij eigenlijk toch al gestorven was...VRESELIJK! Magdalena was sterker dan sterk! De ganse bevalling zat ik vol angst, verdriet en frustratie, koude rillingen en zweet. Magdalena gaf geen kik en deed alles wat we haar vroegen.

Toen 't jongetje geboren was zei 'k wel 1000 keer hoe erg het me speet dat hun zoontje gestorven was. Iedereen was opgelucht dat Magdalena nog leefde en bedankte ons voor alles wat we hadden gedaan...zo raar...niemand treurde om de baby. De papa lachtte terug, de mama gaf nog steeds geen kik, de grootvader gaf ons fruitsapjes als bedanking, andere familieleden zeiden ons ook dat Magdalena zou zijn gestorven als we er niet waren geweest. Zo raar, al die bedankingen terwijl 'k me juist schuldig voel over de dood van dat jongetje. De ganse nacht en de komende dagen achtervolgde het me steeds weer...wat had 'k anders kunnen doen? Sneller? Anders? Met meer kracht? Niets doen? Zovele vragen waar 'k nog steeds geen antwoord op vind. Nog een groot geluk dat Myriam bij me was. Ook Myriam blijft met honderd vraagtekens zitten en heeft alles opgezocht in verschillende boeken, maar vond niets dat we anders hadden kunnen doen.

Een alleszeggend beeld

Maandag 28 november waren er veel consultaties. 'k Kreeg veel hulp van Myriam, Janneke en Marleen.Dinsdag 29 november deed Myriam voor de eerste keer alleen consultaties, terwijl 'k samen met Janneke aan de papieren van 't ministerie werkte. Woensdag 30 november was Freija's laatste dag in Yalanhuitz. 's Avonds bakte 'k -volgens afscheidstraditie- pannenkoeken.'t Werd een heel plezante avond! Ik kende Freija nog niet voor ze naar Yalanhuitz kwam, maar in de loop van die 2 maanden dat ze hier was, is het een echte vriendin geworden!

Donderdagmorgen vertrokken we om 6u00 's morgens naar Yalambojoch. In Yalambojoch nam Freija de bus naar Huehuetenango en reed ik door naar San Mateo om er medicatie van 't ministerie op te halen. Alweer afscheid nemen,iets wat ik 'haat'! Een week voordien was 't afscheid van Ratje (Karen) zo moeilijk, nu vertrekt Freija,'t geeft me steeds 't gevoel da'k er weer heel alleen voor sta,hoewel 'k enkele dagen later dan wel besef dat dat niet zo is.

In San Mateo kreeg 'k veel medicatie. Daarna ging 'k op bezoek bij ons metekindje Caramelletje (Carmen Isabel). Ze wordt echt groot! Ze is nu twee jaar en een half. De vorige keer dat'k haar zag was ze nog erg bang van me, maar nu kwam ze constant bij me en riep ze 'malina malina malina' (madrina = meter). Ze vroeg ook naar haar 'otra malina' (Hantje). 'k Stuur jullie een fotootje door van haar.

Vrijdag 2 en zaterdag 3 december deden Myriam en Janneke consultaties, waarbij 'k enkel hielp voor de moeilijke gevallen en hielp Marleen mij met papierwerk, tellen van medicatie, enzovoort. Myriam en Janneke schilderden nog wat raampjes, ik hield nog wat grote kuis,en zo is er altijd wel vanalles te doen.

Veel zwaar zieke mensen

Een week geleden kwam Domingo ons halen om mee te gaan kijken naar zijn vrouwtje Juana, die twee weken geleden bevallen is, wiens linkerbeen enorm gezwollen was. Ik wist niet direct wat het was. Ze had 38° koorts en heel veel pijn. Voor de zekerheid startten we met penecillinespuiten.

De derde dag was ze veel beter, maar gisteren was 't terug slechter. Ze heeft geen koorts meer en de zwelling ziet er ook niet echt uit van een ontsteking (niet rood). Na een week penicilline zonder al te veel resultaat beslisten we er mee te stoppen. We zijn nu zo goed als zeker dat die zwelling in haar been komt door een trombose. 'k Ben er wat ongerust over, maar we kunnen er zo weinig aan doen. De lange moeilijke rit naar Huehue is een te groot risico,dus kunnen we nu enkel afwachten, hopen en bidden dat ze snel wat beter wordt!

Sinds twee dagen is ook Juan Perez terug opgenomen in het kliniekje. Juan Perez is iemand die we al lang kennen en sinds vele jaren epilepsie heeft. Vrijdagavond 2 december kwam zijn schoonzus me halen. Ze was helemaal in paniek. Juan had die dag 4 aanvallen gehad en was na zijn laatste epileptische aanval weggelopen. Ze vonden hem niet meer. Toen hij 't huis uitliep was hij gevallen op enkele stenen, maar was terug recht gestaan en weg gelopen. Ik ging mee naar hun huisje en hielp hem zoeken, wel moeilijk in 't pikkedonker! Uiteindelijk vonden we hem. 't Duurde nog een eindje eer dat hij rustig werd en mee wilde komen naar het kliniekje, waar 'k hem extra medicatie gaf. Hij werd rustig en sliep de rest van de nacht. Gisteren en de voorbije nacht was hij ook nog in 't kliniekje opgenomen. Gelukkig heeft hij geen nieuwe aanvallen meer gehad. Vandaag mag hij terug naar huis.

De laatste weken hebben we ook veel zwaar zieke patiënten die geopereerd moeten worden. Deze morgen belde Fransisco nog op om te zeggen dat ze zijn moeder gisteren geopereerd hebben in 't ziekenhuis in Guatemala-stad (kon in HueHuetenango niet) en dat de operatie goed verlopen is. Het leven van zijn moeder hing aan een zijden draadje. Hopelijk wordt ze nu beter! Deze week wordt ook Ana geopereerd. Ana is een vrouwtje van rond de 80 jaar, wiens baarmoeder enorm verzakt is,overwie 'k in de vorige maandmail reeds schreef. Eén van deze dagen wordt er ook nog en kindje met tuberculose geopereerd. Volgende week zaterdag (10 december) ga 'k naar 't ziekenhuis met een meisje met veel grote rare gezwellen, waarschijnlijk nog een operatie.

Vandaag is 't zondag 4 december.'t Is een rustige dag. Vandaag geen patiënten en geen zorgen. Na drie koude regendagen schijnt de zon terug! Joepie joepie! De was kan eindelijk drogen, elektriciteit genoeg om jullie te schrijven en ook wijzelf slaan weer wat extra zonneënergie op!

Verrassende bezoeker

Nog een kort waargebeurd verhaaltje: Dinsdag 29 november maakte 'k een salaatje. 'k Nam een wortel uit de groentebak en sneed de helft eraf. Toen 'k de andere helft terug in de groentebak legde zag 'k dat er een koraalslangetje tussen de groenten zat. Koraalslangen zijn zeer giftig. Hij was niet zo groot (dun en uitgestrekt ongeveer 40 cm lang). Hij lag daar nogal rustig. Met een borstelstok schoof 'k de groentebak naar buiten. Terwijl 'k m'n slaatje op at, hield 'k de deur heel goed in de gaten, om te voorkomen dat hij terug binnen zou glippen. Een uurtje later kwam Diego (jongetje van 8 jaar - zoontje van Mateo vd telefoon voor wie hem kent). Hij zag de slang en zei dat zulke slangen zeer zeer gevaarlijk zijn en dat ik hem zo snel mogelijk moest doden. Hij zei me dat 'k niets van die groenten meer mocht eten. Dat vond 'k pas echt triestig! De enige groenten die 'k had voor de ganse week.'t Was nog maar dinsdag en 'k zou moeten wachten tot zondag om terug groenten te kunnen kopen! Hij vroeg me of 'k al iets van die groenten gegeten had. 'k Bekende da'k een halve wortel had gegeten. Hij vroeg me wat 'k nu van plan was om te doen en keek me aan alsof 'k binnen een half uur dood kon vallen. Diego hielp me om die slang te doden. Hij gooide een grote steen recht op de slang, waardoor hij al middendoor was. Dat was blijkbaar niet genoeg, als we 't zo zouden laten, zou de ganse compagnievan deze koraalslang komen om hem te helpen. We moesten de slang (die middendoor was, maar nog steeds leefde en z'n tong uitstak) onder de grond steken of in brand steken. 'k Koos dan maar voor het tweede en maakte een vuurtje bovenop de slang. Patrick en Florijntje,niet boos worden op me,'t moest echt! In 't kliniekje hebben we een antidotem voor slangegif. 'k Gaf deze aan Myriam en zij las de bijsluiter al voor 't geval 'k plots een rare reactie zou krijgen. 'k Voelde mij een klein beetje raar in m'n buik die namiddag, maar 'k denk dat dat meer psychologisch was!

koraalslang in keuken

Heb 'k jullie al verteld dat het definitief vast staat dat 'k op 27 mei naar België kom voor 7 MAANDEN! Deze beslissing voelt zo dubbel aan. 'k Zal heel heel blij zijn om langere tijd bij jullie te zijn, bij vake en moeke, meter, broers en zussen, vrienden en familie, terug enkele maanden te werken in 't ziekenhuis in Veurne, lichamelijk terug op en top gezond te worden en langs de andere kant zal 'k Yalanhuitz, de mensen, m'n metekindjes, de bergen, de kindjes aan 't raam, de zon, 't kliniekje, zo missen!

'Alweer'een jongetje

Vandaag woensdag 7 december. Maandagnamiddag kregen we telefoon uit een Poblado (dorp op een half uur rijden en daarna één uur stappen vanuit Yalanhuitz). Een man zei me dat zijn vrouw Maria zou bevallen van een tiende kindje, maar dat het heel moeilijk ging. Ze zouden Maria naar Rio Seco brengen, zodat 'k haar daar kon onderzoeken in indien nodig zouden we van daaruit snel kunnen doorrijden naar het ziekenhuis van Comitan of Huehuetenango. Toen we er toekwamen was Maria er al. Ze bleef redelijk kalm, maar had wel heel veel pijn. We zochten een plekje langs de weg, tussen de struiken, waar ze zich kon neerleggen en waar 'k haar kon onderzoeken. 't Was vier uur in de namiddag. Ze had al een 15-tal uren contracties en pijn en de vliezen waren al een 8-tal uren gebroken, maar ze had nog geen ontsluiting. 't Voelde heel raar aan. 'k Wist enkel en alleen dat er iets mis was. 't Voelde aan als een groot gezwel die in de weg zat. Na die vreselijke bevalling op 26 november, wilde 'k geen enkel risico nemen! We vertrokken onmiddellijk naar Comitan (dichtstbijzijnde ziekenhuis op 3u 1/2 rijden). Onderweg stopten we nog een paar keer om te controleren of alles goed ging met de baby. De harttoontjes waren gelukkig goed! De ganse weg deed 'k niets anders dan gebedjes bidden opdat alles goed zou gaan! 'k Zou niet nòg een kindje verliezen! 'k Was blij dat Myriam ook mee was om de mama te kalmeren en te controleren dat ze niet zou persen, terwijl ik reed. De pijn werd altijd heviger. Toen we in 't ziekenhuis in Comitan toekwamen waren de harttoontjes gedaald naar 80 per minuut. De dokters gaven ons niet teveel hoop, maakten Maria klaar voor een operatie, maar zeiden dat er nog iemand anders vòòr haar lag te wachten op een keizersnede. Na de lange rit en 't één en 't ander van medicatie in een infuus, had Maria blijkbaar wel volledige ontsluiting gekregen. Het babytje werd levend en gezond geboren terwijl we erbij waren! 't Was ZALIG! Langs 'n kant dacht 'k "het had dan toch in Yalanhuitz kunnen geboren worden", maar als 't allemaal zo risicovol is, voelt 't wel helemaal anders aan als je weet dat er aan de andere kant van de muur een operatiezaal is met dokters. Toen 'k de papa feliciteerde met z'n zoontje, zei hij "otra vez" (weeral)...van de acht levende kinderen die ze hebben, waren er blijkbaar al 6 jongetjes.

We moesten nog wat medicatie kopen voor de mama en voor 't kindje. In al onze haast en spoed had 'k er aan de grens van Mexico niet meer aan gedacht om geld te wissellen, maar 'k had gelukkig nog een klein beetje pesos van een vorig spoedgeval. We betaalden de medicatie en hadden nog 57 pesos (=200 bf) over, waarmee we een fles rode wijn, 1 appel, klein beetje bruin brood en kaas kochten om de geboorte het babytje te vieren! We hadden nog juist 8 pesos over, genoeg voor 2 yoghurtjes, om de volgende morgen Sinterklaas mee te vieren.

De volgende morgen zou Maria geopereerd worden (familieplanning). 't Was een gans weg en weergeloop naar dokters en verpleegsters om dit te regelen. Eénmaal ze op de wachtlijst stond voor deze operatie, bleek er er geen dokter te zijn. Toen alles toch ongeveer geregeld was voor in de namiddag, begon Maria het zich te beklagen en wilde ze geen operatie meer. Om twaalf uur 's middags mochten we vertrekken, met mama en baby mee!

Onderweg vroeg 'k of ze al een naam hadden voor hun kindje. Maria zei dat ze eigenlijk nog geen naam gegeven hadden, maar dat de dokters bij de geboorte de naam van de papa genoteerd hadden als naam voor de baby. We zeiden haar dat ze 't gerust nog kon veranderen als ze dat wilde. Ze vroeg hoe mijn papa noemt en gaf de naam "ALBERTO" aan hun zoontje! Leuk hé!!!

Alberto

Nu ben 'k terug in Yalanhuitz.'k Geniet er altijd zo van om terug thuis te komen!

Hou jullie heel goed

Cuidate mucho, besos y abrazos con mucho cariño

Eva x