Brieven uit Pojom

Guatemala, november 08.

Basiswerking

Mensenlief!

Hoe gaat het met jullie? "Que dice tu corazón?" zouden ze hier zeggen; wat zegt je hart?

Ons hart vertelt dat we tevreden zijn. We zijn blij met de kleine vorderingen die we menen te maken. We bouwen aan een basiswerking voor de "Casa Materna", dag per dag trachten we zoveel mogelijk door te geven aan onze plaatselijke promotoren.

Ons vertrouwen voor de toekomst van de Casa Materna:

De promotoren:

 

Ana, Isabela, Antonio, Catarina en Carlos

 

 

We zijn blij met ons groepje van vijf. Antonio is nu in de plaats gekomen van Maria, omdat zij niet echt vooruit ging en we het beter vonden om iemand anders te zoeken. Antonio werd goed bevonden door onze andere promotoren doordat hij uit een goede en bescheiden familie komt. Wij zien in Antonio toekomst omdat hij goede resultaten haalt op school (net het eerste middelbaar behaald) en omdat hij zacht is van aard. Dit "zacht" zijn komt nu nog een beetje over als "erg verlegen", maar we hopen dat hij nog zal open bloeien.

 

Carlos en Antonio vullen ministeriepapieren in. Carlos in het labo.

 

 

Verder blijft Carlos onze grootste belofte en tot nu toe groeit ons vertrouwen in hem nog steeds. Enkele weken geleden hebben we een grote stap vooruit gezet door het feit dat hij in Huehuetenango, na nog wat rijlessen in de stad (hij had nog nooit op asfalt gereden, wel al veel praktijklessen van Kurt gekregen op onze afgelegen aarde- en grintwegen), zijn rijbewijs heeft behaald! Nu zal hij alleen met de auto naar Huehuetenango kunnen rijden om patiënten naar het ziekenhuis te brengen of naar San Mateo om medicatie van het ministerie op te halen, of naar andere dorpen als we er consultaties doen of opleiding geven...

Ondertussen is hij ook al actief met de microscoop. Hij kan de onderzoeksglaasjes al voorbereiden, met voor de verschillende onderzoeken de juiste kleuringen. Het interpreteren en stellen van een diagnose moet nog verder ingeoefend worden.

 

Carlos die ons naar Yalambolop voerde om er consultaties te doen.

 

 

Catarina is onze andere belofte die ook net het eerste middelbaar achter de rug heeft. We dromen ervan dat zij samen met Antonio verder zouden studeren, hopelijk verpleegkunde en misschien op die manier via het ministerie een loon kunnen ontvangen om te werken in de Casa Materna, zodanig dat "Vivir en Amor" al ietsje minder afhankelijk zou zijn van de steun van België die nu nog zo broodnodig is. Ondertussen zijn al onze 5 promotoren ook betaald, met fondsen vanuit België, voor hun werk en opleiding, afhankelijk van hun "kennis en anciënniteit".

Ana en Isabela zijn ook trouwe helpsters. Isabela heeft wel regelmatig goede ideeën voor de werking van het kliniekje of het onderhoud. Zo herinnert ze ons steeds voor onze maandelijkse werkvergaderingen met de promotoren... Ana is meer een type dat weinig zelf initiatief neemt en zich goed voelt in de rol van assistente in de consultas, hoewel haar werk ook niet te onderschatten is. Al is ze niet de persoon om beslissingen te nemen, toch is ze een grote hulp bij de consultas omdat één consultatie eigenlijk heel wat zaken met zich meebrengt. Luisteren van het verhaal van de patiënt, alles registreren in de fiche van de patiënten (via de computer), opschrijven op het ministeriepapier, de agenda, steeds alle parameters nemen (omdat dit belangrijke pijlers zijn om op te rekenen), de medicatie die eventueel nodig is uitzoeken, kleine briefjes maken met tekeningetjes met uitleg hoe de medicamenten genomen moeten worden, verdere afspraken en uitleg voor de patiënten... Af en toe zijn er ook extra onderzoeken nodig: zoals controle van urine op infectie, zwangerschapstest, diabetestest, de harttoontjes van de baby controleren met de doppler... Dit zijn al routine taken die we in vertrouwen, de promotoren kunnen laten doen.

 

Ana en Carlos vullen de apotheek aan.

 

 

Lessen verpleegkunde:

Elke donderdagmorgen gaan we verder met de lessen verpleegkunde waar we zoveel mogelijk achtergrondinformatie willen meegeven. Bv. de gevaren bij het geven van injecties intramusculair, principes van steriliteit en dan ook wat praktijk- oefeningen: zoals alle verpleegkundigen waarschijnlijk hun eerste spuiten in appelsienen hebben gegeven? Carlos en Catarina hebben elk al een spuit mogen geven bij een patiënt. Wel in de bovenarm omdat dit iets minder risicovol is. Het was de prikpil (familieplanning). Anders geven we hier eigenlijk niet zo heel veel spuiten (hoewel veel patiënten dit eigenlijk wel zouden willen), enkel af en toe bij erge pijnen of spoedgevallen.

Opleidingslessen vroedvrouwen:

Ook de opleidingslessen voor de vroedvrouwen gaan verder in Pojom, Yalanhuitz en Tiactac. We proberen zoveel mogelijk door te geven aan Isabela, zodanig dat zij dit zou kunnen verder zetten in de toekomst.

 

Heleen en Julie helpen Isabela bij de lesvoorbereiding. Opleiding voor de vroedvrouwen in Pojom.

 

 

Dankbaar om de hulp van velen:

Zoals steeds zijn we hier bijna nooit meer alleen als "gringo's". (Gringo is een woord dat de Guatemalteken gebruiken voor alle blanken; het was vroeger een scheldwoord tegen Amerikaanse soldaten: "green go". Maar dit weten de kleine Pojommerootjes al lang niet meer en roepen het ons goed bedoeld soms toe.) Er zijn bijna altijd wel vrijwilligers, vooral nu we ook vrijwilligers zoeken voor de school en niet te vergeten het labo.

Het labo en de school:

Zo kwamen in augustus Willem en Sylvie. Willem heeft zich gespecialiseerd in labonderzoeken en Sylvie volgde Lieze op die Engelse les gaf in de school. Ondertussen hebben ook Marijke en Lieven deze taak verder gezet. Zij gaven nog in de laatste schoolweken les in het middelbaar onderwijs en dan in de vakantie (vanaf half oktober) organiseerden ze lessen voor vrijwilligers: Lieven aan de volwassenen en Marijke voor de kleintjes. Er was veel interesse en ik denk dat iedereen zich hierin heeft gejeund. Marijke heeft net een doctoraat behaald in de pedagogie en zij had dus de ideale achtergrond om de school eens goed te observeren en te evalueren. Er is nog heel wat werk aan de winkel, maar toch zijn de leraren gemotiveerd en dit is het belangrijkste. Samen met Marijke en de leraren en verantwoordelijken voor de school, hebben we eens samen gezeten om de noden die er nu concreet zijn te bespreken. Marijke had ook een bundeltje met tips gemaakt ivm onderwijsmethodes, leerinhoud, evaluaties... Niet alles zal haalbaar zijn in Pojom, maar op zijn minst kunnen de leraars eens stilstaan bij enkele ideeën.

Lieven was niet alleen leraar, hij was ook de handige klusjesman voor de Casa Materna en maakte oa een mooi bureautje (met de leerlingen van de school) en timmerde ook wat stapelrekken voor de nieuwe bodega...

Als je het persoonlijk verhaal van Marijke en Lieven wil lezen, kan je dat doen op hun blog: http://lievenenmarijke.waarbenjij.nu

 

Sylvie – Willem – Tobi – Kurt – Lieze en Marijke en Lieven met de klas van de volwassenen.

 

 

Het was nog spannend voor iedereen ivm de erkenning van de middelbare school in Pojom. De formaliteiten en de aanvraag van een officiële code waren nog steeds in "tramite" (de papiermolen was nog niet rond) maar het schooljaar liep op z'n einde en iedereen begon te vrezen dat de school deze code nu ook niet meer zou kunnen krijgen en dat de studenten geen erkenning zouden krijgen voor hun eerste middelbaar. Begin november is de officiële code dan uiteindelijk bemachtigd en dit is ook een grote stap vooruit voor de studenten en de net opgestarte middelbare school in Pojom.

Medische hulp en bezoek:

In augustus heeft Elisabeth, dokteres van Oostenrijk ook een eindje meegewerkt in Pojom die toen samen met Tobi enkele weken overnamen toen wij in België waren.

We hebben ook nog bezoek gehad van Carlos en Sylvana begin september (net na onze periode in België), zij zijn goede vrienden van ons en we waren blij om samen naar Pojom te gaan. Het samen zijn was wel heel kort omdat er de eerste dag na aankomst al een spannende bevalling was, en we de mama en het kindje uiteindelijk toch naar het ziekenhuis in Huehuetenango moesten brengen. De bevalling vlotte niet, en na vele uren persen vonden we het niet meer verantwoord om verder te duwen omdat het kindje al in moeilijkheden was (slechte harttoontjes). Maar zoals steeds schieten de mensen in paniek als ze het woord Huehuetenango horen, en in tussentijd dat wij de auto, de bevallingsrugzak en onszelf klaarmaakten, persten ze met man (letterlijk, ook haar man hielp duwen op haar buik) en macht verder. Hoewel we vroegen dit niet te doen. Toen we terug in het huisje aankwamen, was het hoofdje er al een deeltje uit. Ik trachtte nog te helpen met de rest van de bevalling, maar had eigenlijk geen gerief meer bij me (we hadden alles al klaargemaakt voor onderweg en de rugzak lag in de auto). Dan maar met blote handen proberen te redden wat er te redden viel. Ik vreesde voor het kindje en ook de mama was uiteindelijk enorm gescheurd, wat de twee redenen waren om toch nog naar het ziekenhuis te gaan. Een slap kindje dat enorm rochelde van de slijmen en de hechting van een derde graad ruptuur bij de mama was te gecompliceerd om in Pojom te hechten. Uiteindelijk zijn beiden goed hersteld. Lucia en haar dochtertje kregen antibiotica via een infuus en waren een weekje in het ziekenhuis.

En azo, zagen we Carlos en Sylvana nog eventjes de volgende nacht toen we laat teruggekomen waren van de stad en zij gingen vertrekken, te voet de berg over om de bus te nemen in Ixquisis, richting Mexico en huiswaarts. Toch zijn we blij hen eventjes het leven in Pojom en onze vrienden hier, te hebben kunnen delen. Ik heb jammer genoeg geen foto van Carlos en Sylvana hier in Guatemala.

 

Lucia met haar eerste kindje, Petrona (die we de volgende dag eerst niet terug vonden in het ziekenhuis omdat de grootouders al een naam hadden gegeven en wij (Lucia en ikzelf) dit niet wisten: voor mij eventjes paniek dat de baby weg zou zijn, maar Lucia vond het grappig.)

 

 

Een korter vingertje:

Nicole was de volgende bezoekster: zij is een Duitse dokteres die met haar vriend op bezoek was in Guatemala en benieuwd was hoe Yalanhuitz en "Vivir en Amor" veranderd zou zijn na 4 jaar. Zij was toen een dokterstudente die enkele maanden vrijwilligerswerk bij ons deed. Nu kwam ze een kleine twee weken op bezoek in Pojom en Yalanhuitz, maar deed heel graag de consultaties opnieuw met ons mee. We hebben nog geluk gehad dat ze er was. Zij is nl. chirurg en naast de vele "gewone" snijwonden van machetemessen, hadden we toen een klein meisje van een jaar of twee waarvan het topje van haar vingertje bijna helemaal afgesneden was. We probeerden eerst om het terug erop vast te naaien, maar de komende twee dagen zagen we dat het niet meer ging aanpakken, dat het zwart werd en we het beter amputeerden. Het velletje afsnijden was niets, maar het verder afschaven van het beentje om zo meer plaats te hebben om het vingertje goed te kunnen sluiten, was andere koek, en ik ben blij dat Nicole het zo goed gedaan heeft. Het vingertje is ondertussen heel goed hersteld, alleen een stukje korter.

Pasgeboren baby geholpen:

Samen hebben we ook een baby moeten helpen om ... hoe zeg ik dat best... te beginnen ademen? Het was een zondagnamiddag en rond 17u deden we een klein wandelingetje in Pojom. Toen we terug kwamen op de grote weg, kwamen mensen ons tegen, en vroegen om naar een huisje te gaan waar er net een baby'tje geboren was, maar niet wilde (goed) 'ademen'. We spoeterden er naar toe, en zagen een bleek slap baby'tje in het midden van een kring mensen, dat nauwelijks ademde. Het was al besmeerd met kruiden, en ze besprenkelden steeds warm water over zijn borstkastje. Nicole bleef bij het kindje, en probeerde het te helpen met "mond op mond" ademhaling, en ik snelde naar de Casa Materna om de bevallingsrugzak met de ambu die we nodig hadden, te halen. Carlos kwam toen ook met me mee in de terug weg. Gelukkig hadden we ook een apparaatje om slijmen uit te zuigen, en dit heeft wel veel geholpen. Ik vulde bijna een vol potje met dikke groene (van de meconium, stoelgang van een baby) slijmen die in zijn maag en longetjes waren terecht gekomen, van waarschijnlijk een moeilijke bevalling. Het kindje had veel tijd nodig om te bekomen, en we gaven het beetje per beetje ook suikerwaterdruppeltjes in zijn mondje om wat kracht te krijgen. Uiteindelijk ademde het beter, maar was het kindje serieus afgekoeld. We legden het kindje op de blote borst van de mama, onder een berg dekens. Het kindje bleef rustig ademen. Als iedereen een beetje was bekomen, stelden we voor om met de mama en het kindje naar de Casa Materna te gaan en hen daar van dicht te observeren in de komende nacht. Ze waren akkoord. Het kindje warmde beetje per beetje op, en tijdens de nacht maakte het ons wakker van zijn geschreeuw, waar we eigenlijk content om waren. Het kindje bleef goed ook de volgende dag: het dronk goed, weende goed, goede normale temperatuur en zo mocht het dan ook naar huis gaan, samen met zijn mama.

 

Nicole samen met ons. Angelina en het pasgeboren baby'tje, die ondertussen al goed kon schreeuwen.

 

 

Vroedvrouw; een brede job in Pojom:

In oktober kregen we hulp van Julie en Heleen. Zij zijn twee derdejaarsstudenten vroedvrouw die via hun school de kans kregen om stage te doen hier bij ons, en in het nationaal ziekenhuis in Huehuetenango. Bij ons beseften ze al snel, wat een brede job een vroedvrouw in Pojom wel heeft. Ook al was het de bedoeling om in de Casa Materna vooral nadruk te leggen op moeder en kindzorg, al snel bleek dat dit niet het enige zou zijn. Mensen komen met vanalles en nog wat van problemen tot bij ons. Niet alleen ivm ziektes (dit ook) maar met allerhande zaken dat je maar kunt bedenken, vragen de mensen advies of hulp. Maar goed, Julie en Heleen hebben dus elk ook een snijwonde kunnen hechten, wat voor hen een eerste ervaring was. Op een bepaald moment kwamen er twee patiënten toe, met een kwartiertje verschil en elk met een snijwonde in hun hand. Eén iemand was gekwetst aan de binnenkant van zijn hand over elke vinger, en de andere had een diepe wonde aan de bovenkant van zijn hand die een slagader geraakt had, en we druk moesten opleggen om deze te doen stoppen met bloeden.

Mooie geboorte:

Na verschillende spoedgevallen (verder meer uitleg) hebben we samen ook terug een mooie bevalling meegemaakt. Alles verliep perfect! Toen we toekwamen 's morgens vroeg was de ontsluiting een drietal cm, en deze vlotte heel snel vooruit. We hadden rustig de tijd om ons gerief mooi klaar te leggen, de lasso die de vrouwen hier gebruiken om aan te trekken tijdens het persen, vast te maken, de mama een klein beetje uitleg geven (het was een 7de kindje) en de ontsluiting was compleet. De mama moest maar een keer of drie goed persen en het kindje werd zachtjes geboren. Het huilde meteen, wat steeds voor iedereen een geruststelling is! Ook de nageboorte stelde geen problemen. Het deed deugd om nog eens zo'n mooie ervaring mee te maken.

 

Heleen en Julie met een ontbijt als dank voor de hulp. Het kleine engeltje. Ikzelf met de mama die ook erg blij was.

 

 

Een stuitje:

Maar ook beleefden we samen een spannende bevalling! Dit was wanneer Teresa moest bevallen van haar 11de of 13de kindje (ik weet het niet meer zeker). Eerst zag alles er normaal uit. De positie van het kindje was niet zo heel duidelijk te voelen van het kindje, maar er was ook niets bijzonders gevoeld tijdens het onderzoeken van de ontsluiting. De bevalling vlotte niet zo snel. De sfeer was wel supergezellig met zovele kinderen, kleinkinderen, grootouders en tantes, allemaal op wacht op de verlossing. Samen met kaarslicht en vele verhaaltjes, stralende oogjes van de kindjes, knuffeltjes hier en daar... Tot het uur om te slapen was aangebroken. Enkelen zochten hun hangmat op, anderen samen op de houten planken van hun bedden, en nog enkelen legden jutezakken op de grond wat hun bed moet voorstellen.

Rond middernacht was de ontsluiting al iets meer gevorderd en Julie brak het water van Teresa. Julie en Heleen twijfelden ivm het vaginaal onderzoek die niet aanvoelde zoals dit bij een normale bevalling is. Toen ik ook eens onderzocht om te voelen wat en hoe, voelde ik dat het niet om een hoofdje ging, maar een stuitje dat klaar zat om geboren te worden!! Oeps, plots een hele andere situatie. Soms lukt een stuitbevalling heel vlot als je geluk hebt, maar soms kan het ook helemaal verkeerd aflopen als het stuitje en de romp te vroeg geboren wordt, de ontsluiting nog niet volledig is en het hoofdje vast zit. De familie wou niet naar het ziekenhuis, ze wilden het thuis proberen. Ok, dan maar zo lang mogelijk afwachten zonder te persen in de hoop dat de ontsluiting wel volledig wordt. We bekeken nog eens goed het boek: "donde no hay doctor" (waar er geen dokter is) met tips om te helpen bij een stuitbevalling. En plots hield Teresa haar adem iets langer in, en toen we onder haar wikkelrok keken, zagen we dat het stuitje en de romp al geboren was, maar de armpjes waren opgeslagen. Met de in school aangeleerde technieken, konden Julie en ikzelf de armpjes gelukkig mooi afhalen. Dan de technieken voor het hoofdje en floep, het lukte zoals in de boekjes! Het kindje was eerst ietsje slap en had wat stimulatie nodig, maar eventjes later liet het ook zijn eerste kreetjes horen! Oef, dat was spannend! Dit maak je als vroedvrouw niet veel mee! In België is dit tegenwoordig meer en meer een reden om een keizersnede te doen. Hier hadden we wel geluk dat het geen eerste kindje was, dat er al enkele kindjes gepasseerd waren, en dat ons jongetje hier, ook niet te groot was!

Ook Julie en Heleen maakten een blog aan: http://heleenenjulie.reismee.nl/

 

Julie en ikzelf met het kleine jongetje die had besloten om omgekeerd geboren te worden. Teresa en een deeltje van haar kindjes en kleinkindjes. Het baby'tje zal waarschijnlijk "Lieben" heten.

 

 

Nog hulp:

En om mijn titeltje van "Dankbaar om de hulp van velen" volledig aan te vullen wil ik nog vertellen over Amalia en Joris, Katarina en Astrid. Amalia en Joris (half Guatemalteek- half Belg) waren op bezoek in Guatemala, en vonden het de moeite waard om ook Pojom te bezoeken, hoewel het een lange trot was om één dagje te blijven! We zijn hen wel dankbaar dat ze die moeite hebben gedaan, omdat we het steeds leuk vinden om het gevoel van Pojom te kunnen delen. Ze hebben ook wat boeken meegebracht voor Kurt, wat voor hem wel goed nieuws was.

Katarina is een Duitse dokterstudente maar heeft 10 jaar in Iran gewoond waar haar (Duitse) moeder nog steeds woont. Katarina zal twee maanden met ons meehelpen, en het valt goed mee. Ze is grappig en doet haar best tijdens de consultaties. Astrid is een net afgestudeerde Oostenrijkse dokteres die voor één maand zal blijven. Haar speciaal verhaal, waar we haar eigenlijk een beetje mee plagen omdat ze er verlegen om is, is dat ze enkele keren wereldkampioene is geweest tijdens geheugensportwedstrijden.

Dankzij Katarina en Astrid die het functioneren van de Casa Materna verder zetten, en de lessen aan de promotoren overnemen, kunnen wij nu eventjes genieten van enkele dagen rust aan de zee in Monterrico J !

 

Amalia en Joris. Astrid en Katarina, las doctoras.

 

 

Nog veel spannende momenten en spoedgevallen:

De voorbije maanden heeft Kurt regelmatig eens in spoed naar Huehuetenango moeten rijden naar het ziekenhuis. Zo was er een man die heel veel bloed verloor via zijn stoelgang, een maagbloeding was de diagnose. Ook een zwangere vrouw uit Palmira, een ver afgelegen dorpje, die dringend moest bevallen, maar die verschillende risico's had om bij ons te bevallen. Zij werd in Huehuetenango in het ziekenhuis geholpen met een keizersnede, en zoals ze zelf al had gepland, gebeurde er meteen ook een operatie om geen kindjes meer te krijgen.

Gedraaide testikel:

Francisco is een jongeman van Pojom die op een avond op de grond lag te krullen van de pijn. Hij had een voorgeschiedenis van een liesbreuk die nog niet geopereerd was, dus dachten we dat dit de oorzaak was van de pijn in de streek van zijn lies. Na een injectie met een sterke pijnstiller en een anti-spasmen pilletje, probeerde ik de plaats van de hernia te zoeken, en zocht ik een manier om de vermoedelijke uitgezakte darm er terug in te duwen.... Maar ik voelde geen duidelijke hernia en Francisco kon het niet houden van de pijn. Al gauw hadden we door dat we hem beter zo snel mogelijk naar het ziekenhuis zouden brengen, wat nog 7 uren rijden zou zijn. In het ziekenhuis bleek dat het niet om een hernia ging, maar een gedraaide testikel. Dit is een hele dringende situatie, en Francisco werd onmiddellijk geopereerd. Eén testikel werd weggehaald, en hij werd verzekerd door de dokters dat dit geen invloed zou hebben om eventueel nog kindjes te krijgen (hij heeft er al 4).

Miskraam na keizersnede:

Eulalia moest ook naar Huehuetenango gebracht worden omdat we vermoeden van een dood baby'tje in haar buik. Ze was 5 maand zwanger en al twee dagen na elkaar kon ik geen harttoontjes meer vinden. In Huehuetenango werd dit bevestigd. Eulalia was amper 16 jaar en terug zwanger van haar tweede kindje nadat ze in februari pas bevallen was via een keizersnede van haar eerste. De zwangerschap die ze had, was eigenlijk een heel groot risico voor haar. Nu hebben we haar alvast de prikpil gegeven en zou het goed zijn moest ze twee jaar kunnen wachten om terug kindjes te krijgen zodanig haar lichaam eerst wat kan herstellen, en het litteken in haar baarmoeder sterker kan worden.

Zware gevolgen van dronkenschap:

Enrique is één voorbeeld van de toch wel vele "bollos"; dronkenmannen in Guatemala. Het alcoholprobleem is echt wel zielig voor hen zelf, en zeker ook voor hun vrouw en kinderen die dikwijls de dupe ervan zijn. Het sociaal alcohol drinken bestaat hier niet; ofwel drink je niet ofwel drink tot je er bij neer valt. "Esta tomando" is de stempel die je krijgt als iemand je met bier ziet, dus dit kunnen wij ons niet veroorloven in onze positie van zorgverleners. Enrique had enkele weken geleden teveel gedronken, en lag "buiten westen" ergens midden op de weg. 's Nachts is er een auto vertrokken, en deze mensen hadden blijkbaar ook gedronken en Enrique niet gezien en er tegen gereden. Een heel tumult natuurlijk in het dorp, de ene chauffeur is weggelopen, en de andere, eigenaar van de wagen heeft alle schuld erkend en ook serieus betaald na interne regelingen met de burgemeester van Pojom. Ze dachten allemaal dat Enrique ging sterven. Ze brachten Enrique naar de Casa Materna en daar waren enkel Katarina en Kurt om zijn hoofdwonde te hechten (ik was in Guatemala-stad deze dagen). Katarina had nog geen ervaring om echt te hechten (na het oefenen op een spons in haar opleiding), en het werd van de eerste keer een hechting met 32 draadjes, zowel inwendig als uitwendig. Kurt probeerde haar vertrouwen te geven en te helpen zoveel hij kon. Voor de zekerheid stuurden ze Enrique toch naar het ziekenhuis op controle voor eventuele inwendige schade. Daar ontmoette ik hen. Het bleek via Rx-foto's dat er geen breuken waren. Een CT-scan zouden ze eventueel later doen, afhankelijk van zijn reacties. Hij reageerde normaal en kreeg al snel terug ontslag uit het ziekenhuis. Zijn hoofdwonde, daar hadden ze niet naar gekeken. Verder verbleef hij nog een dag in een hospedaje in Huehuetenango en keerde met de bus terug naar Pojom. Toen we hem bezochten in zijn huisje, was zijn wonde verschrikkelijk!! De hele onderkant was open gesprongen, de draadjes er allemaal met de etter uitgegleden, het stonk verschrikkelijk en de vliegen vlogen er allemaal naar toe. We konden Enrique overtuigen om opgenomen te zijn bij ons in de Casa Materna, en sindsdien proberen we de wonde zo goed mogelijk te verzorgen.

 

Enrique, ondertussen al veel beter!

 

 

Verminkte neus door Leishmaniasis:

Deze week brachten we ook twee patiënten mee naar Huehuetenango omdat we hen in Pojom niet konden helpen. De ene patiënt had wel een erg opvallende ziekte. Ongelofelijk hoe hij zo lang kon wachten om ons te verwittigen. Andres is een jonge man van 23 jaar die reeds enkele maanden een zweer op zijn neus had. Toen we hem in zijn huisje in een afgelegen dorpje bezochten, was zijn verhaal eerst onduidelijk. Hij hield steeds een doekje boven zijn neus. Toen Andres zijn doekje uiteindelijk van zijn gezicht weg nam, werden we allemaal stil. We zagen dat het serieus was. Een neus die zeker drie tot vier dubbel zo groot geworden was aan de ene kant en erg geïnfecteerd. Ik zal jullie de foto's hier besparen in de nieuwsbrief want het is echt een lelijk zicht. Ik meende Leishmaniasis te herkennen in het aspect van de zijn huid op zijn neus. Via foto's en het Internet konden we snel communiceren met mensen in België die meer gespecialiseerd zijn in tropische ziektes. We kregen unaniem de bevestiging van de klinische diagnose, dat het inderdaad om Leishmaniasis ging. De behandeling hiervoor is een antimoonderivaat die we uiteindelijk toch in Huehuetenango hebben gevonden, die om te beginnen 20 opeenvolgende dagen 12cc in de spier zal moeten geïnjecteerd worden. Daarna moet hij opnieuw op controle bij een gespecialiseerd centrum voor ziektes die via vectoren worden overgedragen (via vliegjes of muggen of kakkerlakken...). Zij denken dat hij zeker drie keer deze behandeling zal moeten krijgen om helemaal te genezen. Ondertussen bezochten we Andres in zijn huisje na één week behandeling, en in plaats van verbetering te zien, was het slechter! Zijn gezicht was opgezwollen, zijn neus nog verder ontstoken, ondertussen waren er al geen twee neusgaten meer, en hij voelt dat zijn gehemelte aan het verslappen is en zo kon hij al twee dagen niet meer eten. Vandaar we hem onmiddellijk terug meenamen naar het ziekenhuis in Huehuetenango waar hij nu opgenomen is en behandeling krijgt, eerst voor de bacteriële infectie die er ook is.

Bouwwerken aan de Casa Materna :

Onze opslagruimte in de Casa Materna werd te klein, en we voelden ons gedwongen om een "buiten-bodega" te laten bouwen. De bodega is half in cement en half in hout gemaakt. Het zal vooral een praktische ruimte zijn, waar we grote materialen kunnen bewaren, zoals verfpotten, extra stoelen, bouwmaterialen... Eigenlijk materialen die niet rechtstreeks met het kliniekje te maken hebben.

Wat we een goede zaak vinden is het verlengen van het dak aan de voorkant van de Casa Materna, omdat de mensen anders in de regen zaten terwijl ze moesten wachten op hun consultatie, en volgens het veel regent in Pojom, is dit wel een goede vooruitgang. Onder het afdak hebben we meteen ook het terras verlengd en het is een gezellig plaatsje geworden. Ook de "pila" (een typische wasbak) is grondig vernieuwd.

 

 

Verlenging van het dak, uitbreiding van het terras, de nieuwe bodega.

 

Opgestuurde dozen:

We werden ook gesteund en geholpen vanuit België, om de vroeger ingezamelde medicatie in België, naar Guatemala te versturen. De conclusie was dat dit eind goed al goed is toegekomen, maar dat het net zoals containers ontvangen in Guatemala, echt niet gemakkelijk verloopt. De dozen zijn drie maanden onderweg geweest, en een maand hebben we weg en weer gebeld en gemaild om alle papieren in orde te krijgen. Uiteindelijk ben ik zelf bij de mensen van de douane geweest in Guatemala -stad samen met de meneer die ons hielp ivm de papieren. Na geloofwaardig het project "Vivir en Amor" te kunnen voorstellen werd het uiteindelijk goedgekeurd en mochten we de dozen in ontvangst nemen. Het was ook zeker niet goedkoop, maar het was wel de moeite om de medicatie tot hier te brengen, en we kregen voor Yalanhuitz en voor Pojom, nog een anatomiepop bovenop! Onze Vincent is al goed ontvangen bij de promotoren. Van harte dank aan alle mensen die dit mogelijk maakten!!

 

Overhandiging van de dozen uit de fiscale opslagplaats van de douane. Vincent, de anatomiepop.

 

Feesten en ontspannen:

Pojom:

Wanneer we laatst hebben gefeest in Pojom, was op de verjaardag van de Casa Materna. Het is alweer een eindje geleden maar toch zijn we nog enkele foto's verschuldigd. We deden die dag (eind juli) een spel met verschillende opdrachten voor de kindjes: jutezak lopen, flesjes water vullen met de mond, touwtrekken, kruiwagen... Ze vonden het heel leuk en wij ook. Het weer zat in ieder geval goed mee. In de namiddag was er voetbal "papifut" (minivoetbal). Daar was de attractie van de dag Anniek, die als meisje mee deed en vooral heel goed haar mannetje kon staan. Haar hobby is dan ook minivoetbal. Tegen dat het donker werd maakten we de Casa Materna klaar voor een voorstelling dat we via de beamer konden projecteren op het kliniekje. We gaven vooral veel uitleg over het functioneren van het kliniekje en toonden foto's van de opleidingen van de promotoren en zij hielden elk op hun beurt ook een speech. Op het einde toonden we nog enkele foto's van de kindjes, enof ze dit grappig vonden!

 

De Casa Materna vanachter en van voor. Bedankt, alle vrijwilligers voor de schilderwerken!!

 

 

Met dank aan Kevin (de scheidsrechter) en Evelien, Anniek en Leen en Lieze voor de hulp tijdens het spel en de voorbereidingen ervan!!

 

Kurt en de organisatie van het voetbal, Anniek in actie J

 

De winnende ploeg kreeg een hoedje als beloning. De voorstelling 's avonds.

 

 

Yalanhuitz:

Ook het kliniekje van Yalanhuitz is verjaard! Het kliniekje zelf werd 6 jaar en eigenlijk zijn we al 7 jaar in Yalanhuitz werkzaam. Het begint al te tellen. Ondertussen is er al heel wat veranderd, de sfeer is al helemaal anders dan dat we in het begin in zo'n afgelegen dorpje woonden. Nu is het nog afgelegen, maar al veel beter bereikbaar via de weg die er enkele jaren geleden gekomen is, en is er veel meer passage van auto's, 2 bussen per dag, minibusjes... Ik kon zelf jammer genoeg niet aanwezig zijn op het feest (was om de dozen in Guate), maar Kurt is gaan voetballen, want een feest in dorpen in hier, zonder voetbal, kan je bijna geen feest heten. 's Avonds waren er ook toneeltjes en liedjes die Eva samen met de kindjes zong. En dan in het salon: "baile" op marimbamuziek. Steven en Veerle die zich 8 maanden in Yalanhuitz hebben ingezet, beleefden toen hun laatste momenten ter plaatse... misschien keren ze ooit wel eens terug, we zouden het zeker graag hebben! http://veerleensteven.blogspot.com/

 

Steven en Veerle bij ons in Pojom. Wij bij de watervallen in Yalanhuitz.

 

Het feest in Yalanhuitz.

 

 

 

Tot slot: bijzonder bezoek:

Op dinsdag 11 november kregen we bezoek van Dirk De Fauw en Dirk De Temmerman, kortom een delegatie van de West-Vlaamse provincie die gedurende 14 dagen ongeveer 25 projecten bezocht in Guatemala en El Salvador, waar West-Vlamingen werkzaam zijn. Stefaan Struyve van Radio2 en Karl Vandenberghe van Wtv-Focus waren ook mee. Freddy De Geytere, al jaren werkzaam als "padre" en ondersteuner van verschillende projecten in El Tumbador, San Marcos, was mee om hen te begeleiden. Een grappige en aangename bende zoals ze bij ons zeggen. Het was leuk dat ze ook de moeite deden om tot bij ons te komen, te voet de berg over van Ixquisis tot Pojom. Ze waren eerst in Yalanhuitz op bezoek geweest. Het was echter een blitsbezoek, maar het deed deugd om de werking van de Casa Materna toch van dichtbij te kunnen tonen. De West-Vlaamse provincie heeft "Vivir en Amor" al verschillende keren gesteund bij de uitbouw en werking van de twee kliniekjes. Ook nu is er een aanvraag om financiële steun lopende ivm klaslokalen voor de middelbare school in Pojom. We moeten toegeven dat we wel wat nerveus waren voor het interview op de radio en de camera... De radio-uitzending zal al voorbij zijn tegen dat je de nieuwsbrief zal ontvangen, en de uitzendingen via Wtv-Focus zijn gepland in de week van 8 december en een herhaling kort na Nieuwjaar.

 

 

 

Op weg terug naar Yalanhuitz, waar Eva hen kwam ophalen.

 

 

Zo zal ik maar best afronden, hoewel er nog dingen in mijn hoofd passeren om te vertellen... het zal een kort nieuwsbriefje zijn, zei ik enkele dagen geleden nog tegen Kurt :-)

Pués si, we hopen van harte dat alles met jullie ook heel goed gaat!

We sturen alvast heel veel liefs en groetjes op,

Tot een volgende keer,

Que te vaya bien!

Hanne en Kurt