Brieven uit Yalanhuitz

September en oktober 2007

Dag liefsten en 'leven in liefde' vrienden,

Vandaag 14 oktober. Gisteren vierden we de 5de verjaardag van het kliniekje. Zes jaar geleden kwamen we hier voor 't eerst toe... Intussentijd is er zoveel gebeurd, zoveel veranderd in het dorp, onder de mensen, onder ons...

De weg heeft de grootste verandering gebracht, maar ook de zovele mannen die gaan werken in de VS, grote stenen huizen worden à volenté gebouwd met geld uit Amerika. Yalanhuitz is veranderd in Yalanhuitz & Pojom, wijzelf zijn wat ouder geworden, een beetje wijzer misschien & wat bezorgder ...

Hoe had 'k vroeger kunnen denken dat er ooit een "leven in liefde" in m'n leven zou komen die zo m'n totale leven zou bepalen & veranderen voor altijd. Voor je 't weet ben je ermee bezig en lijkt 't een verbintenis voor het leven. 't Is als een kind waar je zo goed mogelijk voor wilt zorgen. Soms met momenten van heel intense vreugde en geluk en soms met grote bezorgdheden en verdriet. Ieder jaar meer voel 'k het grote cultuurverschil. Het feit dat we niet "echt helemaal" deel van hen zijn, niet hun gebruiken volgen, over 1001 dingen zo anders denken dan zij, maar een dag als gisteren geeft me een heel sterkt gevoel van "verbondenheid" met hen, de mensen van Yalanhuitz, de mensen van maïs (zoals ze zichzelf noemen).

Om 6u 's morgens kwamen een tiental mannen het kliniekje versieren met balonnen, pacayabladeren en slingers. Om 8u30 waren er spelletjes & wedstrijden voor alle kinderen van Yalanhuitz. 't Was een stralende dag. Zon, blauwe hemel, groene bergen! "De natuurelementen zijn ons welgezind" zeiden verschillende mensen me in de loop van de dag. Rond 10u30 begonnen de voetbalwedstrijden. Voor guatemalteken is er geen feest als er geen voetbalwedstrijd is. Na 't voetbal was er een klein optredentje van Charlie, Spaanse clown. Daarna nog wat liedjes, dansjes & een mooi gedichtje aan "leven in liefde" door een meisje van Yalanhuitz. De voorbije week had 'k samen met een dertigtal kindjes van Yalanhuitz een liedje (gemaakt voor Yalanhuitz) geoefend. De dag zelf liep alles een beetje in 't honderd wat de muziek, licht & microfoons betreft, maar zowel de kindjes als ik hebben ervan genoten. Terwijl 'k hier nu achter de computer zit te schrijven, hoor 'k dat diezelfde groep kindjes aan de andere kant van 't kliniekje dit liedje aan het zingen zijn. 't Geeft me kippevel van ontroering.

'k moet eens goed nadenken wat er de voorbije weken nog allemaal gebeurd is, want 't is alweer zolang geleden dat ik jullie schreef. 'k Zal jullie vertellen wat er nu in me opkomt, want sinds een tijdje hou 'k geen dagboek meer bij en dat maakt 't veel moeilijker om me alles te herinneren.

Een kleine twee maanden geleden kwam Fransisco, onze buurman, op consultatie voor zijn zoontje Domingo. Z'n zoontje van 1 jaar en tien maanden, was heel erg ziek. Hij had hepatitis. Aangezien je met hepatitis vooral veel moet rusten en op je voeding moet letten, zeiden we hen dat we zouden zien hoe 't na drie dagen met hem zou gaan en dat hij zowiezo na drie dagen terug op consultatie moest komen en indien hij dan niet beter was zouden we naar het ziekenhuis in Huehuetenango gaan. Dat laatste had 'k achteraf gezien beter niet gezegd, want ze zijn niet meer opnieuw op consultatie gekomen. 'k Heb nog een paar keer aan Fransisco gevraagd hoe 't met Domingo ging, waarop hij altijd antwoordde dat het veel beter met hem ging. Maar twee weken later is Domingo gestorven. Toen 'k aan iemand van de familie vroeg hoe het kwam dat ze me niet hadden verwittigd of niet meer op consultatie waren gekomen, zeiden ze dat 't was uit schrik dat 'k hen zou forceren om naar 't ziekenhuis te gaan... ai, zoiets doet zoveel pijn en doet me steeds opnieuw denken "had ik maar... " Op de herdenkingsnacht stond 'k wat te praten met de grootvader van Domingo, waarbij hij me zei dat 'k niet zo triestig hoefde te zijn, dat dit deel van het leven was... Als westerse mens toch heel moeilijk om te aanvaarden...

Van Celia (spaanse vriendin) kreeg 'k zes weken geleden een twintigtal medecinale planten. De volgende dag maakte 'k samen met Andres een medecinaal plantentuintje, waar 'k heel blij mee ben. In diezelfde maand waren Maria & Ursula, duitse dokterstudenten, hier, die ook allebei heel veel afweten van natuurgeneeskunde, homeopathie, plantengeneeskunde & accupunctuur. In diezelfde periode leerde 'k ook Katrien kennen. Katrien is een belgische vrouw met veel wijsheid & ervaring, die reeds lange tijd in Guatemala woont en werkt. Ze is tandarts, maar heeft een kliniekje opgestart, waarbij ze uitsluitend met natuurgeneeskunde werken. Echt schitterend!!! Alles samen, leek het mij geen toeval meer, maar een extra stimulans om nog een droom waar te maken... Sinds we begonnen zijn met het kliniekje in Yalanhuitz, bleef het altijd wat aan me knagen dat we bijna dagelijks antibiotica geven aan kinderen en mensen proberen te helpen met chemische geneesmiddelen... terwijl ik zelf absoluut niet van gewone medicatie hou en dankzij va en moe, als kind opgroeide met homeopathie & kruiden en nu nog steeds voor mezelf de grootste medische hulp vind bij accupunctuur. Katrien werkt hoofdzakelijk met Bio-energetica, bach bloesems & homeopathie. Zoveel planten die ze gebruiken, kunnen we hier gewoon in de natuur vinden. 'k Heb het al altijd zo'n zonde gevonden om mensen die zo dicht bij de natuur staan, enkel te genezen met onze westerse chemische medicatie... De weinige planten waar 'k iets vanaf wist trachtte 'k wel altijd te gebruiken of aan te bevelen aan mensen, maar 'k ben ervan overtuigd dat de mensen hier nog veel meer over de werking van hun planten afweten dan ikzelf. Volgende maand komt er iemand van San Marcos (9u rijden van yalanhuitz) drie dagen opleiding geven over natuurgeneeskunde aan een 20tal geïnteresseerde gezondheidswerkers van Yalanhuitz en omliggende dorpen. 't Is de bedoeling dat die gezondheidswerkers zelf hun plantentuintje kunnen aanleggen en ermee leren te werken. Waarbij 'k vermoed dat dit voor hen een minder grote stap is dan voor ons, aangezien het deel is van de mayacultuur om met eigen planten te genezen. Aangezien we twee consultatieruimtes hebben in 't kliniekje, zou 'k in de toekomst één van de twee ruimtes willen gebruiken voor natuurgeneeskunde en de andere voor gewone geneeskunde. Zo kunnen de patienten zelf kiezen wat ze willen en kunnen we zelf ook wat bepalen wat er in welke situatie ons het beste lijkt... maar eerst moet 'k nog heel veel bijleren!!! 'k Zou 't ook super vinden als er een aantal mensen van Yalanhuitz konden meewerken in de consultaties v natuurgeneeskunde. Misschien is dit toch iets dat ze sneller kunnen leren en minder gevaarlijk is dan de consultaties met chemische medicatie... We zullen zien. In alle geval geniet 'k er al van om nieuwe dromen te hebben, waarbij de toekomst vooral in de handen van de mensen zelf zou liggen.

Eind september ging 'k een project bezoeken voor ondervoedde kinderen, in Champerico (aan zee), opgestart door zusters van Guatemala & El Salvador. Echt een heel mooi project. 'k Had gehoopt in de toekomst ook ondervoedde kindjes van Yalanhuitz naar daar te kunnen brengen, maar gezien de grote afstand tussen Yalanhuitz & Champerico en door 't feit dat ze heel strikt zijn, denk 'k dat samenwerking moeilijk wordt. De kindjes verblijven in het huis bij de zusters, waar ze supergoed worden verzorgd en worden behandeld als eigen kinderen, maar mogen pas na 21 dagen voor het eerst voor 1 dag naar huis. Na 14 dagen mogen de ouders voor het eerst op bezoek voor een paar uren en de meeste erg ondervoedde kinderen hebben een gans jaar nodig om te herstellen, wat wil zeggen dat ze een gans jaar niet naar huis kunnen... k denk dat geen enkele moeder in Yalanhuitz akkoord zal gaan om haar kind een jaar ergens (voor hen onbekend) achter te laten... hoe zouden we zelf zijn?!

Zoals jullie reeds weten uit vroegere mails werd Anna, de mama van m'n metekindje Myriam, heel veel geslagen door haar man en besliste daardoor om terug bij haar vader te gaan wonen. De keren dat ze Mateo nog zag sloeg hij haar opnieuw, midden op de weg, in het huis van haar vader, ... In de maand september kwamen Anna en de kinderen iedere dag op bezoek en het viel me steeds meer op dat de manier waarop ze hun koekjes of eten die 'k over had van 's middags opaten, was veranderd. Op een dag vertelde Anna me al wenend dat de nieuwe vrouw van haar vader hen geen eten meer wilde geven en dat ze niets van inkomen had, dus ook geen geld om eten voor de kinderen te kopen. Ze had gevraagd aan haar broers en zussen of ze bij hen mocht wonen, maar elk van hen had gezegd dat ze haar eigen weg moest zoeken en dat ze in Huehuetenango wel werk zou vinden. De zus van Mateo bood haar aan om bij hen te wonen in Huehuetenango. Zo bracht 'k Anna en de kindjes naar Huehuetenango voor 'k naar Champerico reed. Op de terugweg van Yalanhuitz ging 'k bij hen op bezoek. Anna had al werk gevonden. Ze gaat nu iedere dag kleren wassen in een familie. Werkkrachten zijn hier zo goedkoop, dat 't de familie blijkbaar beter uitkomt Anna dagelijks te betalen om kleren met de hand te wassen, dan een wasmachine te kopen. Nu, toch een geluk dat ze werk gevonden heeft. Angelina (10 j) en Patricia (6j) zorgen voor de kleinste kinderen en doen 't huishouden terwijl Anna gaat werken. Maar ze zagen er allemaal veel gelukkiger uit. Eindelijk voor een stuk verlost van hun angst voor Mateo.

Toen 'k in Yalanhuitz toekwam vertelden Maria & Ursula me dat er één van die dagen een wat oudere man op consultatie was gekomen. Hij had drie grote hoofdwonden en kneuzingen doordat hij met stokken geslegen werd door zijn zoon. Terwijl Maria & Ursula de wonden naaiden raakte hij bewusteloos. De volgende dag bracht de familie hem naar een ziekenhuis in Santa Eulalia. Enkele dagen later hoorde 'k dat die man op sterven lag in het ziekenhuis en dat hij Fransisco Leon heette... de vader van Mateo (= grootvader van Myriamtje)!!! Intussentijd had Mateo een nieuwe vrouw, Isabela (zijn schoonzus, wiens man een paar jaar geleden gestorven is). Nu Anna er niet meer was, sloeg hij Isabela. Op een avond kwam Mateo dronken thuis en sloeg Isabela. Fransisco Leon (mateo's vader) hoorde haar roepen en beschermde Isabela, waarbij Mateo als een gek op z'n vader begon te slaan. De dag nadien werd er na een vergadering met de ganse communiteit beslist dat Mateo in de gevangenis moest. Mateo beloofde wat geld aan twee vrienden van hem, indien ze hem zouden helpen te ontsnappen. 's Nachts kapten de vrienden van Mateo een gat in de muur, maar werden gestekt door de politiemannen van yalanhuitz en ook opgesloten in de gevangenis, bij Mateo. Mateo gaf 500 quetzal (50 euro) aan de communiteitskas en werd de volgende dag vrij gelaten en is wijselijk uit Yalanhuitz vertrokken... waarbij 'k bid en hoop dat hij Anna en de kinderen niet opzoekt en lastig valt!!! Fransisco Leon is nu (intussentijd een kleine maand later) nog steeds opgenomen in het ziekenhuis en nog altijd in kritieke toestand. Hopelijk komt alles goed!!! 'k Heb een brief geschreven naar het gerecht in San Mateo, maar betwijfel het dat ze iets zullen doen.

Van halfweg augustus tot 2 oktober waren Maria & Ursula hier. Twee heel lieve & enthousiaste duitse dokterstudenten. Sinds 2 oktober zijn ze vertrokken, ben 'k alleen en mis 'k hen! Nu 'k drie weken alleen ben in Yalanhuitz, besef 'k des te beter wat een geluk het is dat we veel vrijwilligers hebben die komen en gaan. 'k Zie hen natuurlijk liever komen dan gaan. Alleen is maar alleen en Yalanhuitz is 'n echt eiland, ver weg van alles. Maar 'k mag zeker niet klagen. De mensen blijven me in de watten leggen en brengen tortillas, appelsienen, appels, guisquiles... Vanals 'k opsta tot 'k ga slapen ben 'k omringd van kindjes... dus echt alleen ben 'k nooit. Veel tijd om me alleen te voelen en triestig te zijn had 'k de voorbije weken ook niet, aangezien er enorm veel consultaties waren, maar -God zij dank- geen spoedgevallen!!!

Op drie oktober werd 'k dertig. Aangezien Maria & Ursula de tweede oktober vertrokken, dacht 'k m'n dertigste verjaardag op m'n eentje te vieren, want hier in Yalanhuitz worden verjaardagen niet echt gevierd, aangezien de meeste mensen hun geboortedatum niet kennen en ook hun leeftijd vergeten. Maar per verrassing werd 'k uitgenodigd in Yalambojoch bij Per. Celia en Colocha waren er ook. Samen hadden ze een supermooi verrassings-verjaardagsfeestje georganiseerd. We waren met een twaalftal mensen. Per had overheerlijke pizza gemaakt, Celia worteltaart, Colocha had gezorgd voor de bloemmetjes, Charlie en de leerkrachten van het schooltje in Yalambojoch hadden een klaslokaal versiert met ballonnen en Juana had m'n bed versiert met een groot hart van bloemblaadjes.

Intussentijd zijn er ook nog een paar baby's geboren o.a de baby van Rosa en Pedro. Alles verliep vlot & goed. Zalig! Er gaat niets boven het gelukzalige moment van de geboorte van een welgezond nieuw leven!!!

Ook de poes Chochi is bevallen van drie schattige tijgerpoesjes. Echte schatjes. Chochi, de jonge moeder die zelf nog maar 9 maanden oud is, zorgt supergoed voor haar kleintjes. Echt mooi om te zien! Eigenlijk ben 'k een beetje jaloers op haar... maar ja, mijn tijd van mama zijn komt ook nog wel...

Eind augustus heb 'k samen met Andres alle vloeren van het kliniekje herschilderd. In juli had Fernando (spaans vrijwilliger)de vloeren geschilderd met rode en groene vloerverf, maar die verf bleek alles behalve bestand te zijn tegen de vochtigheid in Yalanhuitz. Na een week begon de verf er al af te bladeren... De vloeren zagen er bijna nog vuiler uit dan voordien. De vloer in 't kliniekje was een gewone cementvloer, die heel moeilijk te onderhouden is en die er zelf na uren schrobben, nog vuil uitzag. Nu heb 'k samen met Andres (vriend van Yalanhuitz) alle rode & groene vloerverf afgewreven met tinner en daarna opnieuw geverfd met twee-componentenverf. 't was superveel werk en we raakten stilletjes aan verslaafd aan de tinner, maar 'k ben supercontent met 't resultaat. Het geeft me zoveel rust en harmonie om in 't kliniekje te werken nu alle vloeren en muren herschilderd zijn en alles er kleurrijk en stralend uitziet.

In de maand september kwam Anna (m'n comadre) ons twee maal in de week helpen om het kliniekje te kuisen. Ze was een supergoeie hulp en terzelfdertijd kon ze ook wat geld verdienen. Nu Anna in Huehuetenango woont en werkt, komt Maria me helpen. Ze doet het ook heel goed en is ook één van m'n beste vriendinnen hier in Yalanhuitz, dus is 't ook plezant om wat meer tijd samen te hebben en wat te kunnen bijkletsen tijdens het kuisen. Ze is ook enorm geïnteresseerd in plantengeneeskunde en volgde reeds 5 jaar opleiding als gezondheidswerkster bij ons, dus wie weet kan ze in de toekomst in het kliniekje komen werken...

Verder zijn m'n dagen goed gevuld met consultaties, administratie en ander werk voor leven in liefde. Gelukkig zijn we de voorbije maand gespaard gebleven van veel spoedgevallen... maar dat durf 'k nooit luidop te zeggen... 'k zal hout vasthouden!!!

Nog een goeie week en dan komen vake en moeke af voor een maand!!! 'k Tel de dagen al af!!!

Hopelijk gaat alles heel goed met elk van jullie?!

Zorg heel goed voor julliezelf en de mensen rondom je...

Besos y Abrazos con Cariño!!!

Veel liefs

Eva